Tasarıma Evrimsel Bir Bakış: Türkiye’ye Özgü Sigara Paketi Tasarımlarındaki Değişimin Analizi

Yıl 2016, Sayı: 15, 121 - 136, 01.01.2016

Elif Kocabıyık Savasta

https://doi.org/10.17484/yedi.18796

Öz

Bu araştırmada, 20. yüzyılın başından günümüze, Türkiye’ye özgü sigara paketlerini içeren bir koleksiyon üzerinden,
‘nesnelerin tasarımı zamanla nasıl ve neden değişir’ problemi incelenmektedir. Evrimsel bakış açısı ile tasarımcı, tasarım
ortamı ve zaman etkileri bir arada düşünülerek ‘tasarımda değişim’ olgusu vurgulanmıştır. Araştırmanın kavramsal çerçevesi
şu şekildedir: i) Evrimsel düşünce ve bilimde biyolojik bakış açısı, ii) Darwinci evrim teorisi ve memler, iii) Tasarım nesneleri
araştırması: Türk sigaraları ve sigara paketleri. Sigara paketleri çalışmalarından elde edilen ve değerlendirilen veriler,
yapılan literatür çalışması ile karşılaştırıldığında olumlu sonuçlar vermiştir. Bu metodolojik çerçeve ile gerçekleştirilen
çalışmalar, ‘Türk sigara paketi tasarımlarının zaman içinde değişimi’ olgusunun anlaşılmasına ve tasarım tarihi ile tasarım
evrimi temel bilgilerine katkı sağlamıştır. Evrim çalışmasına uygun olarak sigaralar ve paketlerinin karmaşık bir yapıya
sahip olduğu, Darwinci evrim süreçlerine uygun olan bir değişim geçirdiği, mem çeşitleri ile makro ve mikro düzeydeki
ilişkilerin daha sistematik bir şekilde kurgulanabildiği, daha mikro düzeyde bir çalışma ile yöntemin geliştirilebileceği ve
genel anlamda Türk sigaralarının standardizasyona uğradığı gösterilmiştir.
Anahtar Sözcükler: Tasarım Tarihi, Darwinci Evrim Teorisi, Memler, Ürün Tasarımı, Ambalaj Tasarımı, Türk Sigara Paketleri.

Anahtar Kelimeler

-