Women and Skin: The Connotations of Porcelain in the Conception of Eighteenth Century West

Yıl 2017, Sayı: 18, 1 - 16, 11.07.2017

Ersoy Yılmaz

Öz

Porcelain is the best type of ceramic because it is hard, non-porous and semi-transparent. Since the time Europe first imported Chinese porcelain in the thirteenth century, it has been regarded as an outstanding object. Europeans admired it and wanted to solve its mystery. While more and more porcelain came to the continent through the sea trade with the Far East that began in the sixteenth century, with its growing exotic-mystery and increasing admiration, porcelain was ascribed several meanings and connotations. These meanings clustered around ideas of the feminine in the beginning of the eighteenth century. Especially in Britain, this took place in a busy context that included the Enlightenment’s efforts to define womanhood, the consumer revolu-tion, the chinoiserie movement and tea drinking rituals. By the middle of the century, porcelain became a metaphor for women due to its elegance, transparency and especially its fragility. This feminine voice of porcelain, although it had been fairly turned down inside the global economy’s world of generic and genderless commodities, can still be heard in today’s art and literature.

Anahtar Kelimeler

Porcelain, China, Femininity, Woman, Chinoiserie, Tea

Kadın ve Ten: 18. Yüzyıl Batı Tasavvurunda Porselen Çağrışımları

Öz

Porselen, sert, gözeneksiz ve yarı-saydam doğasıyla en mükemmel seramik türüdür. Avrupa, ithal Çin porselenleriyle karşı-laştığı 13. yüzyıldan beri ona sıra dışı bir nesne gözüyle bakıp hayranlık beslerken bir yandan da onun gizemini çözmek is-ter. 16. yüzyılda başlayan Uzakdoğu deniz ticaretiyle git gide daha çok porselen kıtaya gelirken,  büyüyen egzotik gizemin ve artan hayranlığın eşliğinde, ona çeşitli anlam ve çağrışımlar yüklenir. Bu çağrışımların, 18. yüzyılın başlarından itibaren açıkça dişilik nosyonu etrafında kümelendiği görülür. Bu durum Aydınlanmanın kadını tanımlama çabasından, tüketici devrimine, chinoiserie akımından ayinsel çay tüketimine uzanan yoğun bir bağlam içinde özellikle İngiltere’de gerçekleşir. Yüzyılın içlerine varıldığında porselen, zarafeti, şeffaflığı ve özellikle kırılganlığıyla bir kadın metaforu halini almıştır. Porselenin bu dişil sesi, küresel ekonominin türdeş ve cinsiyetsiz metalar âleminde iyice kısılmış olsa da, günümüz sanatı ve edebiyatında hala işitilebilir.  

Anahtar Kelimeler

Porselen, Çin, Dişilik, Kadın, Chinoiserie, Çay

Kaynakça

• Alayrac-Fielding, V. (2012). “From the curious to the “artinatural”: The meaning of oriental porcelain in 17th and 18th century English interiors”. Miranda, (7): 1-21. doi:10.4000/ miranda.4390
• Armens, S. (1954). John Gay: Social Critic. New York: King’s Crown Press, Columbia University.
• Ayto, J. (2005). Dictionary of word origins: The hidden histories of English words (2.b.). London: A &C Black.
• Baines, P. (2000). The complete critical guide to Alexander Pope. London: New York.
• Berg, M. ve Clifford, H. (2015). Global object. Victoria Avery, Melissa Calaresu ve Mary Laven (Ed.) In treasured possessions: From the Renaissance to the Enlightenment içinde (s. 102-111). University of Cambridge.
• Baudrillard, J. (2016). Tüketim Toplumu (F. Keskin, H. Deliceçaylı, Çev.). Ankara: Ayrıntı.
• Burns, W. E. (2003). Science in the Enlightenment: An encyclopedia. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO.
• Cabin council / A late epistle to Mr. C[levlan]d. (2017). 30 Mayıs 2017 tarihinde http://www.britishmuseum.org adresinden alındı.
• Campion, A. S. (2016). The geopolitics of red oil: constructing the China threat through energy security. Abingdon, Oxon: Routledge.
• Chang, E. H. (2010). Britain’s Chinese eye: literature, empire, and aesthetics in nineteenth-century Britain. Stanford, CA: Stanford University Press.
• Chatto, W. A. (1848). Facts and speculations on the origin and history of playing cards. London: John Russell Smith.
• Chirico, J. (2014). Globalization: Prospects and problems. California: Sage Publication.
• Craste, L. (2013). Series: Abuse. 31 Mayıs 2017 tarihinde http://www.laurentcraste.com/abuses adresinden alındı.
• Deutsch, H. (1996). Resemblance & Disgrace: Alexander Pope and the Deformation of Culture. Cambridge, MA: Harvard UP.
• Einsiedel, A. V. (2011). Contemporary chinoiserie at the V&A. 30 Mayıs 2017 tarihinde https://nttreasurehunt.wordpress. com/2011/01/20/contemporary-chinoiserie-at-the-va/ adresinden alındı.
• Ellis, M., Coulton, R. ve Mauger, M. (2015). Empire of tea: the Asian leaf that conquered the world. London: Reaktion Books.
• Fairchilds, C. (1993). The production and marketing of populuxe goods in eighteen century Paris. J. Brewer ve R. Porter (Ed.), Consumption and the World of Goods içinde (s. 206-227). London: Routlege.
• Fang, K. (2003). Empire, Coleridge, and Charles Lamb’s Consumer Imagination. Studies in English Literature 1500-1900, 43(4), 815-843. doi:10.1353/sel.2003.0039 Güleşçi, H. (2013). Hasan Güleşçi ve Gülsen Güleşçi Deniz Kabukları Bodrum Deniz Müzesi. 12 Aralık 2016 tarihinde http://www.hasangulesci.com adresinden alındı.
• La Force, T. (2015, Kasım11). The European Obsession with Porcelain. 8 Mart 2016 tarihinde http://www.newyorker. com/books/page-turner/the-european-obsession-with- porcelain adresinden alındı.
• Gray, L. (2013). No construction without destruction: ceramics, sculpture and iconoclasm. J. Walden (Ed.), Artanddestruction içinde (s. 9-34). Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• Haw, S. G. (2006). Marco Polo’s China: A Venetian in the realm of Khubilai Khan. London: Routledge.
• Hepburn, A. (2010). Enchanted objects: visual art in contemporary fiction. Toronto: University of Toronto Press.
• Hildyard, R. J. (1999). Europeanceramics. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
• Hoevels, F. E. (1999). Mass neurosis religion: Colleted essays about the psychoanalysis of religion. Freiburg: Ahriman- International.
• Hunter, L. (1997). Tea drinking in England: Ceremony, Scandal and Domestic Bliss, New Comparisons: A Journal of Comparative and General Literary Studies, (24), 109-157.
• Jenkins, E. Z. (2013). A taste for China: English subjectivity and the prehistory of Orientalism. New York: Oxford University Press.
• Jones, C. A. (2013). Shapely bodies: the image of porcelain in eighteenth-century France. Newark: University of Delaware Press.
• Kettle’s Yard. (2014). Upside down / inside out. 31 Mayıs 2017 tarihinde http://www.kettlesyard.co.uk/events/upside- down-inside-out/ adresinden alındı.
• Kowaleski-Wallace, E. (1997). Consuming subjects: Women, shopping, and business in the eighteenth century. New York: Columbia University Press.
• Markley, R. (2014). China and the English Enlightenment: Literature, Aesthetics, and Commerce. Literature Compass, 11(8), 517-527. doi:10.1111/lic3.12164
• Markmanellis. (2015). On looking at tea. 30 Mayıs 2017 tarihinde https://qmhistoryoftea.wordpress.com/2015/04/28/on- looking-at-tea/ adresinden alındı.
• Mitchell, I. (2014). Tradition and Innovation in English Retailing, 1700 to 1850: Narratives of Consumption (The History of Retailing and Consumption). Ashgate Publishing Group Norton Simon Museum. (b.t.). A Harlot’s Progress. 29 Mayıs 2017 tarihinde https://www.nortonsimon.org/art/detail/ M.1979.67.03.G adresinden alındı.
• O’Reilly, A. F. (2004). Sacred play: soul-journeys in contemporary Irish theatre. Dublin: Carysfort Press.
• Outram, D. (2005). Aydınlanma (S. Çalışkan ve H. Çalışkan, Çev.). Ankara: Dost. Pope, A. (2006). Bukleye tecavüz (Nazmi, A., Çev), İstanbul: YKY. Porter, D. (2010). The Chinese taste in eighteenth-century England. Cambridge: Cambridge University Press.
• Ray, M. K. (2002). Studies in literary criticism. New Delhi: Atlantic & Distributors.
• Reffner, E. (2015). The esoteric codex: The alchemists. Public Domain.
• Richards, S. (1999). Eighteenth-century ceramics: Products for a civilised society. Manchester: Manchester University Press.
• Richerson, D. W. (2012). The magic of ceramics (2. b). New Jersey: American Ceramic Society.
• Roth, L. M. ve Clark, A. C. (2014). Understanding architecture: Its elements, history, and meaning (3.b). Colorado: Westview Press.
• Savani, L. (2011). Il Trianon de Porcelaine, per andarvi a fare le merende. 31 Mayıs 2017 tarihinde http://www.baroque.it adresinden alındı.
• Schönfeld, M. (1998). Was there a western inventor of porcelain? Technology and Culture,39(4), 716-727. Tague, I. H. (2002). Women of quality: Accepting and contesting ideals of femininity in England, 1690-1760. Woodbridge, Suffolk, UK: Boydell Press.
• The Natinal Gallery. (2017). The Four Times of Day: Morning. 31 Mayıs 2017 tarihinde http://www.nationalgallery.org.uk adresinden alındı. Urgan, M. (2013). Ingiliz edebiyati tarihi (8. b). İstanbul: Yapı Kredi.
• Valenstein, S. G. (1989). A handbook of Chinese ceramics. New York: Metropolitan Museum of Art.
• Wang, H. H. (2010). The Chinese dream: The rise of the world’s largest middle class and what it means to you. Bestseller Press.
• Whitehouse, D. (1972). Chinese Porcelain in Medieval Europe. Medieval Archaeology, 16(1), 63-78. doi:10.1080/0076609 7.1972.11735347
• Williams, A. (1962). “The ‘Fall’ of China and The Rape of the Lock,” Philological Quarterly, 41, 412-25.
• Resim 1. Fransa kralı 14. Louis tarafından 1670’te yaptırılan Porselen Köşk (Trianon de Porcelaine), mimarisi ve iç dekorasyonuyla chinoiserie akımını tipik biçimde örnekler (Savani, 2011).
• Resim 2. Buckinghamshire’daki (İngiltere) Claydon House’da bulunan bir Çin-tarzı oda. Ahşap ve alçı kabartmalar 1760’a, Çin’den ithal edilen mobilya ve heykellerse 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyıl başına tarihlenir (Einsiedel, 2011).
• Resim 3. Denner, Balthasar. Bir Fincan Çay Sunan Hanımefendi, 1732, t.ü.y.b., 76 x 63,2 cm, özel koleksiyon (Markmanellis, 2015).
• Resim 4. Fransız ressam Nicolas Lancret’nin (1690-1743) 1739 tarihli Günün Dör Vakti: Sabah adlı yağlıboya tablosu. Ev sahibesi, göğüs dekolteli sabahlığı ve bedeninin sözde dengesini sağlamak için açılmış bacaklarıyla ziyarete gelen papazın çayını davetkâr bir edayla bizzat doldururken, papazın bakışları ileri doğru uzattığı fincan yerine kadının üzerindedir (The National, 2017).
• Resim 5. Amiral Byng’ı (ortada), Minorka adasına yapılacak sefer öncesinde dört deniz subayıyla toplantı halinde gösteren 1756 tarihli bir renkli gravür. Toplantının Byng’ın porselen koleksiyonunun bulunduğu odada yapılıyormuş gibi betimlenmesinde, İngiliz amiralin kadınsı nesneleri toplamakla da ilişkilendirilen beceriksizliği hicvediliyor (“Cabin council”, 2017).
• Resim 6. Hogarth, William. 1732. Fahişenin Yükselişi, 2.plaka, gravür baskı (Norton Simon, b.t.). Resim 7. Richard Wentworth’ın Cambridge Üniversitesi’nin Kettle’s Yard galerisinde 2009 yılında gerçekleşen “Upside down / inside out” adlı karma sergide yer alan Brac adlı düzenlemesinden detay (Kettle’s Yard, 2014).