Some Specific Manuscripts in Terms of Illumation in the Izmir National Library

Yıl 2022, İzmir Özel Sayısı, 43 - 53, 30.09.2022

Gül Güney

https://doi.org/10.17484/yedi.1142950

Öz

It is one of our special libraries in terms of books and manuscripts which are located in The İzmir National Library is a special library and was established in the beginning of the 20th century. The book collection of İzmir National Library was gathered through donation and other foundation libraries. These manuscripts are not located in the main library of the İzmir National Library but they are kept in the library section of İzmir Urban Archives and Museum. Manuscripts in various subjects such as history, literature, religion, philosophy, mysticism are also important. There are manuscripts with special features in terms of calligraphy, illumination and bookbinding. İn the research, many manuscripts were identified in terms of calligraphy, illumination and bookbinding. The manuscripts in the library generally belong to the 17th an 18th. century. but there are many that belong to the classical period in terms of illumination. In this study, some manuscripts which are special in terms of book arts are introduced and an evaluation on the illumination carried out.

Anahtar Kelimeler

Bookbinding, manuscript, library

İzmir Milli Kütüphanede Yer Alan Tezyinat Açısından Özellikli Bazı Yazma Eserler

Öz

Cumhuriyet dönemi yapılarından olan İzmir Milli Kütüphane bünyesinde barındırdığı kitaplar ve yazma eserler açısından özellikli kütüphanelerimizden biridir. 20. yüzyılın başlarında kurulan kütüphane, İzmir'de yer alan pek çok vakıf kütüphanelerinin ve bağış yolu ile elde edilen kitapların bir araya getirilmesi sonucu oluşturulmuştur. Kütüphanede dört bine yakın yazma eser bulunmaktadır. Bu eserler Milli Kütüphanenin ana binasında yer almayıp, İzmir Kent Arşivi ve Müzesi’nde bulunan kütüphane bölümünde saklanmaktadır. Kütüphanede tarih, edebiyat, din, felsefe, tasavvuf gibi pek çok çeşitli konularda yazma eserler bulunmaktadır. Bu eserler konuları bakımından önemli oldukları gibi kitap sanatları açısından da önem taşır. Yapılan araştırmada hat, tezhip ve cilt sanatı açısından özellikli pek çok yazma eser tespit edilmiştir. Genelde 17. ve 18. yüzyıla ait olan bu eserlerde cilt ve tezhip sanatı açısından klasik dönem (16. yy) üslupları da yer almaktadır. Çalışmada tezyinat açısından özellikli olan yazma eserler tespit edilmiş ve belgelenmiştir. Böylece farklı dönemlere ait yedi eser ve farklı tezyinat üslupları olan bazı eserler ele alınmış, değerlendirmeleri yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cilt, yazma, kütüphane

Kaynakça

• Aksoy, Y. (1989). Bir kent bir insan-İzmir’in son yüzyıl, S. Ferit Eczacıbaşı’nın Yaşamı ve Anıları. Dr. Nejat Eczacıbaşı Vakfı Yayınları.
• Cunbur, M. (1970). Yazma kütüphanelerimiz, bugünkü durumu ve meseleleri. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, XIX (1), s. 5.
• Çığ, K. (1953). Türk kitap kapları. Ankara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, (I), 75-95
• Duman, P. (1995). Kuruluşundan günümüze İzmir Milli Kütüphanesinin tarihi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk İlkeleri ve İnkilâp Tarihi Enstitüsü.
• Durmuş, İ. (2009). “Sekkâkî, Ebû Ya‘kūb” İslam Ansiklopedisi, Cilt 36, 332-334.
• Emsen, Ş. (1960). Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türkiye kütüphaneleri tarihçesi I. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, IX (1-2), 29.
• Erünsal, İ. (1988). Türk kütüphaneleri tarihi II, Kuruluştan Tanzimata Kadar Osmanlı Vakıf Kütüphaneleri, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• İzmir Renkleri (t.y.). https://izmirinrenkleri.com/izmir-milli-kutuphane/
• Kayın, E. (2015). Kemeraltı’nda yeme içme ve eğlence kültürünün tarihsel/ mekansal yansımaları. Ege Mimarlık, 91 (3), 20-25.
• Koca, F. (1995). el- Ferâizü’s Sirâciyye, Türk Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt 12, 367-368.
• Mahir, B. (1986). Saray nakkaşhanesinin ünlü ressamı Şah Kulu ve eserleri. Topkapı Sarayı Yıllık I, 131-140.
• Özaydın, A. (1992). El Bidâye ve’n-Nihâye. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 6, 131-132.
• Özen, M. E. (1998). Türk cilt sanatı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Serçe, E. (1996). İzmir'de kitapçılık (1839-1928), Akademi Kitabevi.
• Tınal, M., (2008). Mekteb-i idadiden günümüze İzmir Atatürk Lisesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 125-134.
• Yardım, A., (1994). İzmir Milli Kütüphanesi yazma eser kataloğu, Cilt 4, İzmir Milli Kütüphane Vakfı İzmir.