Hanri Benazus’le Atatürk Fotoğrafları Koleksiyonu Üzerine

Yıl 2022, İzmir Özel Sayısı, 165 - 174, 30.09.2022

Sadık Tumay

https://doi.org/10.17484/yedi.1144200

Öz

Hanri Benazus’ün Atatürk Fotoğrafları Koleksiyonu farklı disiplinler açısından önemli bir kaynaktır. Tarih, koleksiyon ve fotoğraf açısından farklı nitelikleriyle disiplinlerarası verilere sahiptir, değerlidir. Fotoğraf Koleksiyonu belli bir felsefe çerçevesinde çok sayıda fotoğrafçının çektiği fotoğrafların toplanmasıyla oluşturulmuştur. Bu yönüyle ayrıca üzerinde akademik anlamda çalışılması gerekmektedir. Konu araştırılırken koleksiyonculuğun modern ve zaruri bir faaliyet olduğu görülmüştür. Günümüzde ve öncesinde devam eden şekliyle medeniyetlerin tarihine sahip çıkmanın bir yansıması olarak somut ve somut olmayan kültürel mirası kayıt altına alma girişimlerinin aralıksız devam ettiği görülmektedir. Fotoğrafta bu yaklaşımın hem öznesi hem de nesnesi olarak işlevseldir. Türkiye’de, fotoğraf koleksiyonerliği ve fotoğraf koleksiyonlarıyla ilgili tespitlerde bulunulmuştur. Bu koleksiyonun ortaya çıkmasını sağlayan, Mustafa Kemal’in, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu öncesi ve sonrası sürecinde yaşanılan olayları sürekli fotoğraflatmasıdır. Benazus koleksiyonunun oluşmasını sağlayan bu sistemli fotoğraflatma faaliyetidir. Benazus’ün bu modern bilince duyduğu saygı, sevgi ve hayranlık böyle bir koleksiyonun toplanmasını sağlamıştır. Benazus’le gerçekleştirilen farklı tarihlerdeki dijital mektuplaşmalarla konu irdelenmiştir. Bu koleksiyonun korunması sağlanmakla beraber, çağdaş anlamda fotoğraf koleksiyonu niteliklerine kavuşturulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Koleksiyon, Atatürk, Hanri Benazus, Bellek

On the Atatürk Photography Collection with Hanri Benazus

Öz

Hanri Benazus' Atatürk Photography Collection is an important resource for different disciplines. It has interdisciplinary data with different qualities in terms of history, collection and photography, it is invaluable. The photo collection was created by collecting photographs taken by many photographers within the framework of a certain philosophy. This aspect also needs to be studied academically. While researching the subject, it was seen that collecting is a modern and essential activity. It is seen that attempts to record the tangible and intangible cultural heritage continue uninterruptedly as a reflection of protecting the history of civilizations as it continues today and before. It is functional as both the subject and the object of this approach in photography. In Turkey, determinations have been made about photography collectors and photography collections. It is Mustafa Kemal's constant photographing of the events that took place before and after the establishment of the Republic of Turkey, which led to the emergence of this collection. This is an indication of his modern consciousness. It is one of the reasons for the creation of the Benazus collection. The respect, love and admiration of Benazus for this modern consciousness enabled such a collection to be established. The subject has been examined through digital correspondence on different dates with Benazus. While this collection is protected, it should be brought up to the quality of a contemporary photographic collection.

Anahtar Kelimeler

Photography, collection, Atatürk, Hanri Benazus, memory.

Kaynakça

• Afterimage Photography Gallery (1971). A short history of photograph collecting, https://www.afterimagegallery.com/dixon.htm
• Anadolu Ajansı (2017). Büyük Önder Atatürk'ü anıyoruz, https://www.aa.com.tr/tr/pg/foto-galeri/anadolu-ajansi-arsivinden-ataturk/0
• Ayçin, T. (2020). 19. yüzyılın en büyük görsel arşivi: II. Abdülhamid Han’ın Yıldız Albümleri dijital ortamda, https://www.istanbul.edu.tr/tr/haber/19-yuzyilin-en-buyuk-gorsel-arsivi-ii-abdulhamid-hanin-yildiz-albumleri-dijital-ortamda-6800320061004100510061004300500037005000440039007900700046006200610041004F003200370077003200
• Benjamin, W. (1931). Unpacking my library, https://courses.ecuad.ca/pluginfile.php/250823/mod_resource/content/1/Unpacking%20My%20Library%20-%20Benjamin%20-%20Illuminations%20-%20Essays%20and%20Reflections.pdf
• Benjamin, W. & Tarnowski K. (1975). Eduard Fuchs: Collector and historian, New German Critique. (5), 27-58, doi.org/10.2307/487918 https://files.libcom.org/files/Eduard%20Fuchs,%20Collector%20and%20Historian%20-%20W.%20Benjamin%201937_0.pdf
• Encer, C. (2021). Interview with Fabrizio Casaretto, http://www.levantineheritage.com/fabrizio-casaretto-interview.html Kahraman, H. B. (2017, 12 Mayıs). Türkiye’de koleksiyonerlik. Sabah Gazetesi. https://www.sabah.com.tr/yazarlar/kitap/kahraman/2017/05/12/turkiyede-koleksiyonerlik
• Kobialka, M. (2010). Tadeusz Kantor: Collector and historian, Performance Research, A Journal of the Performing Arts, 78-96. doi.org/10.1080/13528160701822684 https://doi.org/10.1080/13528160701822684
• Özdemir, N. (2022, Ocak). Yerel tarih araştırmalarında bir belge olarak fotoğraf: Mudurnu örneği. Uluslararası Prof. Dr. Halil İnalcık Tarih ve Tarihçilik Sempozyumu 2. Cilt [Bildiri Sunumu]. Türk Tarih Kurumu. https://www.ttk.gov.tr/wp-content/uploads/2022/01/10.37879-9789751749994.2022.34.pdf DOI: 10.37879/9789751749994.2022
• Rakipoğlu, Z. (2020, 8 Nisan). Sultan 2. Abdülhamid Han'ın Yıldız Fotoğraf Koleksiyonu dijitale taşındı, Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/sultan-2-abdulhamid-hanin-yildiz-fotograf-koleksiyonu-dijitale-tasindi/1796796
• Tosun, B. (2001). Fotoğraf arşivleri ve askeri müze fotoğraf arşiv sisteminin kurulması. (Tez No.104755) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi] Ulusal Tez Merkezi.
• Ünsal, M. (2016, Kasım). “Atatürk’ün leblebilerini yiyen çocuk” Hanri Benazus, Vizyon, TRT Aylık Radyo Televizyon Dergisi, (329), 11-13. https://www.trt.net.tr/vizyondergisi/wp-content/uploads/2016/11/KasimDergi2.pdf
• Yavuztürk, G. M. (2015). Bir Ankara fotoğrafçısı: Osman Darcan, Ankara Araştırmaları Dergisi, Aralık, 220-227, https://www.journalagent.com/jas/pdfs/JAS_3_2_220_227.pdf