Sibernetik Bilimi Bağlamında Sanatta Dijitalizm

Yıl 2024, Sayı: Sanatta Dijitalizm Özel Sayısı, 201 - 215, 28.11.2024

Yusuf Can Kulak , Ali Temel Köseler

https://doi.org/10.17484/yedi.1501978

Öz

Bu makale, sibernetik biliminin sanatta dijitalleşme sürecine olan etkilerini incelemektedir. Makalenin konusu, dijital sanatın ortaya çıkışı ve gelişiminde sibernetik kuramların rolünü ve bu süreçte sanatın anlam, üretim ve algısındaki dönüşümleri ele almaktır. Problemi ise, dijital sanatın konvansiyonel sanat formlarından nasıl ayrıldığı, sibernetik prensiplerin sanat pratiği ve teorisi üzerindeki etkileri ve bu yeni sanatsal ifadelerin toplumsal ve kültürel anlamdaki yansımalarıdır. Makalenin amacı, sibernetik prensiplerin dijital sanat üretiminde nasıl kullanıldığını ve bu kullanımın sanatın geleceğini nasıl şekillendirebileceğini ortaya koymaktır. Ayrıca, sanatçıların sibernetik prensiplere dayalı olarak geliştirdiği yenilikçi tekniklerin ve kuramsal yaklaşımların incelenmesi hedeflenmektedir. Makalede, dijital sanat eserlerinin analizine ve bu eserlerin yaratım sürecinde kullanılan sibernetik yöntemlerin incelenmesine odaklanılmıştır. Makalede ayrıca, sibernetik biliminin sanata ve sanatçılara etkisi, örnekler üzerinden açıklanmıştır. Verilen örnekler sibernetik ile ilgili daha genel olarak incelemelerde karşılaşılan sibernetik temelinde oluşan sanat alanları içerisinde yer alan sanatçılardan oluşmaktadır. Araştırma yöntemi olarak, nitel bir analiz yaklaşımı benimsenmiştir. Dijital sanat örnekleri üzerinden yapılan çözümlemelerle, sibernetik biliminin bu sanat eserlerine nasıl eklemlendiği incelenmiş, sanatçıların bu süreçteki yaklaşımları ve eserlerinin toplumsal etkileri üzerine yorumlar yapılmıştır. Sonuç olarak, sibernetik biliminin sanatta dijitalleşmeyi yalnızca teknik bir araç değil, aynı zamanda yeni bir ifade biçimi ve kavramsal çerçeve olarak şekillendirdiği görülmüştür. Bu durum, sanatın geleceğinde dijital teknolojilerin ve sibernetik düşüncenin daha da merkezi bir rol oynayacağını işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sibernetik, biyo sanat, Siber Sanat, siborg

Digitalizm in Art in the Context of Cybernetics

Öz

This article examines the impact of cybernetics on the digitalization process in art. The article focuses on the role of cybernetic theories in the emergence and development of digital art, and the transformations in the meaning, production, and perception of art within this process. The problem addressed is how digital art differs from conventional art forms, the effects of cybernetic principles on art practice and theory, and the societal and cultural implications of these new artistic expressions. The article aims to reveal how cybernetic principles are used in digital art production and how this usage might shape the future of art. Additionally, it examines the innovative techniques and theoretical approaches developed by artists based on cybernetic principles. The article focuses on analyzing digital artworks and examining cybernetic methods used in their creation. It also discusses the impact of cybernetics on art and artists, with explanations provided through examples. These examples include artists from art fields based on the fundamentals of cybernetics, encountered in general studies of cybernetics. A qualitative analysis approach has been adopted as the research method. Through analyses of digital art examples, how cybernetics integrates into these artworks has been examined, and comments have been made on the approaches of artists in this process and the societal impact of their works. In conclusion, it has been observed that cybernetics shapes digitalization in art not only as a technical tool but also as a new form of expression and conceptual framework. This indicates that digital technologies and cybernetic thinking will play an increasingly central role in the future of art.

Anahtar Kelimeler

Cybernetics, Bioart, Cyber Art, Cyborg

Kaynakça

• Ascott, R. (1963). Roy Ascott ile öğrencileri bir aleatory cihazı üzerinde çalışıyor. Medium. https://medium.com/danae/new-media-precursors-roy-ascott-fcc0e17219c1
• Ascott, R. (2003). Telematic embrace: Visionary theories of art. Technology and Consciousness. University of California Press.
• Baraibar, A. (1999). Stelarc’s post‐evolutionary performance art: Exposing collisions between the body and technology. Women & performance: A journal of feminist theory. 11 (1). 157–168. https://doi.org/10.1080/07407709908571320
• Bardis, P. D. (1965). Correspondence: On book reviews and book notes. Social Science. 40 (4). 226–228. http://www.jstor.org /stable/41885113
• Bayazıt, N. (1997). Sibernetik. A. Gevgilili, D. Hasol ve B. Özer (Ed.). Eczacıbaşı sanat ansiklopedisi (3. Cilt, s. 1660-1661) içinde. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
• Bell, D. (2005). An introduction to cybercultures. Taylor & Francis e-Library. London and New York.
• Borges, J. L. (1995). Yolları çatallanan bahçe. (F. Özgüven, Çev.). İletişim Yayınları.
• Broeckmann, A. (2017). Body machine. Machine art in the twentieth century. The MIT Press. https://doi.org/10.7551/mitpress/9780262035064.001.0001
• Buchman, S. (2019, Aralık 2). Sistem odaklı sanattan biyopolitik sanat pratiğine. e-skop sanat tarihi eleşti-risi. https://www.e-skop.com/skopdergi/sistem-odakli-sanattan-biyopolitik-sanat-pratigine/5565
• Cavallaro, D. (2000). Cyberpunk and cyberculture: Science fiction and the work of William Gibson. The Ath-lone Press.
• Coelho, C. (2022, Ağustos 1). Cybernetics in art, a brief overview. Medium. https://medium.com/@AntonioJSCoelho/cybernetics-in-art-a-brief-overview-150c7ec36635
• Dipcontemporaryart. (2017). Joseph Kosuth. Notations for thinhing, a selection. Michelanegrini. https://www.michelanegrini.com/wp-content/uploads/2021/04/PR_Joseph-Kosuth_Notation-for-Thinking_dipcontemporaryart.pdf
• Dormer, L. S. (2018, Ocak 17). Redefining the human body as. “Meat, metal and code”: An interview with Stelarc. Sleekmag. https://www.sleek-mag.com/article/stelarc-interview-posthumanism/
• Flickr. (2009, Eylül 25). Timeline: 4535 time magazine covers, 1923-2009. Flickr. https://www.flickr.com/photos/culturevis/3951496507/in/set-72157624959121129
• Frances, S. (2010). Borges and new media: Connections via heterotopic spaces (Yayın No. 10106/5446). [Yüksek Lisans Tezi, Faculty of the graduate school of the university of Texas at Arlington]. UTA Library. https://rc.library.uta.edu/uta-ir/handle/10106/5446
• Freudenthal, H. (2018, Mayıs 18). Wiener, Norbert. Encylopedia. https://www.encyclopedia.com/science/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/wiener-norbert
• Gibson, W. (2012). Neuromancer. (G. Gülbey, Çev.). Altıkırkbeş Yayınları.
• Glanville, R. (2018, Mayıs 11). Cybernetics. Encylopedia. https://www.encyclopedia.com/science/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/cybernetics-2
• Kusama, Y. ve Vuitton, L. (2023, Ocak 1). 3D anamorfik reklam panosunun bir görüntüsü. https://www.artribune.com/progettazione/moda/2023/01/yayoi-kusama-louis-vuitton-collaborazione-discutere/
• Kac, E. (2005). Telepresence & bio art: Networking humans, rabbits and robots. University of Michigan Press. Kac, E. (2024). GFP Bunny. https://www.ekac.org/gfpbunny_essay.html
• Kosuth, J. (1988). A conditioning of consciousness. Bir bilinç şartı. https://www.skny.com/artists/joseph-kosuth/featured-works?view=slider#10
• Laposky, B. F. (1952). Oscillon 40. Collections. https://collections.vam.ac.uk/item/O187634/oscillon-40-photograph-laposky-ben/
• Levine, L. (1969). Iris. Monoskop. https://monoskop.org/Les_Levine
• Manovich, L., ve Dougles, J. (2009). Timeline. Zaman çizelgesi. https://manovich.net/index.php/art/timeline
• Mindell, A. D. (2020, Aralık 5). Cyberbetic, knowledge domains in engineering systems. The MIT Press. https://web.mit.edu/esd.83/www/notebook/Cybernetics.PDF
• Öztürk, A. ve Öztürk, S. (2007). Mehr licht!. Daha fazla ışık! Annyundsibeloeztuerk. https://annyundsibeloeztuerk.com/category/exhibitions-2000-2009/2007/mehr-licht/
• Öztürk, A. ve Öztürk, S. (2014, Mayıs 14). Archiv der Kategorie: Mehr Licht! Annyundsibeloeztuerk. https://annyundsibeloeztuerk.com/category/exhibitions-2000-2009/2007/mehr-licht/
• Paik, N. J. (1974). TV- Buddha. [Heykel]. The Stedelijk Museum, Amsterdam, Holland. https://www.stedelijk.nl/en/collection/1545-nam-june-paik-tv-buddha
• Pickering, A. (2021, Ağustos 7). Cybernetic art. Researchgate. https://www.researchgate.net/publication/354025217
• Robins, K. (2013). İmaj, görmenin kültür ve politikası (N. Türkoğlu, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Schmeink, L. (2014). Cyberpunk and dystopia: William Gibson’s neuromancer (1984). E. Voigts-Virchow ve A. Boller (Ed.). Dystopia, science fiction, post-apocalypse: Classics – new tendencies – model interp-retations. Trier: WVT, (s. 221-236) içinde. https://www.academia.edu/30380095/Cyberpunk_and_Dystopia_William_Gibson_Neuromancer_1984_
• Schöffer. N. (1956). CSYP I. http://dada.compart-bremen.de/item/artwork/670
• Sezgin, M. ve Talaz, L. (2016). Bilişim devrimi. Sibernetik iletişim ve stratejik halkla ilişkiler. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, (2), 559-571.
• Shanken, E. A. (2012). In forming software: Software, structuralism, dematerialization. Higgins, H. ve B., Kahn, D. (Eds.). Mainframe experimentalism: Early computing and the foundations of the digital arts (1. Baskı, s. 51–62) içinde. University of California Press. https://doi.org/10.2307/j.ctv114c7b3.8
• Shanken, E. A. (2019, Aralık 2). Sibernetik ve sanat: 1960’larda kültürel kesişimler. e-skop sanat tarihi eleş-tirisi. https://www.e-skop.com/skopdergi/sibernetik-ve-sanat-1960larda-kulturel-kesisimler/5561
• Stelarc. (1980). Sol: Third hand (Üçüncü el). Sağ: Third hand diagram (Üçüncü el diyagram). Sleek. https://www.sleek-mag.com/article/stelarc-interview-posthumanism/
• Sterling, B. (1991). Cyberpunk in the nineties. Interzone. (48), 39-41.
• teamLab. (2015). Memory of topography. Topografya hafızası. https://www.teamlab.art/w/topography/
• teamLab. (2015, Haziran 2). Memory of topography. Interactive digital installation. teamlab. https://www.teamlab.art/w/topography/
• Tuğal, A. S. (2018). Oluşum süreci içinde dijital sanat. Sanat kuramları. Hayal Perest Yayınevi.
• Usselmann, R. (2003). The Dilemma of media art: Cybernetic serendipity at the ICA London. Dada Com-part. 36(5), 389–396. http://dada.compart-bremen.de/docUploads/36.5usselmann.pdf
• Yenihayat, D. (2019, Aralık 2). Teknolojik takıntı. Sibernetik yaratıcılık. e-skop sanat tarihi eleştirisi. https://www.e-skop.com/skopdergi/onsoz-teknolojik-takinti-sibernetik-yaraticilik/5573
• Zimmerman, M. E. (2021). Heidegger moderniteyle hesaplaşma. Teknoloji, politika, sanat (H. Arslan, Çev.). Paradigma Yayınları.
• Wiener, N. (1982). Sibernetik (İ. Keskin, Çev.). Say Yayınları.