Orhan Pamuk'un ‘Kafamda Bir Tuhaflık’ Romanı’nda Yerellik ve Geleneksellik

Yıl 2015, Cilt: 7 Sayı: 15, 69 - 90, 24.12.2015

Ali Budak

Öz

Orhan Pamuk, Kafam’da Bir Tuhalık’ta, boza ve yoğurt satıcısı Mevlut Karataş’ın hayatı ve aşkı çevresinde 1950’lerden itibaren kuvvetli bir değişim ve dönüşüm sürecine giren İstanbul’u anlatmaktadır. Eser, sadece bu yönüyle, yeni ve dikkat çekici görülmeyebilir. Ne var ki, kurgusu, yapısı, yazım ve anlatım teknikleriyle son derece çarpıcıdır. Özellikle de sıradan denilebilecek bu içeriği özgün bir bakış açısıyla ele alışı, işleyişi ve yorumlayışı üzerinde durulmaya değerdir. Orhan Pamuk’a göre, romanları diğer anlatılanlardan ayıran şey; gizli bir merkezlerinin bulunmasıdır. O merkez, romanın kelime kelime izlenen düzleminden uzakta, gerilerde bir yerde, görünmez ve kolayca ele geçmez bir durumdadır. Makalemizde, bir bakıma, “romanın ana meselesi” diye açımlayabileceğimiz işte bu merkez duygu veya düşüncenin izi sürülmüştür. Kafamda Bir Tuhaflık romanı, acaba, bize nasıl bir ikinci hayat önermektedir? Derin köklerde bu sorunun cevabı aranmış; bu arada, romanın yapısı, yazım ve anlatım teknikleri de incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Orhan Pamuk, Kafamda Bir Tuhaflık, yerellik, gelenekçilik

Localism and Tradıtıonalısm ın Orhan Pamuk's 'a Strangeness ın My Mınd'

Öz

In his novel “A Strangeness in My Mind”, Orhan Pamuk tells us about thecity of Istanbul, which has under gone or changes and transformations starting from t he 1950s, through the life and love affair of a streetvendor named Mevlut Karataş, who sells yogurt and boza, a traditional Turkish beverage. Merely by this aspect, the novel may not seem so inventiveor an attention catcher. However, the novel is quite remarkable as a fiction due to its structural properties, and its techniques of writing and narration. Pamuk’s original perspective and approach in tackling and interpreting this seemingly ordinary content is worthlaying emphasis on. For Orhan Pamuk, what distinguishes novels from other narrations is the presence of an undisclosed center in novels. That center is far from the level that can be traced through existing words, somewhere in the background, out of sight and uneasy to capture. What we aimed to do in this article was to trace the central emotion and the idea, which may be regarded as the ‘major issue of the novel’. What kind of a second life does the novel “A Strangeness in My Mind” offer us? We searched for an answer to this question while also investigating the writing and the narration techniques

Anahtar Kelimeler

Orhan Pamuk, A Strangeness in My Mind, localism, traditionalism

Kaynakça

• ARAZ, Rıfat: “Çlaba’ın Tahtından Gönül Şeh- rine…”Bizim Külliye, Üç Aylık Kültür Sanat Dergisi, Haziran-Temmuz Ağustos 2007, Sayı:32, Sayfa:69-74.
• AYTÜR, Ünal: Henry James ve Roman Sanatı, Ank. , Ankara Üniversitesi Basımevi, 1977.
• BAKHTIN, Mihail: Karnavaldan Romana, İst. , Ayrıntı Yayınları, 2001.
• BİLGİN, Azmi: Yunus Emre Hayatı ve Sanatı, İst. , Bilge Kültür Sanat Yayınevi, 2013.
• BUDAK, Ali: Ziya Paşa’nın İroni ve Parodi Şaheseri Zafernâme, Çağdaş Kuram- larla Bir Satir Analizi, İst. , Bilge Kültür Sanat Yayınevi, 2013.
• CEBECİ, Oğuz: Komik Edebi Türler Parodi, Satir ve İroni, Ist.,Ithaki, 2008.
• CELÂL, Metin: “Kafamda Bir Tuhaflık”, Cumhuriyet Kitap Eki, 14 Ocak 2015.
• ERALP, H. Vehbi: “Vatan Şairi Yahya Kemal”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt: 14 (1966), s. 1-8.
• ESEN, Nüket – Engin Kılıç: Orhan Pamuk’un Edebî Dünyası, İst. , İletişim Yayınları, 2008.
• ESEN, Nüket (Derleyen): Kara Kitap Üzerine Yazılar, İst. , İletişim Yayınları, 1996.
• HADZİBEGOVIC, Darmin (Hazırlayan): Kara Kitap’ın Sırları, İst. , Yapı Kredi Yayın- ları, 2013.
• İbrahim Şinasi Efendi: Şâir Evlenmesi, 1859.
• PAMUK, Orhan: İstanbul Hatıralar ve Şehir, İst. Yapı Kredi Yayınları, 2003.
• PAMUK, Orhan: Kafamda Bir Tuhaflık, İst. Yapı Kredi Yayınları, Şubat 2015.
• PAMUK, Orhan: Saf ve Düşünceli Romancı, İst. , İletişi