Reconciliation or conflict? Islamophobia as a Threat to Global Pe- ace and It’s Basic Sources

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 20, 35 - 50, 01.07.2018

Ali Bilgenoğlu

Öz

Among the most important problems that the global World faces today are xenophobia, the rise of extreme-right political discourse, racism and global terrorist acts. These concepts and events that are most prevalent in the international public are undoubtedly built on the fact that, directly or indirectly, an individual identifies another identity through subcategories such as identity, belonging, religion, language and belief. Since September 11, 2001, the transformation of alienation into a more fragile and sophisticated point on the global level and, in particular, with the thesis of the Clash of Civilizations, which substituted Islam instead of Soviet Empire and its ideology, the way for Islamophobia has been opened. In this study, a theoretical discussion on Islamophobia as an actual phenomenon and an evaluation and analysis on the basic sources of the matter are given

Anahtar Kelimeler

Islamophobia, Xenophobia, Clash of Civilizations, September 11th, Migration

Uzlaşma mı Çatışma mı? Küresel Barışa bir Tehdit Olarak İslamofobi ve Temel Kaynakları

Öz

Küresel dünyanın günümüzde karşılaştığı en önemli sorunlar arasında yabancı düşmanlığı, aşırı sağ siyasal söylemin yükselişi, ırkçılık ve küresel terör eylemleri ön sıralarda gelmektedir. Uluslararası kamuoyunu en çok meşgul eden bu kavramlar ve çerçevesinde gerçekleşen olaylar hiç şüphesiz ki doğrudan yahut dolaylı bir şekilde bir kimliğin bir diğer kimliği entisite, aidiyet, din, dil ve inanç gibi alt kategoriler üzerinden ötekileştirmesi olgusu üzerine inşa edilmektedir. 11 Eylül 2001’den itibaren ötekileştirmenin küresel düzeyde daha kırılgan ve şiddete meyyal bir noktaya doğru evrilmesi ve bilhassa Medeniyetler Çatışması tezi ile birlikte Soğuk Savaş’ta Batı medeniyeti karşısında konumlandırılan Sovyetler Birliği ve ideolojisinin yerini savaş sonrası süreçte bir medeniyet olarak İslam’ın ve Müslümanların ikame etmesi bu çalışmanın konusu olan İslamofobi’nin ana gündem maddelerinden biri olmasının yolunu açmıştır. Bu çalışmada bir aktüel fenomen olarak İslamofobi üzerine yapılan kavramsal tartışmalar ile meselenin temel kaynaklarına dönük bir değerlendirme ve analize yer verilmektedir

Anahtar Kelimeler

İslamofobi, Yabancı Düşmanlığı, Medeniyetler Çatışması, 11 Eylül, Göç

Kaynakça

• AĞIR, Bülent Sarper, (2015), “Güvenlik Kavramını Yeniden Düşünmek: Küreselleşme, Kimlik ve Değişen Güvenlik Anlayışı”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Yıl: 11, Sayı: 22, ss. 119-123.
• AKTAŞ, Murat, (2014), “Avrupa’da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi”, Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATAUM) Dergisi, 13 (1), ss. 31-54.
• ALLEN, Chris, (2007), “Islamophobia and Its Consequences”, European Islam: Challenges for Public Policy and Society, Samir Amghar, Amel Boubekeur, Michael Emerson (Eds.), Brüksel, Center for European Policy Studies, ss. 144-167.
• ARMAN, Murat Necip, (2007), “The Sources of Banality in Transforming Turkish Nationalism”, CEU Political Science Journal, Central European University, 2007, ss. 133-151.
• ASAD, Talal, (2010), “Müslümanlar ve Avrupa Kimliği: Avrupa İslam’ı Temsil Edebilir mi?”, Avrupa Fikri, Anthony Pagden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 234-255.
• Kemal ve ER, Tuba, (2008), “İslamofobi ve Avrupa’da Birlikte Yaşama Tecrübesi Üzerine”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fa-AWAN, Muhammad Safeer, (2010), “Global Terror and the Rise of Xenophobia/Islamophobia: An Analysis of American Cultural Production since September 11”, Islamic Studies, vol: 49, no: 4, ss. 521-537.
• AYDIN, Mustafa ve AÇIKMEŞE, Sinem, (2008), “İslam Örneğinde Küreselleşen Dünyada Kimliğe Dayalı Güvenlik Tehditleri”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, cilt: 5, sayı: 18, ss. 197-214.
• AYDIN, M. Zeki ve YARDIM, Müşerref, (2008), “Belçika’da İslamofobi ve Müslümanlara Yönelik Ayrımcılık”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 12, Sayı: 1, ss. 7-32.
• Batı Dünyasındaİslamofobi ve Anti-İslamizm, (2007), Kadir Canatan ve Hıdır Özcan (Eds.), Eskiyeni Yayınları, Ankara.
• BLEICH, Erik, (2012), “Defining and Researching Islamophobia”, Review of Middle East Studies, vol: 46, no: 2, ss. 180-189.
• BOURDEAU, Jamie, (2010), Xenophobia: The Violence of the Fear and Hate, Rosen Publishing, New York.
• BUNZL, Matti, (2005), “Between AntiSemitism and Islamophobia: Some Thoughts on the New Europe”, American Ethnologist, vol: 32, no: 4, ss. 499-508.
• CANATAN, Kadir, (2007), “İslamofobi ve Anti-İslamizm-Kavramsal ve Tarihsel Yaklaşım”, Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm, Kadir Canatan ve Hıdır Özcan (Eds.), Eskiyeni Yayınları, Ankara, ss. 19-63.
• CANATAN, Kadir, (2015), Avrupa’da Çok Kültürlülük, Entegrasyon ve İslam, Kum Saati Yayınları, İzmir.
• ÇARHOĞLU, Bihter, (2007), “Medeniyetler Çatışması ve Batı Medyasında İslam Söylemi: Almanya Örneği”, Doğu Batı, sayı: 10, Doğu Batı Yayınları, Ankara, ss. 207-217.
• CHERIF, Mustapha, (2008), Islam and the West: A Conversation with Jacques Derrida, The University of Chicago Press, 2008.
• DÖNMEZ, Rasim Özgür, (2004), “Küreselleşme, Batı Modernliği ve Şiddet: Batı’ya Karşı Siyasal İslam”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, cilt: 1, Sayı: 4, ss. 81-114.
• ESPOSITO, John L., (2003), Kutsal Olmayan Savaş: İslamcı Terör, Oğlak Yayınları, İstanbul. European Islam: Challenges for Public Policy and Society, (2007), Samir Amghar, Amel Boubekeur, Michael Emerson (Eds.), Brüksel, Center for European Policy Studies.
• FULLER, Graham, (2016), İslamsız Dünya, Profil Yayınları, İstanbul.
• GELLNER, Ernest, (1995), “Nationalism and Xenophobia”, New Xenofobia in Europe, Bernard Baumgartl ve Adrian Favell (Eds.), London, ss. 6-10.
• GOODY, Jack, (2005), Avrupa’da İslam Damgası, Etkileşim Yayınları, İstanbul.
• GÖLE, Nilüfer, (2009), İslamın Yeni Kamusal Yüzleri, Metis Yayınları.
• GÖLE, Nilüfer, (2009), İçiçe Girişler: İslam ve Avrupa, Metis Yayınları, İstanbul.
• GÖLE, Nilüfer, (2015), Gündelik Yaşamda Avrupalı Müslümanlar, Metis Yayınları, İstanbul.
• HAINSWORTH, Paul, (2000), “The Front National: From Ascendancy to Fragmentation on the French Extreme Right”, The Politics of Extreme Right: From Margins to the Mainstream, Paul Hainsworth (Ed.), Pinter, London, ss. 10-32.
• HALLIDAY, Fred, (1998), İslam ve Çatışma Miti, Sarmal Yayınevi, İstanbul.
• HIDIR, Özcan, (2010), “Anti-Semitizm ve Anti-İslamizm: Benzerlikler ve Farklılıklar”, Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm, Kadir Canatan ve Özcan Hıdır (Eds.), Eski Yeni Yayınları, Ankara, ss. 63-101.
• HOURANI, Albert, (1994), Batı Düşüncesinde İslam, Sarmal Yayınevi, İstanbul.
• HUNTINGTON, Samuel, (1993), The Clash of Civilizations, Foreign Affairs, vol: 72, no: 3, ss. 22-49.
• HUNTINGTON, Samuel, (1997), The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order, Simon & Schuster, New York. “Islamophobia: A Challenge for Us All”, (1997), The Runnymede Trust. Islamophobia: The Challenge of Pluralism in the 21st Century, (2011), John L. Esposito ve İbrahim Kalın (Eds.), Oxford University Press.
• İHSANOĞLU, Ekmeleddin, (2013), Yeni Yüzyılda İslam Dünyası, Timaş Yayınları, İstanbul.
• KABBANI, Rana, (1993), Avrupa’nın Doğu İmajı, Bağlam Yayınları, İstanbul.
• KALIN, İbrahim, (2018), Ben Öteki ve Ötesi, İnsan Yayınları, İstanbul.
• KALIN, İbrahim, (2018), İslam ve Batı, Türk Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul.
• KALLIS, Aristotle, (2015), “Avrupa’da Radikal Sağ’ın Yükselişi”, SETA Analiz, Sayı: 119.
• KARIC, Enes, (2002), “Is Euro-Islam a Myth, Challenge or a Real Opportunity for Muslims and Europe?”, Journal of Muslim Minority Affairs, vol: 22, No: 2, ss. 435-442.
• KEPEL, Giles, (2004), War for Muslim Minds: Islam and the West, Harvard University Press.
• KİRMAN, M. Ali, (2010), “İslamofobinin Kökenleri: Batılı mı Doğulu mu?”, Journal of Islamic Research, vol: 21, sayı: 1, ss. 21-39.
• KLAUSEN, Jytte, (2005), İslamı Yeniden Düşünmek: Batı Avrupa’da Siyaset ve Din, Liberte Yayınları, Ankara. “Küresel Göç ve Avrupa Birliği ile Türkiye’nin Göç Politikalarının Gelişimi”, (2012), ORSAM, Rapor No: 123.
• LAQUER, Walter, (2003), No End to War: Terrorism in the Twenty First Century, New York.
• LEAN, Nathan, (2015), İslamofobi Endüstrisi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• LEWIS, Bernard, (1990), “The Roots of Muslim Rage”, The Atlantic, 266/3, ss. 47-60.
• LEWIS, Bernard, (1993), Islam and the West, Oxford University Press, New York.
• LEWIS, Bernard, (2016), Semitizm ve AntiSemitizm, Akıl Çelen Kitaplar, Ankara.
• MAALOUF, Amin, (2015), Ölümcül Kimlikler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• MANDACI, Nazif ve ÖZERİM, Gökay, (2013), “Uluslararası Göçlerin Bir Güvenlik Konusuna Dönüşümü: Avrupa’da Radikal Sağ Partiler ve Göçün Güvenlikleştirilmesi”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 39, ss. 105-130.
• MARTI, Huriye, (2018), “İslamofobi ve Avrupa’da Kadın İmajı”, Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt:7, Sayı: 13, ss. 36-46.
• McLUHAN, Marshall ve POWERS, Bruce, (1989), The Global Village, Oxford University Press, New York.
• New Xenofobia in Europe, (1995), Bernard Baumgartl ve Adrian Favell (Eds.), London.
• OVALI, Ali Şevket, (2006), “AB’nin Terörizmle Mücadele Politikasındaki Dönüşüm: 11 Eylül ve Madrid Saldırılarının Etkisi”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, vol: 5, No: 3, ss. 77-102.
• PAGDEN, Anthony, (2010), Avrupa Fikri, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• RENAN, Ernest, (1851), Muhammad and the Origins of Islam, Reveue des DeuxMondes.RIFKIN, Jeremy, (2010), Avrupa Rüyası, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• SAID, Edward, (2016), İktidar, Siyaset ve Kültür: Söyleşiler, Hece Yayınları, Ankara.
• SAID, Edward, (2017), Medyada İslam, Metis Yayınları, İstanbul.
• SAIKAL, Amin, (2003), Islam and the West: Conflict or Cooperation, Palgrave MacMillan, New York.
• SALAITA, Steven, (2006), “Beyond Orientalism and Islamophobia: 9/11, Anti-Arab Racism, and the Mythos of National Pride”, The New Centennial Review, vol: 6, no: 2, ss. 245-266.
• SAMUR, Hakan, (2017), “Avrupa’nın Önyargılarının ve Çelişkilerinin Bir Sonucu Olarak İslamofobi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, cilt: 15, Sayı: 29, ss. 147-173.
• SCHNAPPER, Dominique, (2005), Sosyoloj Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• SHERMAN, Lee, (2009), “The Islamophobia Scale: Instrument Development and Initial Validation”, International Journal of Psychology of Religion, 19/2, ss. 92-105.
• TARAS, Raymond, (2011), Xenophobia and Islamophobia in Europe, Edinburg University Press.
• The Politics of Extreme Right: From Margins to the Mainstream, (2000), Paul Hainsworth (Ed.), Pinter, London.
• TIBI, Bessam, (2013), “The Islamist Venture of the Politicization of Islam to an Ideology of Islamism: A Critique of the Dominating Narrative in the Western Islamic Studies”, Soundings: An Interdisciplinary Journal, vol: 96, no: 4, ss. 431-449.
• ULAĞLI, Serhat, (2017), Batı’da Öteki’nin Kültürel ve İdeolojik Dönüşümü: Türkofobi ve İslamofobi, Afe Akademi Yayınları, İstanbul.
• VOAS, David ve FLESICHMANN, Fenella, (2012), “Islam Moves to West: Religious Change in the First and Second Generations”, Annual Review of Sociology, vol: 38, ss. 525-545.
• WATT, Montgomery, (2000), İslam Avrupa’da, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• ZUCKERMANN, Moshe, (2012), “ “Islamofascism”: Remarks on a Current Ideologeme”, Die Welt Des Islams, 52, ss. 351- 369.