Velayeti Annede Bulunan Çocuk ile Baba Arasında Kişisel İlişkinin Sağlanmadığı Hallerde Çocuğun Üstün Yararı Açısından Soyadı

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 30, 49 - 59, 28.07.2023

Büşra Gündüz Çoban

https://doi.org/10.57205/yenifikirjournal.1283849

Öz

Ad kişileri birbirinden ayırmak için işaret olarak da tabir edilebilecek bir kişilik hakkıdır. Soyad; aile adı ifadesi anlamına gelmektedir. Soyadı kavramı Türk hukukunda soy bağı ilişkisi ile tanımlanmıştır. Soyadı kazanımları ayrıca nikah akdi, evlat edinme, mahkeme aracılığı ve ayrıca günümüzde idari makamlarca sağlanan başvurular aracılığıyla da yapılabilmektedir. Çalışmamızın ana konusu olan aile birliği içerisinde doğmuş olan bir çocuğun boşanma sonrası velayetin anneye bırakılması ve babanın kişisel ilişki kurma hakkından kaçınarak çocuğun baba ile ilişkisinin sağlanamadığı hallerde üstün yararı açısından annenin soyadını alma hakkının çocuk ve anne açısından incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Soyad, çocuk, boşanma, velayet, kişisel ilişki.

Surname for the Best Interest of the Child in Cases of No Personal Relationship Between the Child and the Non-custodial Parent After Divorce

Öz

Name is a personality right that can also be defined as a sign to distinguish people from each other. Surname; means family name expression. The concept of surname is defined in Turkish law with the relation of lineage. Surname acquisitions can also be made through marriage contract, adoption, court mediation and also through applications submitted by administrative authorities today. The main subject of our study is to examine the mother's right to take the surname of the mother in terms of the best interests of the child, who was born in a family union, after the divorce, leaving the custody to the mother and avoiding the father's right to establish a personal relationship, and in cases where the child's relationship with the father cannot be achieved.

Anahtar Kelimeler

Surname, child, divorce, custody, personal relationship.

Kaynakça

• Abik, Y. Türk Medeni Kanunundaki Hükümler ve Çocuk Hukukundaki Temel İlkeler Çerçevesinde Velayette Çocuğun Yararı, Filiz Kitapevi, İstanbul 2011.
• Abik, Y. Kadının soyadı ve buna bağlı olarak çocuğun soyadı. Ankara: Seçkin Yayıncılık 2005.
• Acabey, M. B. Soybağı, Kurulması, Genel Olarak Sonuçları, Özellikle Evlilik Dışında Doğan Çocukların Mirasçılığı, Güncel Hukuk Yayınları, İzmir 2002.
• Akıntürk, T. ve Ateş, D. Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul 2016.
• Akipek, J. G., Akıntürk T. ve Ateş Karaman D. Türk medeni hukuku başlangıç hükümleri kişiler hukuku, İstanbul: Beta Yayıncılık 2017.
• Akyüz, E. Çocuk Hukuku, Pegem Akademi, Ankara 2021.
• Akyüz, E. Çocuk Hukuku: Çocukların Hakları ve Korunması, Genişletilmiş 5.Baskı, Ankara, Pegem Akademi 2016.
• Baran Çelik, N. Milletlerarası Özel Hukukta Soybağının Kurulması, Yetkin Yayınları, Ankara 2021.
• Baş Süzel, E. ve Kurtulan, G. “Çocuğun Soyadına İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararlarının İncelenmesi”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 135-136, Kasım-Aralık 2015, s.77-101.
• Brauchli, A. Das Kindeswohl als Maxime des Rechts, Zurich 1982.
• Baygın, C. “Kan Bağına Dayanan Soybağı”, AÜEHFD, 6 (1-4), 2002, s.255-289.
• Bingöl, E. “Boşanmış Çiftlerin Ortak Velayet Hakkının Türk ve İsviçre Hukukları Bakımından Karşılaştırılması”, İstanbul Barosu Dergisi, 88 (2), 2014, s. 278-312.
• Birinci Uzun, T. “Türk Medeni Kanunu’na Göre Velayetin Kullanılması ve Çocuğun Yüksek (Üstün) Yararı İlkesi Doğrultusunda Boşanmada ve Evlilik Dışı İlişkide Birlikte Velayet Modeli”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (1), 2016, s.135-166.
• Dursun, E. “Örnek Bir Karar Çerçevesinde Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi Bakımından Yargıtay’ın Tutumunun Eleştirisi.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 28(1),2022,s. 575-601.
• Ergene, D. “İnsan Hakları Hukukundaki Gelişmeler Işığında Türk Hukukunda Kadının ve Çocuğun Soyadı Meselesi ve Medeni Kanun’da Değişiklik Önerisi”, MHB, XXXI (2), 2011, s.126-176.
• Erlüle, F. İsviçre Medeni Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler Işığında Boşanmada Birlikte Velayet, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• Erlüle, F. “Çocuk İle Kişisel İlişki Kurulması”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2010, 16, s.217-248.
• Feyzioğlu, F. Aile Hukuku Dersleri, İstanbul, Fakülteler Matbaası, 1971.
• Genç Arıdemir, A. “Türk Hukukunda Anne ve Babası Evli Olan Çocuğun Soyadı ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, VIII-IX, Özel Sayı, 2011-2012, s.731-753.
• Gençcan, Ö. U. Velayet Hukuku, Genişletilmiş 2. Baskı. Yetkin Yayınları, 2020.
• Işıntan, P. (2012). Anayasa mahkemesinin 8.12.2011 tarihli kararı ışığında Türk hukukunda velayet hakkı kendisine verilmiş kadının çocuğun soyadını seçme hakkı mevcut mudur?, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2012 (1), s.265-279..
• İmamoğlu, H. “Yeni Medeni Kanundaki Düzenleme ve Velayete Hâkim İlkeler Çerçevesinde Tedip Hakkının Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 54 (1), 2005, s.165-190.
• Karaca, H. Velayetin Kapsamı ve Hükümleri, Ankara, Seçkin Yayıncılık 2015.
• Kılıçoğlu, A. M. Aile Hukuku, 3.Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi 2017.
• Nomer, H. N. “Avrupa Birliği’ne Üye Devletlerde ve Türkiye’de Evlenen Kadının ve Ortak Çocuğun Soyadı”, MHB, XXII (2) (Prof.Dr. Ergin Nomer’e Armağan), 2002, s.421-450.
• Oğuzman, K. ve Dural, M. Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 1998.
• Oğuzman, M. K., Seliçi, Ö. ve Oktay-Özdemir S. Kişiler hukuku, İstanbul: Filiz Kitabevi 2016.
• Oktay Özdemir, S. Aile Hukukunda Eşitliğe Aykırı Hükümler, İstanbul, Der Yayınları, 2009.
• Özer Taşkın, Ö. “Velayet Hakkının Kullanılması Velayetin Değiştirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (1), 2020, s.239-262.
• Öztan, B. Aile Hukuku, 6.Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi 2015.
• Ryznar, M. “The Empirics of Child Custody”, Cleveland State Law Review, 2017, 65, s.211.
• Serozan, R. Çocuk Hukuku, Vedat Kitapçılık; İstanbul 2017.
• TDK (2022). Velayet, https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 20.11.2022.
• Tekinay S. Türk Aile Hukuku, Beta Yayıncılık, İstanbul 1984.
• Uluğ, Ö. M. “Soyadım Kimliğimdir, Evlenince Kaybolmamalıdır: Hegemonik Erkeklik ile Medeni Kanun’un 187.Maddesi Arasındaki İlişkiye Eleştirel Bir Bakış”, Fe Dergisi, VII (2), 2015, s.47-58.
• Usta, S. Velayet Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016.
• Yücel, Y. Türk Medeni Kanununda Boşanma Halinde Velayet, Çocukla Kişisel İlişki Kurulması ve Çocuğun Soyadı, 1.Baskı, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul 2018.