Endüstri Mirası Yapıların Yeniden İşlevlendirilmesi; Karar Alma ve Model Oluşturmada Yerel Halkın Katılımının Önemi

Yıl 2025, Cilt: 17 Sayı: 34, 57 - 65, 28.07.2025

İbrahim Gedik , İlke Ciritci

https://doi.org/10.57205/yenifikirjournal.1658515

Öz

Endüstriyel miras yapıların yeniden işlevlendirilmesi hem tarihsel mirası koruma hem de mevcut kentsel gereksinimlere uyum sağlama açısından önemli bir alanı temsil etmektedir. İşlevini yitirmiş endüstriyel alanların, sosyal ve ekonomik işlevlere adapte edilmesi sağlanarak, toplumsal belleğin ve kültürel kimliğin hafızalarda yer alması, kültürün devamlılığı ve mevcut binaları yeniden değerlendirerek sürdürülebilirliğe katkı sağlanmaktadır. Bu çalışma, endüstriyel miras yapıların yeniden işlevlendirilmesi sürecini ve bu süreçte yerel halkın katılımının önemini incelemektedir. Yerel halkın projelere dahil edilmesi, dönüşüm süreçlerinin toplumsal kabulünü kolaylaştırmakta ve alanların halkın ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirilmesini sağlamaktadır. Bu bağlamda, halkın görüşlerinin alınması, mekânın tarihsel belleğiyle uyumlu bir şekilde yeniden şekillendirilmesini mümkün kılmaktadır. Coal Drops Yard örneği, bu bağlamda halk katılımının sağlanmasında başarılı bir model olarak ele alınmış ve Londra’daki bu süreç, benzer projeler için ilham kaynağı olmuştur. Çalışma, endüstriyel miras alanlarının yeniden işlevlendirilmesindeki önemi vurgularken halkın katılımına dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Endüstriyel Miras , Yeniden İşlevlendirme , Yerel Halk Katılımı

Re-use Of Industrial Heritage Buildings; The Importance of Local Community Participation in Decision Making And Modeling

Öz

The re-functioning of industrial heritage buildings represents an important area in terms of both preserving historical heritage and adapting to current urban needs. By adapting industrial areas that have lost their function to social and economic functions, social memory and cultural identity are preserved, culture is maintained, and sustainability is contributed to by re-evaluating existing buildings. This study examines the process of adaptive re-use of industrial heritage buildings and the importance of local community participation in this process. Involving local people in projects facilitates the social acceptance of transformation processes and ensures that the spaces are shaped in line with the needs of the public. In this context, public consultation makes it possible to reshape the space in harmony with its historical memory. The example of Coal Drops Yard has been taken as a successful model for the re-functionalization of industrial heritage and public participation, and this process in London has been a source of inspiration for similar projects. The study emphasizes the importance of public participation in the repurposing of industrial heritage sites.

Anahtar Kelimeler

Industrial Heritage , Adaptive re-use , Local Community Participation

Kaynakça

• Föhl, A. (1995). Bauten der Industrie und Technik, Schriftenreihe des Deutschen Nationalkomitees für Denkmalschutz, 47s. Bonn.
• Güngör, S., Gökçen, Ş. (2022). Endüstriyel miras alanlarının yeniden işlevlendirilmesi: İzmir yeni kent merkezi özelinde fırsatlar, sorunlar ve öneriler. Eksen Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 3(2), 58-71.
• Heatherwick, (2024), Heatherwick Studio https://heatherwick.com/project/coal-drops-yard/ (Erişim tarihi: 22.12.2024)
• Öztürk, S. S. (2020). Endüstri yapılarının toplum kullanımı amaçlı yeniden işlevlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Anabilim Dalı, Yüksek lisans tezi, İstanbul.
• Öztürk, S. S., Koramaz, E. K. (2020). Endüstri mirasının yeniden işlevlendirilmesi ve Londra Coal Drops Yard alışveriş merkezi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Dergisi, 3(1), 121-135.
• Severcan, Y. C. (2012). Endüstriyel mirasın korunması ve yeniden işlevlendirilmesine ilişkin özelleştirme yaklaşımları: Olanaklar ve sorunlar. Planlama, 1, 40-46.
• Stratton, M. (2000a). Reviving Industrial Buildings: An Overview of Conservation and Commercial Interest. ss 8-30. In Industrial Buildings, Conservation and Regeneration. Cambridge University Press, İngiltere.
• Stratton, M. (2000b). Reviving Industrial Buildings: An Overview of Conservation and Commercial Interest. ss 30-57 In Industrial Buildings, Conservation and Regeneration. Cambridge University Press, İngiltere
• Tunçer, İ. B., Can, S. A. (2022). Endüstri mirası yapıların yeniden işlevlendirilmesi: Üç farklı tütün fabrikasının dönüşümü. Mimarlık ve Yaşam. 7(1), 333-357.
• Venedik Tüzüğü, (1964). ICOMOS. Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Türkiye Milli Komitesi.
• Yalçın, G. (2024). Tarihî yapıların yeniden kullanımı kapsamında işlev değişikliğinin değerlendirilmesi: Tarihî Bitlis Belediye Binası örneği. IDA: International Design and Art Journal, 6(1), 26-42.
• Yılmaz, C. Ö. (2022). Yeniden işlevlendirilen endüstri yapılarının yakın çevreleri üzerindeki etkileri; Kadir Has Üniversitesi Cibali semt örneği. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.