Burhaniye (Balıkesir) Yerleşim Alanının Sıvılaşma Potansiyelinin Değerlendirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 36 Sayı: 2, 81 - 96, 23.12.2015

Güler Esin Şener Ceryan

https://doi.org/10.17824/yrb.47475

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de birinci derece deprem bölgesinde yer alan Burhaniye (Balıkesir) yerleşim alanındaki zeminlerin
sıvılaşma potansiyeli değerlendirilmiştir. Bu amaçla, Burhaniye belediyesinin arşivinden temin edilen arazi
ve deney sonuçlarını içeren jeolojik ve jeoteknik etüt raporlarından derlenerek hazırlanan veri tabanı kullanılmıştır.
Söz konusu raporlardan temin edilen 97 sondaj verisi kullanılarak bir veri tabanı oluşturulmuş ve bu veriler Coğrafi
Bilgi Sistemi ortamında değerlendirilmiştir. Burhaniye (Balıkesir) yerleşim alanı için eğim haritası, yeraltı suyu
seviyesi ve yeraltı su derinlik haritaları, farklı derinlikler (3, 6, 9, 12 ve 15m) için düzeltilmiş SPT-N değerlerinin dağılımı
haritaları hazırlanmıştır. Burhaniye (Balıkesir) yerleşim alanını etkileyecek diri fayların uzunlukları ve inceleme
alanına olan uzaklıkları dikkate alınarak azalım ilişkisinden, olası en büyük yer ivmesi hesaplanmıştır. Söz konusu
yerleşim alanını etkileyebilecek Mw=7.2 büyüklüğündeki olası deprem senaryosu ve en büyük ivmesinin 0.37g değeri
kullanılarak Burhaniye yerleşim alanının sıvılaşmaya potansiyeli haritaları oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Sıvılaşma, alüvyon, SPT-N değeri, sıvılaşma potansiyeli, Burhaniye.

Anahtar Kelimeler

Sıvılaşma, alüvyon, SPT-N değeri, sıvılaşma potansiyeli, Burhaniye

Kaynakça

• Akyürek, B., 1989. 1:100.000 ölçekli açınsama nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları serisi, Ayvalık G3 paftası. M.T.A. Genel Müd.
• Yayınları, 97, 9, 1249-1273.
• Chen, C.J. ve Juang, C.H., 2000. Calibration of SPT and CPT-based liquefaction evalu- ation methods. In: Mayne PW, Hryciw R (eds), Innovations and applications in geotechnical site characterization, Ge- otechnical Special Publication, ASCE, Reston, 97, 49-64.
• Çetin, K.O., Seed, R.B., Kiureghian, A.D., Toki- matsu, K., Harder, L.F., Kayen, R.E., ve Moss, R.E.S., 2004. Standard penet- ration test-based probabilistic and de- terministic assessment of seismic soil liquefaction potential. Journal of Geo- technical and Geoenvironmental Engi- nering, 130, 12, 1314-1340.
• Duru, M., Pehlivan, Ş., Şentürk, Y., Yavaş, F. ve Kar, H. 2004. New results on the lithost- ratigrapy of the Kazdağ Massif in nort- west Turkey. Turkish journal of Earth Sciences’ A special issue commemora- ting, Okan Tekeli’, 177-186.
• Duru, M., Pehlivan, Ş., Dönmez, M., Ilgar, A., ve Akçay, E.A. 2007. 1/100.000 ölçekli
• Türkiye Jeoloji haritaları Bandırma-İ18 Paftası, MTA, 102.
• Emre, Ö., Doğan, A. ve Yıldırım, C., 2012. Biga
• Yarımadasının diri fayları ve deprem po
• tansiyeli. (eds: E. Yüzer and G. Tunay).
• Biga Yarımadasının Genel ve Ekonomik
• Jeolojisi, 28, Ankara: Pozitif Matbaacılık Ltd. Sti., 163-191.
• Ercan, Ö.A., 2010. Balıkesir’in deprem sakını- mı ile kentsel tasarım yönelimi, çağdaş jeofizikle yerinceleme çalışmaları. Balı- kesir Kent Sempozyumu Bildiriler Kita- bı, EMOYayın No: SK/2011/3, Balıkesir, 21-46.
• Herece, E., 1985. The Yenice-Gonen earthqu- ake of 1953 and some examples of re- cent tectonic events in the Biga Penin- sula of northwest Turkey. MSc. Thesis, Penn State Universty, ABD.
• Holzer, T., 2008.  Probabilistic liquefaction ha
• zard mapping. Geotechnical Earthqua
• ke Engineering and Soil Dynamics, IV, 1-32.
• İçöz, E., Karadeniz, D. Arslaner, B., Bostancı, B. ve Türk, N., 2000. Burhaniye (Balıkesir)
• Yerleşim Alanının Jeolojik- Jeofizik- Je
• oteknik Etüd Raporu (Yayınlanmamış).
• Iwasaki, T., Tatsuoka, F., Tokida, K. I., ve Ya- suda, S., 1978. A practical method for assessing soil liquefaction potential ba- sed on case studies at various sites in
• Japan. Proc. 2nd International Confe
• rence on Microzonation, 885-896.
• Iwasaki, T., Tokida, K., Tatsuoka, F., Watanabe, S., Yasuda, S., ve Sato, H., 1982. Mic- rozonation for soil liquefaction potential using simplified methods. In: Procee- dings of the 3rd International Conferen- ce on Microzonation, Seattle, 3, 1319- 1330.
• Juang, C.H., Yuan, H., Lee, D.H. ve Lin, P.S., 2003. A simplied CPT-based method for evaluating liquefaction potential of soils. Journal of Geotechnical and Geo- environmental Engineering, 129, 1, 66- 80.
• Lee, D.H., Ku, C.S. ve Yuan, H., 2003. A study of the liquefaction risk potential at Yu- anlin. Taiwan Engineering Geology, 71, 97-117.
• MTA, 2012. Maden Tetkik ve Arama Genel Mü- dürlüğü, Türkiye. http://yerbilimleri.mta. gov.tr/anasayfa.aspx, 15 Mayıs 2015.
• Okay, A., Satır, M., Maluski, H., Siyako, M., Metzger, R., ve Akyüz, H.S., 1996. Pa- leo- and Neo-Tethyan events in nort- hwest Turkey: Geological and geochro- nological constraints: Yin, A: and Har- rison, T.M., eds. Tectonic Evolution of Asia: 420-44
• Sarı, R., Tufan, E.A., ve Yenigün, K.G., 2010. Kentimizin heyelan, deprem ve taşkın alanları açısından irdelenmesi. Balıke- sir Kent Sempozyumu Bildiriler Kitabı EMO Yayın No: SK/2011/3, Balıkesir, 139-150.
• Seed, H.B. ve Idriss, I.M., 1971. Simplified pro- cedure for evaluating soil liquefaction potential. Journal of Geotechnical Engi- neering, ASCE, 97, 9, 1249-1273.
• Sönmez, H. ve Gökçeoğlu, C., 2005. A liquefac- tion severity index suggested for engi- neering practice. Environmental Geo- logy, 48, 81-91.
• Sönmez, H., 2003. Modification to the lique- faction potential index and liquefaction susceptibility mapping for a liquefacti- on-prone area (Inegol-Turkey). Environ- mental Geology, 44,7, 862-871.
• Ulusay, R., 2010. Uygulamalı Jeoteknik Bilgiler (Practical Information for Geotechnical Applications-Updated-Expanded 5th Edition). Jeoloji Mühendisleri Odası Ya- yını, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı, Yayın No. 38, 458 sayfa.
• Ulusay, R., Tuncay, E., Sonmez, H. and Gök- çeoglu, C., 2004. An attenuation relati- onship based on Turkish strong motion data and iso-acceleration map of Tur- key. Engineering Geology, 74, 3/4, 265- 291.
• Wells, D., ve Coppersmith, K., 1994. New em- pirical relationships among magnitude, rupture length, rupture width, rupture area and surface displacement. Bulletin of the Seismological Society of Ameri- ca, 84, 974-1002.
• Youd, T.L. ve Perkins, D.M., 1987. Mapping of liquefaction severity index. Journal of Geotechnical Engineering, 113, 11, 1374-1392.
• Youd, T.L., Idriss, I.M., Andrus, R.D., Arango, I., Castro, G., Christian, J.T., Dobry, R., Finn, W.D.L., Harder, L.F., Hynes, M.E., Ishihara, K., Koester, J.P., Liao, S.S.C., Marcuson III, W.F., Martin, G.R., Mitc- hell, J.K., Moriwaki, Y., Power, M.S., Robertson, P.K., Seed, R.B., ve Stokoe II, K.H., 2001. Liquefaction resistance of soils: summary report from the 1996 NCEER and 1998 NCEER/NSF work- shops on evaluation of liquefaction re- sistance of soils. Journal of Geotechni- cal and Geoenvironmental Engineering, 817-833.