İskenderun Körfezi ve Samandağ (Adana-Hatay) kıyılarında gözlenen yabancı bentik foraminiferler

Yıl 2018, Cilt: 39 Sayı: 3, 253 - 262, 27.12.2018

Engin Meriç Niyazi Avşar Baki Yokeş , Feyza Dinçer

https://doi.org/10.17824/yerbilimleri.503942

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma Avrupa Topluluğu’nca desteklenen, İtalyan, Türk ve İsrailli araştırmacılar tarafından İskenderun ve Hayfa körfezlerinde yürütülen “Benthic foraminifera as indicators of heavy metal pollution - A new kind of biological monitoring for the Mediterranean Sea. AVICT 92-0007” no’lu proje ile ilgili araştırmada rastlanılan yabancı foraminiferlerin bu alandaki varlığı esas alınarak hazırlanmıştır. Bunu izleyen yıllarda İskenderun Körfezi yakınlarında ve Türkiye’nin diğer kıyılarında gerçekleştirilen araştırmalarda pek çok Atlantik ve Pasifik okyanusları ile Kızıldeniz kökenli bentik foraminiferlere rastlanılmıştır.

İskenderun Körfezi çevresinde, özellikle güney doğusunda daha zengin olmak üzere Nodopthalmidium antillarum Cushman, Edentostomina cultrata (Brady), Spiroloculina cf. angulata Cushman, S. antillarum d’Orbigny, Hauerina diversa Cushman, Pseudomassilina reticulata (Heron-Allen ve Earland), Articulina alticostata Cushman, Peneroplis pertusus (Forskal), P. planatus (Fichtel ve Moll), Sorites orbiculus Ehrenberg. Pyramidulina catesbyi (d’Orbigny), Bulimina biserialis Millett, Entosigmomorphina sp., Amphistegina lobifera Larsen, Pararotalia calcariformata McCulloch, Elphidium striatopunctatum (Fichtel ve Moll), Heterostegina depressa d’Orbigny gibi yabancı bentik foraminiferlere rastlanılmıştır.

Daha güneyde, Samandağ kıyı alanında ise Spiroloculina antillarum d’Orbigny, Hauerina diversa Cushman, Peneroplis arietinus (Batsch), P. pertusus (Forskal), P. planatus (Fichtel ve Moll), Sorites orbiculus Ehrenberg, Siphonina tubulosa Cushman, Cymbaloporetta plana (Cushman), Amphistegina lessonii (d’Orbigny), A. lobifera Larsen, Hansenisca soldanii (d’Orbigny), Pararotalia calcariformata McCulloch, Heterostegina depressa d’Orbigny olarak adlandırılan yabancı bentik foraminiferler bulunmuştur.

Bu iki bölgede rastlanılan yabancı foraminiferler bazı noktalarda aşırı derecede çoğalmış olması ilginç bir durum oluşturmaktadır. Özellikle Amphistegina lobifera Larsen ile Pararotalia calcariformata McCulloch’nın kayalar üzerinde gözlenen yoğun popülasyonları dikkate değerdir. Amphistegina lobifera Larsen’nın Doğu Akdeniz kıyılarındaki varlığı uzun zamandan beri bilinmektedir. Buna karşın Pararotalia calcariformata McCulloch yakın bir zamanda Samandağ kıyılarında gözlenmiştir. Amphistegina lobifera Larsen’e Kızıldeniz’de bol miktarda rastlanmasına karşın Pararotalia calcariformata McCulloch henüz gözlenmemiştir. Yabancı türler bölgenin ekolojik koşullarına iyi uyum sağlamışlardır. Diğer yandan, aşırı bol popülasyonların varlığı, bazı özel çevre koşullarının lokal olarak bulunduklarına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

İskenderun Körfezi, Samandağ kıyıları, yabancı bentik foraminiferler

Kaynakça

• Avşar, N., Meriç, E., Ergin, M., 2001, İskenderun Körfezi’ndeki bentojenik sedimanların foraminifer içeriği. H. Ü. Yerbilimleri, 24, 97-112, Ankara.
• Doğan, U., Koçyiğit, A., Varol, B., Özer, İ., Molodkov, A., Zöhra, E., 2012. MIS 5a and MIS 3 relatively high sea-level stands on the Hatay-Samandağ Coast, Eastern Mediterranean, Turkey. Quaternary International 262: 65-79.
• Koral, H., 1995, Sedimentological study: Sediments of Iskenderun Bay in the context of regional structure. In: Benthic foraminifera as indicators of heavy metal pollution - A new kind of biological monitoring for the Mediterranean Sea. AVICT 92-0007, Annual Report, 217-223.
• Meriç, E., Avşar, N., Yokeş, B., 2008, Some alien foraminifers along the Aegean and southwestern coasts of Turkey. Micropaleontology, in: Recent benthic foraminifera along the southwest coasts of Antalya (SW Turkey) and the impact of alien species on authocthonous fauna (eds. E.Meriç and M. B. Yokeş), 54 (3-4), 307-349.
• Meriç, E., Yokeş, M.B., Avşar, N., Bircan, C., 2010, An oasis for alien benthic foraminifera in the Aegean Sea. Aquatic Invasions, 5 (2), 191-195.
• Meriç, E., Yokeş, B., Avşar, N., 2011, A new guest in Ilıca Bay (Çeşme-İzmir-Turkey): Coscinospira acicularis. Journal of Marine Biological Association of the United Kingdom, 4, e94, 1-5.
• Meriç, E., Avşar, N., Nazik, A., Yokeş, M., Barut, İ. F., Eryılmaz, M., Kam, E., Taşkın, H., Başsarı, A., Dinçer, F., Bircan, C., Kaygun, A., 2012a, Ilıca Koyu (Çeşme-İzmir) bentik foraminifer-ostrakod toplulukları ile Pasifik Okyanusu ve Kızıldeniz kökenli göçmen foraminiferler ve anormal bireyler. M.T.A. Dergisi, 145, 62-78, Ankara.
• Meriç, E., Avşar, N., Nazik, A., Yokeş, Dora, Ö., Barut, İ. F., Eryılmaz, M., Dinçer, F., Kam, E., Aksu, A., Taşkın, H., Başsarı, A., Bircan, C., Kaygun, A., 2012b, Karaburun Yarımadası kuzey kıyılarının oşinografik özelliklerinin bentik foraminifer ve ostrakod toplulukları üzerindeki etkileri. M.T.A. Dergisi, 145, 22-47, Ankara.
• Meriç, E., Yokeş, B., Avşar, N., Kırcı-Elmas, E., Dinçer, F., 2012c, A new record in eastern Aegean Sea (Turkey): Polymorphina fistulosa. Marine Biodiversity Records, Journal of Marine Biological Association of the United Kingdom, 5, e103, 1-3.
• Meriç, E., Yokeş, M. B., Avşar, N., Kırcı-Elmas, E., Dinçer, F., Karhan, S. Ü., Kalkan, E., Demir, V., 2013. First report of Pararotalia calcariformata from the Hatay costline (Turkey-north eastern Mediterranean). Marine Biodiveresity Records, Marine Biological Association of the United Kingdom, 6, e31, 1-4. Meriç, E., Avşar, N., Yokeş, M. B., Dinçer, F., 2014. Atlas of recent benthic foraminifera from Turkey. Micropaleontology, 60 (3-4), 211-398.
• Meriç, E., Yokeş, M. B., Avşar, N., Dinçer, F., 2015. Main introduction way of Indo-Pacific and Red Sea originated benthic foraminifers to the eastern Mediterranean. International Journal of Environment and Geoinformatics, 2 (3), 07-12.
• Meriç, E.,, Avşar, N., Yokeş, M. B., Dinçer, F., Karhan, S. Ü., Kalkan, E., Demir, V., 2016a. Benthic foraminiferal assemblages from the Eastarn Levantine Coast of Turkey. International Journal of Environment and Geoinformatics, 3 (2), 38-44.
• Meriç, E., Yokeş, M. B., Avşar, N., Kıyak, N. G., Öner, E., Nazik, A., Demirtaşlı, E., Dinçer, F., Öztürk, M. Z., 2016b. Did Amphistegina lobifera Larsen reach the Mediterranean via the Suez Canal? Quaternary International, 401, 91-98.
• Meriç, E., Öner, E., Avşar, N., Nazik, A., Güneyli, H., İslamoğlu, Y., Yokeş, M. B., Dinçer, F., 2016c. Did the Red Sea-Mediterranean connection over the Dead Sea Fault Zone end in the Late Pliocene? Quaternary International, 401, 123-131.
• Meriç, E., Yokeş, M. B., Avşar, N., Yümün, Z. Ü., Dinçer, F., 2017. New alien foraminifer guests in the eastern Aegean Sea (Turkey). International Journal of Environment and Geoinformatics, 4 (3), 182-192.
• Oflaz, A., 2012. Taxonomy, distribution of eastern Mediterranean benthic foraminifera. Lap Lambert Academic Publishing, 307 p.
• Perinçek, D., Günay, Y., Kozlu, H., 1987. Doğu ve güneydoğu Anadolu yöresindeki yanal atımlı faylar ile ilgili yeni gözlemler. Türkiye 7. Petrol Kongresi, Bildiriler-Jeoloji, 89-103, 6-10 Nisan 1987, Ankara. Schmidt, C., 2015. Global change stress on symbiont: Bearing benthic foraminifera. Doktorgrades in den Naturwissenschaften (Dr. rer. Nat.). Universitat Bremen, 162 p.
• Schmidt, C., Morard, R., Prazeres. M., Barak, H., Kucera, M., 2016. Retention of high thermal tolerance in the invasive foraminifera Amphistegina lobifera from the eastern Mediterranean and the Gulf of Aqaba. Marine Biology, 163, 228.
• Yalçın, H., Meriç, E., Avşar, N., Bozkaya, Ö., Barut, İ. F., 2004. İskenderun Körfezi güncel foraminiferlerinde gözlenen jeokimyasal anomaliler. Türkiye Jeoloji Bülteni, 47 (2), 25-39, Ankara.
• Yokeş, M. B., Meriç, E., Avşar, N., Barut, İ. F., Taş, S., Eryılmaz, M., Dinçer, F., Bircan, C., 2014, Opinion and comments on the benthic foraminiferal assemblages observed around the mineral submarine springs in Kuşadası (Aydın-Turkey). Marine Biological Association of the United Kingdom, 1-17, doi:10.1017/S1755267214000840, vol. 7, e103; 2014, published on line.