The Kara Ahmed Pasha Mosque complex in Topkapı, Istanbul, a sixteenth-century monument, is one
of the beacons in the architectural historiography created during the early republican period in Turkey.
Noted in Mimar Sinan’s autobiographies, the mosque became an academic subject of formalist
monographs and research. The early republicans’ formalist construct of the historic complex resonated
with the theory of modern architecture. Function was not seen as an autonomous facility that had to
be connected with other contextual facets but as an internal force through which architectural form
emerged. Hence, Sinan’s devised form for the mosque was merely conceived as the outcome of the chief
architect’s rational consideration of function and structure. In return, the formal appreciation of the
historic compound devoted itself single-mindedly to the aesthetic properties of architecture and muted
contextual analysis as a research inquiry. This essay provides a closer reading of the early republican
historiography on the Kara Ahmed Pasha Mosque complex to unveil the formal references that have
perpetuated the long-standing understanding of the historic complex.
Kara Ahmed Pasha Mosque complex Mimar Sinan formalist analysis early republican Turkey historiography
On altıncı yüzyıl mimari eserlerinden, Topkapı’da bulunan Kara Ahmed Paşa Külliyesi, erken cumhuriyet
döneminde üretilen tarih yazımı çalışmalarının odak noktalarından biri olmuştur. Mimar Sinan’ın otobiyografilerinde
bahsi geçen külliye, dönemin biçimsel çözümlenmiş monografilerinde ve çalışmalarında
yer almıştır. Erken cumhuriyet dönemi aydınları, Kara Ahmed Paşa Külliyesi’ni modern mimarlık teorisi
ekseninde biçimsel değerlendirmiştir. Mimari işlev, bağlamsal özelliklerden bağımsız tutulmuş, form içsel
bir hüküm olarak tanımlanmıştır. Bu bağlamda, Mimar Sinan’ın Kara Ahmed Paşa Cami için ürettiği
mimari form, mimarbaşının kendi rasyonel değerlendirmesi olarak görülmüştür. Böylece, Kara Ahmed
Paşa Külliyesi’nin biçimsel analizi estetik hükümlere odaklanmış ve bağlamsal çözümlemeler göz ardı
edilmiştir. Bu makale, erken dönem cumhuriyet tarihyazımı kapsamında Kara Ahmed Paşa Külliyesi’ni
incelemekte ve artık kemikleşmiş olan biçimsel anlayışını ele almaktadır.
Kara Ahmed Paşa Külliyesi Mimar Sinan biçimsel analiz erken cumhuriyet dönemi tarihyazımı
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Sosyal Bilimlerin Tarihi |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 22 Aralık 2020 |
Gönderilme Tarihi | 2 Nisan 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |