GEORGE GROSZ ESERLERİ ÜZERİNDEN DADA VE MİZAH

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 18 - 32, 15.05.2018

Bahadır Uçan

Öz

Birinci Dünya Savaşı,
20.yy’ın başlarında gerçekleşen ve insanlık tarihi açısından ağır, yıkıcı
sonuçlar doğuran bir gerçeklik olarak karşımıza çıkmaktadır. İtilaf ve İttifak
Devletleri olarak iki karşıt cephede sürdürülen savaş, maddi ve manevi büyük
zararların doğmasına neden olmuştur. Savaş sonrası sanatsal oluşumlar ise
gelecek yüzyılların bütününü etkileyecektir. Savaşın yarattığı tahribat,
nispeten olumlu bir gelişme olarak düşünülürse toplumları yaratıcılığa sevk
etmiştir. Bu yaratım sürecinde sanat, etkin bir rol oynamış ve 20.yy
öncesindeki doğanın betimleyicisi olma pozisyonun çok dışında bir ifade ortamı
bulmuştur. Savaş sonrası yenidünya düzeninde eskiye ait her şeyin gelenek,
milliyetçilik, ahlak, değerler, vb. sorgulandığı bir sanat ortamından bahsetmek
mümkündür. Dada ise bu çığlığın kendisini temsil etmektedir. Hareket, eleştiri
ve sorgulama merkezli anlatımlarında bilhassa mizahtan ve hicivden
yararlanmaktadır. George Grosz’un eserlerindeki karikatürize anlatımlar, bunun
somut örneklerini sunmaktadır. Bu çalışma kapsamında, Birinci Dünya Savaşı
yıllarında doğan ve kendisinden sonraki kuşakları etkileyen Dada, mizah ile
ilişkisi anlamında örneklerle George Grosz üzerinden aktarılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

George Grosz, sanat, karikatür, mizah, Dada

Kaynakça

• Antmen, A. (2009), 20. Yüzyıl batı sanatında akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Çaydamlı, K. (2008), Dada manifestoları. (M. Oflas, çev.), İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• George Grosz, http://www.theartstory.org/artist-grosz-george.htm, [15.01.2018].
• Tanilli, S. (1998). Yüzyılımız sanatta bir devrimle başladı. Özbek, S. (Ed.), Felsefelogos sanat ve estetik (23-29). İstanbul: Bulut Yayınevi.
• Görsel 1: “George Grosz’s Prostitutes, Politicians, Profiteers-in pictures”, https://www.theguardian.com/artanddesign/gallery/2013/oct/03/george-grosz-prostitutes-politicians-profiteers-in-pictures. [15.01.2018].
• Görsel 2: “George Grosz’s Prostitutes, Politicians, Profiteers-in pictures”, https://www.theguardian.com/artanddesign/gallery/2013/oct/03/george-grosz-prostitutes-politicians-profiteers-in-pictures. [15.01.2018].
• Görsel 3: “George Grosz’s Prostitutes, Politicians, Profiteers-in pictures”, https://www.theguardian.com/artanddesign/gallery/2013/oct/03/george-grosz-prostitutes-politicians-profiteers-in-pictures. [15.01.2018].