ÜÇ FARKLI YAŞ GRUBUNDAKİ ÇOCUKLARIN FOTOĞRAF ÇEKME ALIŞKANLIKLARI İLE FOTOĞRAFÇILIK ALGILARININ İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 61 - 83, 06.07.2020

İsmail Erim Gülaçtı

Öz

Bu çalışma 7, 11 ve 15 yaş grubu olmak üzere 3 farklı yaş grubundaki çocukların fotoğraf ve fotoğrafçılığa dair algı ve yaklaşımlarını araştırmaktadır. Toplamda 180 çocuğun katıldığı bu çalışmada çocuklara tek kullanımlık fotoğraf makineleri verilmiş ve çocuklardan iki gün boyunca istedikleri şekilde kullanarak fotoğraf çekmeleri istemiştir. Sonrasında çocuklarla fotoğrafları ve fotoğrafları çekerken geçtikleri süreç hakkında görüşmeler yapılmıştır. Fotoğraflar ve çocukların yaptıkları yorumlar bu çalışma için özel olarak geliştirilen kodlama tabloları aracılığıyla ile içerik ve çocukların fotoğrafları çekerken sahip oldukları amaçlar bakımından analiz edilmiştir. Çalışmanın ortaya koyduğu sonuçlar çocukların birer fotoğrafçı olarak fotoğrafı kavrama, fotoğraf çekerken sergiledikleri davranışlar ve akıllarındaki amaç bakımından üç farklı yaş grubuna da yayılan bir şekilde önemli farklılıklar taşıdıklarını ortaya çıkarmıştır. Çocuklar fotoğrafın yapısal niteliklerini aynı fotoğrafın temsil ettiği dünyadan ayırt edebilmekte yaşla birlikte güçlenen bir beceri sergilemektedir. Çocuklar ayrıca fotoğraf çekmekte kullanılan donanım, fotoğrafın çekildiği çevresel bağlam, fotoğrafın kendisi ve çevrelerindeki diğer insanlara olan etkisi bakımından da aynı şekilde bir farkındalık geliştirmektedir. Daha büyük çocuklar genellikle yetişkinlerin poz verilen ve idealize edilmiş fotoğraflar çekme çabalarını sert bir şekilde eleştirip samimi ve anlık olmaya değer verirken fotoğraf çekimi için teknik yeterliliğin öneminin abartıldığını düşünmektedir. Daha küçük çocuklar ise kendi kişisel eşyalarından başlayıp çevre ve doğaya uzanan bir düzlem üzerinde hareket ederek tek başlarına fotoğraf ve kimsenin olmadığı fotoğraflar çekmeyi tercih etmektedir. Bu sonuçlar da fotoğraf ve fotoğraf çekme söz konusu olduğunda çocukların sadece yetişkinleri taklit eden basit bir anlayışla fotoğraf çekmediklerini, yaşla birlikte değişip dönüşen ve belirli amaçları olan bir anlayışla hareket ettiklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Fotoğrafçılık, Çocuk, Çocuk Gelişimi, Beceri

Kaynakça

• Beilin, H. (1982). Review of Research. Visual Arts Education, 15, 55–60.
• Beilin, H. (1991). Developmental Aesthetics and the Psychology of Photography, R.M. Downs, L.S. Liben and D.S. Pelermo (Der.), Visions of Aesthetics, the Environment and Development, (ss. 45–86). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Beloff, H. (1985). Camera Culture. Blackwell:Oxford.
• Brake, J. ve Procter, P. (1996). Photography in Education: The Grange- School-Project. Journal of Art & Design Education, 15 (1), 47–58.
• DeMarie, D. (2001). A Trip to the Zoo: Children’s Words and Photographs, Early Childhood Research and Practice, 3 (1), 30 Ekim 2019 tarihinde http://ecrp.uiuc.edu/v3n1/demarie.html adresinden erişildi.
• Klapper, Z.S. ve Birch, H.B. (1969). Perceptual and Action Equivalence to Objects and Photographs in Children, Perceptual and Motor Skills, 29, 763–71.
• Kose, G. (1985). Children’s Knowledge of Photography: A Study of the Developing Awareness of a Representational Medium, British Journal of Developmental Psychology, 3(4), 373–84.
• Kose, G., Beilin, H. Ve O’Connor, J.M. (1983). ‘hildren’s Comprehension of Actions Depicted in Photographs, Developmental Psychology, 19(4), 636–43.
• Wells, L. (2000). Photography: A Critical Introduction, 2. baskı. London: Routledge.