SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK BAĞLAMINDA İNOVATİF YAKLAŞIMLAR VE MODÜLER GİYİM TASARIMI

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 150 - 176, 31.12.2020

Işın Şevkay İrmak Irmak Bayburtlu

https://doi.org/10.47481/yjad.772513

Cited By: 1

Öz

Giyim, insan yaşamının büyük bir bölümünü kapsayan ve günümüz moda sisteminin yönlendirdiği en geniş endüstrilerden biri olma niteliğine sahiptir. Teknolojinin gelişmesi veinovatif (yenilikçi) yaklaşımların yaşantımızda daha fazla yer alması, kaçınılmaz olarak giyim ve tekstil ürünlerinde de kendini göstermektedir. Biomühendislik katkılarıyla hazırlanmış lifler, 3D teknolojisi ve geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımı gibi yenilikçi yaklaşımlarla, giyim tasarımına materyal olarak yön veren birçok çalışma gerçekleştirilmektedir. Bu yenilikçi yaklaşımlarda teknolojinin ve yapay malzemelerin kullanımındaki artış, aynı zamanda “doğal olana” yönelimi de etkilemektedir.
Giyim endüstrisi ve moda kavramları birbiri ile ilişkili olduklarından,ilgili çalışmada tasarım giysilerin, hızlı modaya dâhil edilmesi ve tüketici talebinin artışı sonucu üreticilerin kâr amacının yükseldiği günümüzde, “sürdürülebilirlik” kavramı ile “giyim modası” arasındaki ilişki incelenmiştir. Tüketimin inovasyona etkileri ele alınırken, Fletcher’ın sürdürülebilirlik üzerineolan çalışmaları kaynak olarak değerlendirilmiştir.
Fletcher’ın çalışmalarına ek olarak, Rahman O. ve Gong M.’nin Çin’deki profesyoneller ve tüketicilerle yapmış oldukları modüler ve değiştirilebilir tasarıma yönelik makale çalışmaları baz alınarak,bu çalışma dahilinde “Giyim Modasında Tüketim ve Sürdürülebilirlik” başlığı altında interaktif bir anket çalışması hazırlanmıştır. Bu anket ile tüketicilerin giyim ürünü alırken çevre ve insan sağlığı hakkındaki bilinçleri ve modüler tasarıma yönelik bakış açıları, internet üzerinden alınan istatiksel verilerle desteklenmiştir.
Çalışmada, inovatif tekstil materyalleri bağlamında, yenilikçi lif ve boya gibi materyaller, malzemeler üreten, endüstrinin önde gelen tasarımcı ve firmaları kendi kaynakları doğrultusunda irdelenmiş (web sitesi, vb.); teknolojinin inovasyon açısından sağladığı olumlu ve olumsuz yönler çeşitli makale ve akademik yayınlardan araştırılmıştır. Teknolojik ve doğal malzeme ilişkisi üzerinden, yenilikçitekstil materyallerinin modüler tasarım yaklaşımına uyarlanabilirliği irdelenmiştir. Sürdürülebilir inovatif yaklaşımlar ve modüler giyim tasarımı ilişkisi, bir tasarım stratejisi olarak ele alınmış, sağlık ve çevre bilincine katkı sunmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Geri Dönüşüm, Yenilenebilirlik, Materyal, Sıfır Atık, Modüler Tasarım, Giyim Endüstrisi, Moda

Kaynakça

• Agraloop BioFibre. (n.d.). https://circularsystems.com/agraloop adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 04.12.2019)
• Ayanoğlu, S. G., & Ağaç, S. (2017). Sürdürülebilir Moda Kavramına Yönelik Tasarım Fikirleri. SDÜ ART-E, 10(19), 252–273.
• Bilir, M. Z. (2018). Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, (20), 63–73. https://doi.org/10.17484/yedi.384974
• Carrico, M., & Kim, V. (2014). Expanding zero-waste design practices: A discussion paper. International Journal of Fashion Design, Technology and Education, 7(1), 58–64. https://doi.org/10.1080/17543266.2013.837967
• Cebulla, H. (2018). Sustainability in the Textile Industry: Things Cannot Stay the Way They Are. Latest Trends in Textile and Fashion Designing, 2(4), 200–201. https://doi.org/10.32474/lttfd.2018.02.000141
• Cumbers, J. (2019). New This Ski Season: A Jacket Brewed Like Spider’s Silk. https://www.forbes.com/sites/johncumbers/2019/08/28/new-this-ski-season-a-jacket-brewed-from-spider-silk/#70a3db22561e adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
• EPEA GmbH. (1987). Cradle-toCradle. https://epea.com/en/about-us/cradle-to-cradle adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 06.04.2020)
• Fletcher, K. (2014). Sustainable Fashion and Textiles: Design Journeys (2nd New Ed). London, United Kingdom: Taylor & Francis Group.
• Hawley, J. (2011). Textile Recycling Options: Exploring What Could Be. A. Gwilt& T. Rissanen (Eds.).Shaping Sustainable Fashion: Changing the Way We Make and Use Clothes içinde (s. 143–156). London, UK.: Earthscan Ltd.
• https://motif.org/. (2019). Top 10 Sustainable Fashion Designers Making a Change in 2019.https://motif.org/news/top-sustainable-fashion-designers/ adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 03.01.2020)
• Joy, A., Sherry, J. F., Venkatesh, A., Wang, J., & Chan, R. (2012). Fast Fashion, Sustainability, and the Ethical Appeal of Luxury Brands. Fashion Theory - Journal of Dress Body and Culture, 16(3), 273–295. https://doi.org/10.2752/175174112X13340749707123
• Lexico. (2020). Circular.https://www.lexico.com/en/definition/circular adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 01.06.2020)
• LIVING COLOUR. (2017). Living Colour.https://issuu.com/kukkadesign/docs/living_colour-ibook adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
• Mahapatra, N. N. (2016). Textile Dyes. New Delhii INDIA: Woodhead Publishing India Pvt. Ltd., Taylor & Francis Group.
• McDonough, W. (2020). The Five Goods. https://mcdonough.com/the-five-goods/ adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 06.04.2020)
• Özdoğan, E., Korkmaz, A., & Seventekin, N. (2007). ECO-TEX and EU ECO LABEL. Tekstil ve Konfeksiyon, 17(3), 148–152. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tekstilvekonfeksiyon/issue/23627/251644 adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 13.04.2020)
• Pinnock, O. (2019). 5 Innovative Fashion Materials Made From Food By-Products. https://www.forbes.com/sites/oliviapinnock/2019/01/23/5-innovative-fashion-materials-made-from-food-byproducts/#682793b95749 adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 27.11.2019)
• PROMOSTYL PARIS. (n.d.). Seaqual. https://promostyl.com/seaqual-et-seacell-les-nouvelles-fibres-eco-responsables/?lang=en&cn-reloaded=1 adresinden erşilmiştir. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
• Rahman, O., & Gong, M. (2016). Sustainable Practices and Transformable fashion Design – Chinese Professional and Consumer Perspectives. International Journal of Fashion Design, Technology and Education, 9(3), 233–247. https://doi.org/10.1080/17543266.2016.1167256
• Rissanen, T. (2011). Designing Endurance. A. Gwilt& T. Rissanen (Eds.).Shaping Sustainable Fashion: Changing the Way We Make and Use Clothes içinde (s. 127-138). London, UK.: Earthscan Ltd.
• Rissanen, T. (2013). Zero-Waste Fashion Design: A Study at the Intersection of Cloth, Fashion Design and Pattern Cutting. University of Technology Sydney, Sydney, Australia.
• SHERMAN, L. (2019). How Can New Technologies Help Make Fashion More Sustainable?https://www.businessoffashion.com/articles/voices/how-can-new-technologies-help-make-fashion-more-sustainable adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 02.10.2019)
• smartfiber AG. (n.d.). SeaCellTM – The power of seaweed in a fiber. https://www.smartfiber.de/en/fibers/seacelltm/ adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
• smartfiber AG. (n.d.). smartcelTM sensitive – The secret of natural protection and care in a fiber.https://www.smartfiber.de/en/fibers/smartceltm-sensitive/ adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
• Türk Dil Kurumu. (2015). Sirküler.https://sozluk.gov.tr adresinden erişilmiştir. (Erişim Tarihi: 01.06.2020)
• Townsend, T. (2019). Natural Fibres and the World Economy July 2019. https://dnfi.org/coir/natural-fibres-and-the-world-economy-july-2019_18043/ adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 30.12.2019)
• Young, S. (2019). The Real Cost of Your Clothes: These Are the Fabrics with the Best and Worst Environmental Impact. https://www.independent.co.uk/life-style/fashion/fabrics-environment-fast-fashion-eco-friendly-pollution-waste-polyester-cotton-fur-recycle-a8963921.html adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 27.11.2019)
• Görsel 1: https://livingcolour.eu/wp-content/uploads/2018/08/LC-Slider-5.png adresinden, 30.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 2: Rissanen, T. (2011). Designing Endurance. A. Gwilt& T. Rissanen (Eds.).Shaping Sustainable Fashion: Changing the Way We Make and Use Clothes içinde (s. 133). London, UK.: Earthscan Ltd.
• Görsel 3: Rissanen, T. (2011). Designing Endurance. A. Gwilt& T. Rissanen (Eds.).Shaping Sustainable Fashion: Changing the Way We Make and Use Clothes içinde (s. 134). London, UK.: Earthscan Ltd.
• Görsel 4: https://forms.gle/MPPSDt6qcXZePSGNA adresinden, 17.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 5: https://forms.gle/MPPSDt6qcXZePSGNA adresinden, 17.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 6: https://forms.gle/MPPSDt6qcXZePSGNA adresinden, 17.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 7: https://forms.gle/MPPSDt6qcXZePSGNAadresinden, 17.12.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 8: https://www.vogue.com/fashion-shows/fall-2019-ready-to-wear/stella-mccartney#collectionadresinden, 03.01.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 9: https://medium.com/@nustox/vivienne-westwood-the-story-of-sustainable-anarchy-a788c7cf5e2aadresinden,06.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 10: https://tropicofc.com/pages/about adresinden, 06.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 11: https://www2.hm.com/tr_tr/free-form-campaigns/conscious-exclusive-2020.html adresinden,06.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 12: http://myst.fashion/product/dimitra-dress-with-detachable-sleeves-and-bottom-parts-copy/adresinden,03.07.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 13: http://myst.fashion/product/tiffany-reversible-trench-coat-dress-long-copy-2/ adresinden, 03.07.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 14: http://myst.fashion/product/elizabeth-2/ adresinden, 03.07.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 15: http://myst.fashion/product/selina/adresinden, 03.07.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Görsel 16: https://www.thecuttingclass.com/a-modular-anrealage-silhouette-through-blocks/ adresinden, 03.07.2020 tarihinde erişilmiştir.