SANATIN GÖRSEL İZLERİ: LÜBNAN ÖRNEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 29 - 41, 18.06.2025

Betul Tanrıkulu

Öz

Lübnan çok dilli ve kültürlerarası bir Akdeniz liman şehri olmasıyla birlikte kültürel faaliyetler için Doğu ile Batı arasında bir buluşma noktası olarak görülür. Lübnan sanatı, Doğu Akdeniz’in zengin tarihsel ve kültürel mirasını yansıtan çok katmanlı bir sanat geleneğine sahiptir. Lübnan; Fenikeliler, Asurlular, Persler, Yunanlılar, Romalılar, Araplar, Haçlılar, Osmanlı Türkleri ve Fransızlar tarafından işgal edilmiştir
Lübnan’da modern sanat, ülkenin tarihsel, kültürel ve toplumsal yapılarından beslenerek gelişmiştir. 20. yüzyılın başlarında Batı ile artan etkileşim, Lübnanlı sanatçılara yeni bir perspektif sunmuş ve modern sanat akımlarına geçişi hızlandırmıştır. Paris gibi sanat merkezlerinden ilham alan sanatçılar, Lübnan’ın geleneksel sanat anlayışını modern tekniklerle harmanlayarak, hem yerel hem de evrensel bir dil geliştirmiştir. Çalışma, Lübnan’da sanatın tarihsel gelişimini, toplumsal olaylarla kurduğu ilişkiyi ve çağdaş dönemdeki dönüşümünü ele almayı amaçlamaktadır. Lübnan'da modern sanatın temelleri, Batı sanatının etkisiyle atılırken, aynı zamanda Arap dünyasının sanatsal mirası da korunmuştur. Sanat eğitimi, özellikle 20. yüzyılın ortalarından itibaren kurumsal bir yapıya kavuşmuş, geleneksel ve modern yaklaşımların harmanlandığı çok yönlü bir gelişim göstermiştir.
Modern Lübnan sanatında savaşın ve toplumsal travmaların izleri büyük bir rol oynamıştır. Lübnan İç Savaşı (1975-1990), sanatçıları toplumsal ve psikolojik etkileri görselleştirmeye yönlendirmiştir. Sanatçılar, savaşın acılarını, kayıplarını ve yıkımını eserlerine yansıtmış, aynı zamanda toplumsal değişimleri ve yeniden yapılanmayı sorgulamışlardır. Bugün Lübnan sanatçıları, bu geçmişin izlerini taşırken, kimlik, bellek ve kültürel miras gibi temaları da işlemeye devam etmektedir.
Beyrut, Lübnan’daki modern sanatın merkezlerinden biri olarak uluslararası sanat sahnesinde önemli bir rol oynamaktadır. Modern sanat galerileri, bienaller ve festivaller aracılığıyla Lübnanlı sanatçılar, global sanat dünyasında kendilerini tanıtmaktadır. Ayrıca, çağdaş sanatın çeşitliliği ve evrimi, Lübnan’ı dünya çapında önemli bir sanat merkezi haline getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Modern Sanat , Lübnan Sanatı , Sanat ve Göç , Çağdaş Sanat , Kültürel Kimlik

VISUAL TRACES OF ART: THE EXAMPLE OF LEBANON

Öz

Lebanon is a multilingual and intercultural Mediterranean port city and is seen as a meeting point between the East and the West for cultural activities. Lebanese art has a multilayered artistic tradition that reflects the rich historical and cultural heritage of the Eastern Mediterranean. Lebanon was occupied by the Phoenicians, Assyrians, Persians, Greeks, Romans, Arabs, Crusaders, Ottoman Turks and the French.
Modern art in Lebanon developed by feeding on the country's historical, cultural and social structures. The increasing interaction with the West in the early 20th century offered Lebanese artists a new perspective and accelerated the transition to modern art movements. Inspired by art centers such as Paris, artists developed both a local and a universal language by blending Lebanon's traditional understanding of art with modern techniques. The study aims to address the historical development of art in Lebanon, its relationship with social events and its transformation in the contemporary period.While the foundations of modern art in Lebanon were laid under the influence of Western art, the artistic heritage of the Arab world was also preserved. Art education, especially from the mid-20th century, acquired an institutional structure and showed a multifaceted development where traditional and modern approaches were blended.
Traces of war and social trauma have played a major role in modern Lebanese art. The Lebanese Civil War (1975-1990) led artists to visualize social and psychological effects. Artists reflected the pain, loss and destruction of war in their works, while also questioning social change and reconstruction. Today, Lebanese artists continue to deal with themes such as identity, memory and cultural heritage, while carrying traces of this past. Beirut plays an important role in the international art scene as one of the centers of modern art in Lebanon. Lebanese artists make themselves known in the global art world through modern art galleries, biennials and festivals. In addition, the diversity and evolution of contemporary art has made Lebanon an important art center worldwide.

Anahtar Kelimeler

Modern Art , Lebanese Art , Art and Migration , Contemporary Art , Cultural Identity

Kaynakça

• Ali, W. (1989). Modern Islamic Art Development And Continuity. ABD: The Universty Press Of Florida.
• Campo, J. E. (2009). Encyclopedia Of Islam, Infobase Publishing. New York, ABD, 441.
• Gombrich, E. (2013). Sanatın Öyküsü. . Etiler, İstanbul. : Remzi Kitabevi. .
• İslam Ansiklopodisi. (2020, 3 15). https://islamansiklopedisi.org.tr/lubnan adresinden alındı
• Rogers, S. (2020). Dooud Corm, Cosmopolitan Nationalism and the Origins of Lebanese Modern Art. The Arab Studies Journal., 18,1.
• Smith, H. (1974). Area Handbook for Lebanon, Foreign Area Studies The American University. Washington D.C.
• Kassir, S. (2010). Beirut . University of California Press.
• Sursock Museum. (2020, 04 21). https://sursock.museum/content/mission adresinden alındı
• Kristen Scheis. (2020, 02 21). https://watermark.silverchair.com/ adresinden alındı
• Farrukh, M. (2010). Tali’at al-Fannanin al-Lubnaniyyin,” in Muhadarat al-Nadwa al-Lubnaniyya . Beirut: Cenacle Libanais., 205.
• Eigner, S. (2010). Isabelle Caussé, and Christopher Masters. Art of the Middle East: Modern and Contemporary Art of the Arab World and Iran. London: Merrell. . London: London, Merrell. .
• Mathaf Ansiklopedisi. (2020, 04 27). http://www.encyclopedia.mathaf.org.qa/en/bios/Pages/Omar-Onsi.aspx adresinden alındı
• Lenssen, A. R. (2018). Modern Art in the Arab World: Primary Documents (MoMA). . ABD: Museum of Modern Art Yayınları.
• Rogers, S. (2007). Out of History: Postwar Art in Beirut.: Art Journal. Summer.
• Wilson-Goldie, K. (2015). Kaelen Wilson-Goldie. ARTFORUM, 53. https://www.artforum.com/features/kaelen-wilson-goldie-223858/ adresinden alındı
• Sadek, W. (2019). A Matter of Words,” Parachute, ed. Wright,. Kindle Edition.
• Ussef, S. (2014). Excavating Beirut: a study of time and space in Ziad Abillama, Ilaria Lupo, and the Dictaphone Group. . Faculty of the USC Roski School of Art and Design . California: Universty of Southern California.
• Molaeb, J. H. (1989). Artists and art education in time of war: Lebanon. ABD: Ph.D. The Ohio State University. . Bhaskar Kundu, Batakrushna Senapati, Ai Matsushita, Kosuke Heki . (2021, 02 02). Atmospheric wave energy of the 2020 August 4 explosion in Beirut, Lebanon, from ionospheric disturbances: https://www.nature.com/articles/s41598-021-82355-5 adresinden alındı
• Abdallah, I. (2020, 11 16). 'Rise from the rubble': Lebanese artist turns blast debris into symbol of hope: https://www.reuters.com/article/us-lebanon-crisis-art-idUSKBN27W1TZ/ adresinden alındı
• Ashkal Alwan. (2025, 04 5). https://ashkalalwan.org adresinden alındı
• Beirut Art Fair. (2010). https://beirut-art-fair.com adresinden alındı
• Beirut. (2025). https://www.beirut.com adresinden alındı
• Arab Imag Foundation. (2020). http://arabimagefoundation.com adresinden alındı
• Şekil Kaynakça
• Şekil 1. Lübnan Haritası. (2020, 22 Mart). https://www.mapsofworld.com/lebanon/
• Şekil 2. Moussa Dib tarafından yapılan eser. 160x120 cm. Lübnan. (2020, 15 Mart). https://www.onefineart.com/artists/painters/Moussa-Dib 15.03.2020)
• Şekil 3. Bedevi Kadın Çocuğu 1900, tuval üzerine yağlıboya, 58x83cm Daoud ve Hiram Corm Koleksiyonu. Rogers, Sarah. (2007). Out of History: Postwar Art in Beirut. Art Journal. Summer
• Şekil 4. Youssef Hoyeck, Ağlayan Kadınlar. (2020, 20 Nisan). https://thearabweekly.com/new-beginning-beiruts-sursock-museum
• Şekil 5: Omar Onsi'nin Sergideki Kadınlar. (2020, 2 Mayıs). 1932, tuval üzerine yağlıboya, 37 × 45 cm. https://www.lorientlejour.com/article/1176846/-jeunes-femmes-a-une-exposition-de-omar-onsi.html,
• Şekil 6. Vassily Kandinsky Kazaklar. (2018).1910-1911 Tuval üstüne yağlıboya, 95 X 130 cm. Tate Gallery, Londra. Gombrich, 571)
• Şekil 7. Wajih Nahle, Dancing, 130 x 90 cm. (2020, 2 Mayıs) https://www.onefineart.com/direct-sale/Wajih-Nahle.
• Şekil 8. Rafic Charaf, Bird (1965–68) 92.5 x 73 cm. (2020, 3 Mayıs). https://sursock.museum/content/modern-and-contemporary-art.
• Şekil 9. Ziad Abillama’s Where Are We?. (2014). Fotoğraf: Walid Sadek: Ussef ,Sasha. 17
• Şekil 10: Beyrut Limanı’ndaki patlamadan görüntüler. (2021, 11 Şubat). www.nature.com/scientificreports
• Şekil 11. Uluslararası tasarımcılar tarafından tasarlanan yazı tasarımı. (2020, 11 Şubat) https://www.dezeen.com/2020/08/25/li-beirut-typeface-nadine-chahine/
• Şekil 12. Lübnanlı sanatçı Hayat Nazer'ın isimsiz heykeli. (2020, 12 Şubat) https://www.reuters.com
• Şekil 13. Lara Tabet tarafından Ağustos ayında Beyrut çevresinde çekilen sahnelerin bir fotoğrafı. (2020, 13 Şubat). https://www.artnews.com/