Babalık Testinde Rapor Serüveni: Bir Olgu Sunumu

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 57 - 61, 30.01.2021

Gavril Petridis , Şeyda Şebnem Özcan , Umut Büyükkurt , Sotirios Kalfoglou

Öz

Çocuğun soybağının belirlenmesi, bir başka ifadeyle nesep
tayini konusu, adli tıbbın en sık karşılaştığı uygulama
alanlarından biridir. Bu amaçla bireyler tarafından veya
Mahkeme yoluyla talep edilen babalık testlerinde, kişilerden
alınan biyolojik örneklerden (kan veya ağız içi sürüntü) DNA
analizleri gerçekleştirilir ve STR (Short Tandem Repeats,
Kısa Ardışık Tekrarlar) adı verilen bölgeler incelenir, çocuk
ve baba adayının STR lokuslarında taşıdıkları özelliklerin
benzerliği esas alınarak; biyolojik babalık ilişkisi değerlendirilir.
Bu çalışmada Avusturya’da yaşayan bir Türk ailenin, farklı
laboratuvarlarda dört kere babalık testi yaptırmalarına neden
olan süreç ve nedenler sunulmuştur. Her ne kadar bu olguda
alınan üç raporda da “babalık ilişkisinin bulunduğuna dair”
sonuç verilmiş olsa da incelenen STR lokuslarından birinde
tespit edilen farklılık, aileye net olarak açıklanamadığı için
ailenin durumla ilgili endişelerini gidermeye yetmemiş ve
toplamda dört farklı laboratuvarda babalık testi yaptırarak
sonuçları netleştirme çabasına dönüşmüş hem maddi, hem de
yaşadıkları kaygılarla manevi olarak tüm aileyi yıpratmıştır. Bu
olgu aracılığıyla, incelenen DNA-STR profillerinde kimi zaman
bireylerin aklını karıştıracak, endişeye sebep olacak, teknik
olarak mümkün ve bilimsel olarak açıklanabilir durumlarla
karşılaşılabileceği vurgulanmıştır. Adli genetik incelemelerle
ilgili çalışan, rapor hazırlayan, bireylere sözlü olarak raporla
ilgili bilgilendirme yapan uzmanların, nadiren de olsa görülme
olasılığı olan bu potansiyel karışıklık durumları hakkında
mutlaka bilgi sahibi olması, babalık testi sonuçlarını doğru
yorumlamaları ve başvuran bireylere doğru ve net bir şekilde
açıklamaları şarttır. Bu sebeple gerekli teorik ve pratik bilgiye
sahip olmalarının yanında, daha önce yayınlanmış bilimsel
çalışmaları araştıracak, alandaki gelişmeleri takip edecek ve
kendilerini geliştirecek nitelikte olmaları önem taşır.

Anahtar Kelimeler

babalık testi, DNA, STR, adli genetik, bilirkişi raporu

Kaynakça

• 1. Butler JM. Forensic DNA Typing: Biology, Technology, and Genetics of STR Markers. 2nd ed. New York: Elsevier Academic Press; 2005.
• 2. Butler JM. Genetics and genomics of core short tandem repeat loci used in human identity testing. J. Forensic Sci. 2006;51(2):253–65.
• 3. Grgicak CM, Rogers S, Mauterer C. Discovery and identification of new D13S317 primer binding site mutations. Forensic Sci Int. 2006;157(1):36–9.
• 4. Amorim A, Carneiro J. The impact of silent alleles in kinship probability calculations, Forensic Sci Int. Genet Suppl Ser. 2008;1(1):638-9.
• 5. Li F, Xuan J, Xing J, Ding M, Wang B, Pang H. Identification of new primer binding site mutations at TH01 and D13S317 loci and determination of their corresponding STR alleles by allele-specific PCR, Forensic Sci Int Genet. 2014;8(1):143-6.
• 6. Hedman M, Palo JU. Long D13S317 variant allele: A cautionary case report, Forensic Sci Int Genet. 2015;14:38-41.
• 7. Moretti T, Moreno L, Onorato A. Genotyping Errors in the FBI STR Allele Frequency Database Used for Estimating Match Probabilities in Forensic Investigations [Internet]. 2017 [cited 2020 December 20]. Available from: https://www.nist.gov/system/files/documents/2017/08/23/anthonyonoratotuesdayafternoonsession.pdf.
• 8. Butler K, Aponte RA, Vallone PM, Butler JM. STR allele sequence variation : current knowledge and future issues, Forensic Sci Int Genet. 2015;18:118-130.
• 9. Kline MC, Hill CR, Decker AE, Butler JM. STR sequence analysis for characterizing normal, variant, and null alleles. Forensic Sci Int Genet. 2011;5(4):329-32.
• 10. Yao Y, Yang Q, Shao C, Liu B, Zhou Y, Xu H, et al. Null alleles and sequence variations at primer binding sites of STR loci within multiplex typing systems. Leg Med. 2018;30:10-3.