Kooperatiflerde Amortisman İşlemleri

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 7, 1 - 8, 21.09.2019

Hande Özolgun

Öz

Günümüzde kooperatifler ve
kooperatifçilik hareketleri yaygın şekilde görülmektedir. Kooperatifler
şahıslara ve kurumlara sosyal ve ekonomik anlamda yararlar sağlarlar. Bu
sebeple gerek özel gerek tüzel kişiler tarafından kurulan kooperatiflerin
türleri ve sayıları oldukça olmuştur. 
Kooperatif denildiğinde ilk olarak akla, ortakların sosyal ve ekonomik
faydalar elde edebilmek için, güçlerini dayanışma ve işbirliği içinde bir araya
getirmeleri suretiyle kurulan ortaklıklar gelmektedir. Bunun yanında kooperatiflerin
çok çeşitli tanımını yapmak mümkündür. Kooperatiflerin tanımını tek bir şekilde
yapmak mümkün değildir. Fakat yapılan çok çeşitli tanımlarda kooperatifler için
ortak olarak söylenen bir ilke bulunmaktadır. Bu ilke ‘belli bir amaca
ulaşabilmek maksadıyla ortaklaşa ve birlikte yapılacak çalışmalar ve
dayanışmalar’dır. Yani kooperatiflerin temel hedefi ve amacı ortakların bir
araya gelerek yaptıkları çalışmalar ve dayanışmalar sonunda istedikleri amaca
ulaşabilmeleridir. Kooperatifçilik düşüncesinin temelinde birlikte ve ortaklaşa
iş yapma düşüncesi yatmaktadır. Bireylerin bir arada yapmış oldukları çok
sayıda işlerin örneklerini geçmişte ve günümüzde görmek mümkündür. Önceki
zamanlarda kişilerin birlikte ürünleri hasat etmeleri, kendi korunmaları için
setler yapmaları gibi işler birlikte çalışmanın önemli örnekleri olarak
gösterilebilir. Aynı kolektif çalışma örnekleri günümüzde de devam etmektedir.
Zaman geçtikçe teknolojinin yaygın şekilde kullanılması ve ilerlemesiyle birlikte
kooperatifçilik düşünceleri de değişime ve gelişime uğramıştır. Daha önceden
insan gücü kullanılarak yapılan işlerin çoğu artık makine ve diğer araç ve
gereçlerle yapılmaktadır. Kooperatifleri kuran kişiler de bu işleri yerine
getirebilmek için bu teknolojileri kullanmaya başlamışlardır. Ekinleri el
yordamıyla biçmek yerine biçerdöverler kullanılmakta, ulaşım için uçak, otobüs
gibi araçlar kullanılmaktadır. İşte bu teknolojik gelişmelere bağlı olarak
kooperatifler de, çalışmalarını gerçekleştirirken insan gücünden çok makine
kullanımından faydalanmıştır.  Günümüzde,
kişilerin yaşam düzeylerinin geliştirilip yükseltilmesinde, kişilerin sosyal ve
ekonomik olarak kalkınmalarının sağlanmasında kooperatifçilikten faydalanılmaktadır.
 Kooperatifin asıl amacı diğer
şirketlerde olduğu gibi kar elde edebilmek değil, kooperatifin ortaklarının
ihtiyaçlarını karşılayabilmektir. Kooperatiflerin odağında bireyin kendisi
bulunmaktadır. Artık son zamanlarda sadece sermaye odaklı olan anlayışın yanlış
olduğu düşünülmüş, böylece kooperatifler gibi insan odaklı girişimlere ilgi
artmıştır. Kooperatifler, dayanışma ve yardımlaşmayı esas alan kuruluşlardır.
Genel olarak amacı ‘birlikte iş yapmak’ 
şeklinde de tanımlanabilen kooperatifler, bir ekonomik işbirliği şekli
olup, belirli ortak amaçlara ulaşabilmeyi hedefleyen kişilerce oluşturulan bir
örgütlenme modelidir. Kooperatifler bir ülkedeki sosyal, siyasal, ekonomik ve
kültürel değerlerin gelişmesine katkıda bulunur. Bunun yanında bilinç sahibi ve
örgütlü bir toplumun oluşmasın-da da önemli bir rol oynarlar. Kooperatifleri
aynı zamanda bir girişimcilik okulu olarak da tanımlamak mümkündür. Günümüzde
kooperatifler ülke ekonomileri için önemli kalkınma araçlarından biri olarak
kabul görmektedir. Kooperatifçilik faaliyetlerinin ülkeler tarafından etkili
bir şekilde yürütülmesi durumunda ülke ekonomisine büyük faydalar sağlayacağı aşikârdır.  Avrupa Birliği ülkeleri, Amerika Birleşik
Devletleri, Japonya gibi ekonomilerde kooperatifçilik faaliyetlerinin yaygın ve
etkin bir şekilde uygulandığı görülebilir. Kooperatiflerin temel amacı, yeterli
derecede ekonomik güce sahip olmayan gerçek kişilerin, karşılıklı yardım ve
dayanışma yoluyla, mesleki ve kişisel gereksinimlerini akılcı bir şekilde ve
ekonomik olarak karşılamaktır. Bunun yanında kooperatifler bağımsızlığın
sağlanması, sosyal dayanışmanın güçlenmesi, mesleki hareket yeteneğinin
artması, kültürel yaşamın zenginleştirilmesi gibi birçok amaca ulaşılmasına da
aracılık eder.

Anahtar Kelimeler

Kooperatif, Amortisman, Duran Varlıklar

Depreciation Operations in Cooperatives

Öz

Nowadays, cooperatives and cooperatives are widely seen.
Cooperatives provide social and economic benefits to individuals and
institutions. For this reason, the types and number of cooperatives established
by both private and legal entities has been quite high. When the cooperative is
mentioned, firstly, there are partnerships established by the partners bringing
their forces together in solidarity and cooperation in order to achieve social
and economic benefits. In addition, it is possible to define a wide variety of
cooperatives. The definition of cooperatives is not possible in one way. But
there are a number of common definitions for cooperatives. This principle ’is
the work and solidarity to be made jointly and together with the aim of
reaching a certain purpose. In other words, the main goal and purpose of
cooperatives is to have the partners come together and achieve the goal they
want at the end of their work and solidarity. The idea of cooperating is the
idea of working together and jointly. It is possible to see examples of the
many works that individuals have done together. In previous times, it can be
shown as important examples of people working together such as harvesting
products together, making sets for their own protection. The same collective working
examples are still continuing today. With the widespread use and progress of
technology as time goes by, the ideas of cooperatives have changed and
developed. Most of the work done previously by manpower is now done with
machinery and other tools and equipment. People who set up co-operatives also
started to use these technologies in order to fulfill these tasks. Instead of
harvesting crops by hand, harvesters are used, vehicles such as airplanes and
buses are used for transportation. As a result of these technological
developments, cooperatives benefited from machine use rather than manpower
while performing their work. Today, cooperatives are used in the development of
social and economic development of people. The main purpose of the cooperative
is not to make profit as in other companies, but to meet the needs of the
cooperative partners. The focus of the cooperatives is the individual.
Nowadays, it is thought that only the capital-oriented approach is wrong, so
the interest in people-oriented initiatives such as cooperatives has increased.
Cooperatives are organizations based on solidarity and solidarity. The
cooperatives, which can be defined as doing business together in general, are a
form of economic cooperation and an organization model created by people who
are aiming to achieve certain common goals. Cooperatives contribute to the
development of social, political, economic and cultural values in a country.
Besides, they play an important role in the formation of a conscious and
organized society. It is also possible to define cooperatives as an
entrepreneurship school. Today, cooperatives are recognized as one of the
important development tools for the economies of the country. It is obvious
that if the cooperatives activities are carried out effectively by the
countries, they will bring great benefits to the country's economy. It can be
seen that cooperative activities are implemented widely and effectively in
economies such as European Union countries, USA, Japan. The main purpose of the
cooperatives is to meet the professional and personal needs of natural persons
who do not have sufficient economic power, through mutual assistance and
solidarity, rationally and economically. In addition, cooperatives act as
mediators for achieving a number of goals such as ensuring independence,
strengthening social solidarity, increasing professional mobility, and
enriching cultural life. In summary, good and successful managed and successful
work cooperatives will provide social, political and cultural richness as well
as cooperative service to the environment they are in. They will also help to
use the country's resources efficiently and efficiently. There are many
buildings, plant machinery and equipment, vehicles, goodwill and many other
tangible and intangible assets that are registered in the cooperative's assets.
These assets were purchased not for sale but for more than one year in the
cooperative. However, as is known, the lifespan of these fixed assets is not
infinite, they are subject to wear as they are used in time and they lose their
economic value or become obsolete over time. In this study, after mentioning
the assets subject to depreciation of the cooperatives, the methods of
calculating the depreciation amount will be emphasized and the depreciation
registration methods will be mentioned. As it is understood from the
transactions and records to be made, it will be shown that the depreciation
transactions and records in cooperatives are similar to the transactions and
records in other enterprises. For this, various sample monographs will be used.

Anahtar Kelimeler

Cooperative, depreciation, fixed assets

Kaynakça

• Ataman Ü (2001). Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri: Genel Muhasebe Cilt 2. Türkmen Kitabevi, İstanbul
• Güngör S (2006). Ecza Kooperatiflerinde Muhasebe Sistemi Ve Uygulama Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• İnan İ.H (2008). Türkiye’de Tarımsal Kooperatifçilik ve AB Modeli. İTO Yayınları, İstanbul
• Karanlık S (2009). Kooperatifler ve Muhasebesi. Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Kavak Ş (2006).Genel Muhasebe. Nobel Yayıncılık, Ankara
• Kooperatifler Kanunu
• T.C. Anayasası
• Vergi Usul Kanunu
• http://www.mevzuatdergisi.com/2006/08a/01.htm(Erişim Tarihi: 19/02/2019)