LÜKS TÜKETİM ALGISI VE MARKA TERCİHİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 14, 43 - 66, 29.08.2023

Derda Boylu

https://doi.org/10.51947/yonbil.1345753

Cited By: 1

Öz

Literatürde insanların tüketimlerini etkileyen faktörler, kültürel değerler, yaşam tarzı ve çevre olarak belirlenmektedir. Çeşitlendirecek olunursa, gelir düzeyi, yaş, meslek, cinsiyet, psikolojik etkiler gibi faktörler insanların satın alma sürecinde etkilidir. Lüks tüketiminde ise insanların davranış şekillerini belirleyen unsurlar; ürünün fiyatı, marka değeri, kalitesi, bilinilirliği, tüketicilerin dahil oldukları zümre, ürünün nadir elde edilebilirliği, tasarımı ve niş pazarlar olarak belirlenmektedir.

Bu çalışmanın amacı, kişileri lükse özenmeye ve tüketmeye yönlendiren etmenlerin neler olduğunu belirlemek, bu faktörleri ölçümlemek ve bunlarla ilgili analizler yapmaktır. Buna bağlı olarak da oluşan bu lüks tüketim algısının bireylerin marka tercihleri üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Literatüre bilimsel bir çalışma daha ilave edilmesi adına yapılan bu çalışmada 1980 yılı öncesi doğumlu olan X kuşağı, 1980-2000 yılları arası doğumlu olan Y kuşağı ve 2000 yılı sonrası doğumlu Z kuşağı nüfusunun lüks algısı etkisiyle marka tercihlerinde nelerin etkili olduğu ve seçimlerin nelere göre yapıldığı konuları göz önünde tutulmuş ve araştırma kapsamında bulguların analiz sonuçları elde edilmiştir. Yapılan analizin sonuçlarına göre, lüks tüketim algısı ölçek ve alt boyut puanlarının cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermediği, kuşağa göre anlamlı farklılık göstermediği, öğrenim durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği, medeni duruma göre anlamlı farklılık göstermediği, çalıştığı sektöre göre anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lüks Tüketim, Marka Algısı, Moda Bilinci

A STUDY ON LUXURY CONSUMPTION PERCEPTION AND BRAND PREFERENCE

Öz

In the literature, the factors affecting people's consumption are determined as cultural values, lifestyle, and environment. If we are to diversify, factors such as income level, age, occupation, gender, psychological effects are effective in the purchasing process of people. In luxury consumption, the factors that determine the behavior of people; The price, brand value, quality, awareness of the product, the group in which the consumers are involved, the rare availability of the product, the design and niche markets are determined.

The aim of this study is to determine what are the factors that lead people to aspire to luxury and consume, to measure these factors and to make analyzes about them. Accordingly, it is to investigate the effects of this luxury consumption perception on the brand preferences of individuals. In this study, which was carried out in order to add a scientific study to the literature, the X generation born before 1980, the Y generation born between 1980-2000 and the Z generation born after the year 2000 were taken into consideration with the effect of the luxury perception of the population and what was effective in brand preferences and according to what the choices were made, and the results of the analysis of the findings were obtained within the scope of the research. According to the results of the analysis, it was determined that the scale and sub-dimension scores of the perception of luxury consumption did not show a significant difference according to gender, did not show a significant difference according to the generation, did not show a significant difference according to the education status, did not show a significant difference according to marital status, and did not show a significant difference according to the sector in which it worked.

Anahtar Kelimeler

Luxury Consumption, Brand Perception, Fashion Awareness

Kaynakça

• Açıkalın, S. v. (2004). Veblen' ci Gösteriş Amaçlı Tüketim. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(7), 1-18.
• Akarsu, B. (1998). Mutluluk Ahlakı. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Aras, M., Özcan, A., & Erkasap, A. (2021). Covid-19 Salgını Döneminde İnternetten Alışveriş Tutumu Üzerine Bir Araştırma-Giyim Sektörü. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 959-972.
• Arslan, A. (2008). İlkçağ Felsefe Tarihi- Sokrates Öncesi Yunan Felsefesi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Bastien, V., & Kapferer, N. (2012). The Luxury Strategy: Break the Rules of Marketing to Build Luxury Brands. London: Kogan.
• Baudrillard, J. (2015). Tüketim Toplumu: Söylenceleri/Yapıları (7. b.). (A. Şenel, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bearden, W., Micheal, O., & Etzel, J. (1982). Reference Group Influence on Product and Brand Purchase Decisions. Journal of Consumer Research, 9, 183-194.
• Belk, R. (1985). Materalism: Trait Aspect of Living in the Material World. Journal of Consumer Research, 12(3), 265-280.
• Beverland, M. (2006). The Real Thing: Branding Authenticity in The Luxury Wine Trade. Journal of Business Research, 59, 251-268.
• Branding Türkiye. (2023, Şubat 2). Branding Türkiye: www.brandingturkiye.com/marka-nedir-marka-kavraminin-tanimi-ve-kapsami adresinden alındı
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı (14 b.). Ankara: PEGEM Akademi. Chevalier, M., & Mazzalovo, G. (2008). Luxury Brand Management: A World of Privilege. John Wİley & Sons.
• Çakmak, A. (2004). Firmaların Pazara Açılma Sürecinde Markanın Etkinliği ve Örnek Bir Uygulama: Mado Markası. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Etimoloji Türkçe. (2022, Aralık 18). Etimoloji Türkçe: https://www.etimolojiturkce.com adresinden alındı
• Güleç, C. (2015). Thorstein Veblen ve Gösteriçi Tüketim Kavramı. 38(1), 62-82.
• Heine, K. (2012). The Concept of Luxury Brands. Luxury Brand Management, 1(2), 1208-2193.
• Hız, G. (2009). Gelişmekte Olan Ülkelerde Gösterişçi Tüketim: Türkiye ile İlgili Bir Araştırma (Muğla Örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hogg, M., Bruce, M., & Hill, A. (1908). Fashion Brand Preferences Among Young Consumers. International Journal of Retail & Distribution Management, 26(8), 293-294.
• John, D., & Sujan, M. (1990). Age Differences in Product Categorization. Journal of Consumer Research, 16, 452-459.
• Köker, N. E., & Maden, D. (2012). Hazcı ve Faydacı Tüketim Bağlamında Tüketicinin Ürün Temelli Yenilikçiliği Algılaması: Amprik Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları DErgisi, 4(2), 94-121.
• Köseoğlu, Ö. (2002). Değişim Fenomeni Karşısında Markalaşma Süreci ve Bu Süreçte Halkla İlişkilerin Rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: İzmir Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Lee, M. v. (2016). Anti-Consumption, Materialism, and Consumer Well-Being. The Journal of Consumer Affairs, 18-47.
• Monroe, K. (1986). The Influence of Price Differences and Brand Familiarity of Brand Preferences. Journal of Consumer Research, 3(1), 42.
• Odabaşı, Y. (1999). Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü (Birinci Basım b.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Odabaşı, Y. (2013). Tüketim Kültürü: Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma (4.Basım b.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Öztaş, Ö. (2019). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tüketicilerin Gösterişçi Tüketim Eğilimleri ve Marka Farkındalıklarının Küresel Marka Tercihleri Üzerindeki Etkisi. Mersin: Tarsus Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Perry, A., & Wisnom, D. (2004). Markanın DNA' sı: Eşsiz ve Dayanıklı Markalar Yaratmanın Kuralları. İstanbul: MediaCat Yayınları.
• Raillife. (2023, Ocak 19). Raillife: http://www.raillife.com.tr/kime-ve-neye-gore-luks adresinden alındı Sabah, Ş. (2013). Tüketim Bilinci ve Bilinçli Tüketici. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Silverstein, M., & Fiske, N. (2003). Luxury for The Masses. Harvard Business Review, 81(4), 48-57.
• Simon-Kurcher. (2022, Aralık 20). Simon-Kurcher: https://www.simon-kucher.com/tr/industries/consumer-and-retail/luxury-goods adresinden alındı
• Uzunkaya, T. (2018). Lüks Giyim Mağazalarında Sosyal Medya İlgilenimi, Marka Değeri ve Marka Tercihi İlişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: T.C. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı İşletme Yönetimi Bilim Dalı.
• Ünlütürk, T. (2020). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tüketicilerin Lüks Tüketim Algılarının Marka Tercihlerine Etkisi. Muğla: T.C. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
• Veblen, T. (2014). Aylak Sınıfın Teorisi. (E.Günsel, Çev.) İstanbul: Tutku Yayınevi.
• Vigneron, G., & Johnson, L. (2004). Measuring Perceptions of Brand Luxury. Journal of Brand Management, 11, 484-506.
• Wiedmann, K., Hennigs, N., & Siebels, A. (2007). Measuring Consumers' Luxury Value Perception: A Cross-Cultural Framework. Academy of Marketing Science Review, 7, 1-21.
• Wu, W., Lu, H., Wu, Y., & Fu, C. (2012). The Effects of Product Scarcity and Consumers' Need For Uniqueness on Purchase Intention. International Journal of Consumer Studies, 36, 263: 274.
• Yükselen, C. (2003). Pazarlama İlkeler-Yönetim. Ankara: Detay Yayınları.
• Zorlu, A. (2006). Tüketim Sosyolojisi. Ankara: Global Yayınları.