BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI YÖNETİMİ BAĞLAMINDA KIYI KENTLEŞMELERİ

Yıl 2018, , 409 - 426, 14.08.2018

Konur Alp Demir

https://doi.org/10.18657/yonveek.325370

Cited By: 4

Öz

Kıyı,
denizin kara ile buluştuğu nokta olmasından dolayı kırılganlığı fazla olan bir
bölgedir. Bu bölgenin sahip olduğu üstün özelliklerinin iyi bir biçimde
yönetilememesi sonucunda, ortaya çıkartabileceği tehlike ve diğer sorunlar
çözümlenmesi gereken öncelikli konuları gündeme getirmektedir. Kıyı bölgeleri
devletlere stratejik üstünlük kazandırmakta, ticareti geliştirmekte, doğal
kaynak oluşturmakta, insanlara eğlenme, dinlenme ve barınma imkânları
yaratmaktadır. Bu kadar fazla fonksiyona sahip bir bölgenin, disiplinler arası
niteliğini de dikkate alarak, bütüncül bir yaklaşım ile yönetilmesi
gerekliliğine vurgu yapılan bu çalışmada kıyı kentleşmelerinin sebepleri ve
sonuçları tartışma konusu yapılmaktadır. İnsanların yerleşik ve düzenli bir
hayata geçtikleri ilk günden itibaren ihtiyaç duydukları konutların kıyı
bölgelerinde inşa edilmesi, bu bölgelerin dikkatli bir biçimde planlanmasını ve
yönetilmesini zorunlu bir hale getirmektedir. Bu sebepten dolayı kıyı
kentleşmeleri konusunda dikkat edilmesi gereken hususlar kıyı yönetimi
kapsamında değerlendirilecektir. Bu çalışmanın nihai amacı, kentleşme bilimi
literatüründe kıyı kentleşmeleri kavramının olduğundan daha detaylı bir biçimde
yer almasını sağlamak ve farkındalığını arttırmaktır.

Anahtar Kelimeler

Kıyı, Kıyı Yönetimi, Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi, Kentleşme

Kaynakça

• Akay, A. (2003). Kıyı Kenti Belediyelerinin Planlama ve Yönetim Sorunları: Yalova Örneği, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 4, s. 65-94.
• Akyarlı, A., Yüksel, Y., Çevik, E., Yalçıner, A. C., ve Güler, I. (2002). “Kıyı Bölgesi Yönetimi ve Sorunları”, Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı: 420-421-422, s. 65-68. Bayraktar, U., Beyhan, B., Kiper, N., Yoloğlu A. C., ve Erkılıç, H. (2015). “Akdeniz Bölgesi’nde Kentleşme Sürecinin Kırsal Bileşenleri: 70 Yıl Sonra Erdemli”, Planlama Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, s. 134-146.
• Bhattacharya, B. (2010). Urbanization, Urban Sustainability And The Future Of Cities, Concept Publishing Company, New Delhi, India.
• Bruns, A. (2013). “The Environmental Impacts of Megacities on the Coast”, Megacities and the Coast Risk, Resilience and Transformation, Editors: Mark Pelling & Sophie Blackburn, Routledge Taylor & Francis Group, London and New York, pp. 22-69. Ceylan, M. A. (2011). “Türkiye Kıyılarında Üzerinde Şehir Yerleşmesi Bulunan Tombololara Genel Bir Bakış”, Marmara Coğrafya Dergisi, Ocak, Sayı: 23, s. 352-372.
• Cicin-Sain, B. ve Knecht, R. W. (1998). Integrated Coastal and Ocean Management: Concepts And Practices, 4th Edition, Island Press, Washington DC., The USA. Cullinan, C. P. (2006). Integrated Coastal Managment Law: Establishing And Strengthening National Legal Frameworks For Integrated Coastal Management, FAO (Food and Agricultural Organization Of The United Nations) Legislative Study No. 93, FAO, Rome. Doğan, E., Burak, S. ve Akkaya, M. A. (2005). Türkiye Kıyıları (Tanımlama - Planlama – Kullanım), 1. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul. Duru, B. (2003). Kıyı Politikası Kıyı Yönetiminde Bütünleşik Yaklaşımlar ve Ulusal Kıyı Politikası, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Tezler Dizisi: 13, Yayın No: 29, Ankara. Ergin, A. (2002). “Kıyı Mühendisliği”, Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı: 420-421-422, s. 60-64.
• Gazioğlu, C., Uzun, Y., Akkaya, M.A. ve Kaya, H. (2013). Kıyı Alanlarının Planlanması ve Kullanımı, 1. Baskı, Bayem Ajans Promosyon Medya Reklam Organizasyon Matbaa ve Bilgisayar Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti., İstanbul.
• Gedikli, B. (2011). “Kıyıyı Yaşamak, Kıyıyı Planlamak”, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Bildiriler Kitabı,(Editör: Yalçın Yüksel), 21-23 Kasım 2011, Mattek Matbaacılık, Trabzon, s. 23-33.
• Glaeser, B. (2008). “Integrated Coastal Management (ICM) between hazards and development”, Integrated Coastal Zone Management-The Global Challange, (Editors: Ramasamy R.Krishnamurthy, Andreas Kannen, Ramanathan Alagappan, Stefano Tinti, Bruce C. Glavovic, David R. Green, Zengcui Han, Tundi S. Agardy), Research Publishing Services, Singapore, pp. xiii-xxi.
• Green, R. J. (2010). Coastal Towns in Transition: Local Perceptions of Landscape Change, Springer International Publishing, (Co-publisher) Springer Science+Business Media B.V., Australia.
• Gürbüz, O. (1998). “Van Gölü Çevresinde Kır Yerleşmesi”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, Sayı 6, s. 93-135.
• İspir, E. G. (2014). “Kentleşme ve Kentleşmenin Nedenleri”, Kentleşme ve Konut Politikaları, (Editör: Bülent Açma), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2552, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1522, 3. Baskı, Eskişehir, s. 1-29.
• Jayappa, K. S. & Narayana, A. C. (2009). “Coastal Environments: Problems and Perspectives”, Coastal Environments: Problems And Perspectives, (Editors: Katihalli Siddappa Jayappa and Allu Chinna Narayana), I.K. International Publishing House Pvt. Ltd., New Delhi, India, pp. 1-5.
• Kannen, A., Green, D. R., Glavovic, B. C., Agardy, T. S., Alagappan, R., Krishnamurthy, R.R. & Han, Z. (2008). “Global Coastal Zone: The Challenge”, Integrated Coastal Zone Management-The Global Challange, (Editors: Ramasamy R.Krishnamurthy, Andreas Kannen, Ramanathan Alagappan, Stefano Tinti, Bruce C. Glavovic, David R. Green, Zengcui Han, Tundi S. Agardy), Research Publishing Services, Singapore, pp. 1-19.
• Kasapoğlu, E. (2012). “Kent Planlamasında Jeolojinin Yeri ve Önemi”, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Haber Bülteni, Sayı: 3, Yıl: 2012, Ekim, s. 9-14.
• Keleş, R. (2008). Kentleşme Politikası, Genişletilmiş Güncelleştirilmiş 10. Baskı, İmge Kitapevi, Ankara.
• Kılıç, A., Akın, O. ve Koç, E. (2014). “Kıyı Alanlarına Yönelik Yasal Ve Yönetsel Çerçevenin Planlama Yansımaları: Yasalar, Kurumlar Ve Parçalanmış Kıyı Mekanı”, Bildiri Kitabı, 8. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu, 7-8 Kasım 2014, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, İstanbul, ss. 435-454.
• Lu, S.-M. (2015). “Marine Cities: A Vision For A Future China”, Coastal Cities and Their Sustainable Future, Editör: G.R. Rodriguez & C.A. Brebbia, WIT Press, United Kingdom, pp. 15-24.
• Mega, V. P. (2016). Conscious Coastal Cities: Sustainability, Blue Green Growth, and The Politics of Imagination, Springer International Publishing, Switzerland.
• OECD (2008). The Development Dimension, Fishing for Coherence in West Africa Policy Coherence in the Fisheries Sector in Seven West African Countries, OECD Publication, The USA. Özçağlar, A. (2011). İdari Coğrafya, 1. Baskı, Ümit Ofset Matbaacılık, Ankara.
• Parlak, B. (2011). Kamu Yönetimi Sözlüğü, MKM Yayıncılık, Bursa. Pirenne, H. (2012). Ortaçağ Kentleri, (Çeviri: Şadan Karadeniz), 12. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Priyambodho, B. A., Qin, C. & Ravesteijn, W. (2015). “Under The Wings Of The Great Garuda: Responsible Port Innovation In The Jakarta Bay Area”, Coastal Cities and Their Sustainable Future, Editör: G.R. Rodriguez & C.A. Brebbia, WIT Press, United Kingdom, pp. 51-62.
• Roff, J. & Zacharias, M. (2011). Marine Conservation Ecology, Earthscan from Routledge, London; New York.
• Sorensen, R. M. (2002). Basic Coastal Engineering, 2nd Edition, Kluwer Academic Publishers, (Springer Publisher), Massachusetts (The USA).
• Starkey, P. (2006). Coastal towns: session 2005-06: Vol. 2 Written evidence, Great Britain Parliament House of Commons ODPM: Housing, Planning, Local Government and the Regions Committee, (Publisher) TSO (The Stationery Office), England.
• Şahin, Y. (2010). Kentleşme Politikası, 1. Baskı, Murathan Yayınevi, Trabzon.
• Yıldız, T. ve Karakulak, F. S. (2010). “İstanbul Kıyı Balıkçılığında Kullanılan Dip Uzatma Ağlarının Teknik Özellikleri”, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 1, s. 19-24.
• Yılmaz, N. (2004). “Farklılaştıran Ve Ayrıştıran Bir Mekanizma Olarak Kentleşme”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı: 48, s. 249-267.
• İNTERNET KAYNAKLARI IHDP (2015). Coastal Zones and Urbanization, IHDP (International Human Dimensions Programme), Editors: Barbara Solich and Sabrina Zwick, Germany. <http://www.futureearth.org/sites/default/files/files/IHDP%20SDM%20costalzones_and_urbanization-1.pdf>, (Erişim Tarihi: 20.05.2017).
• Kıyı, <http://sozluk.e-derslerim.com/index.php?harf=K&kelime=K%C4%B1y%C4%B1>, (Erişim Tarihi: 12.05.2017).
• Pawlukiewicz, M., Gupta, P.T. & Koelbel, C. (2007). Ten Principles for Coastal Development, Washington, D.C., ULI–the Urban Land Institute. <http://uli.org/wp-content/uploads/ULI-Documents/Ten-Principles-for-Coastal-Development.pdf>, (Erişim Tarihi: 10.05.2017).
• Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlüğü, Kıyı, <http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5915f03d831897.05567350>, (Erişim Tarihi: 12.05.2017).
• Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlüğü, Yarımada, <http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.58ef7ab3dd3068.92409316>, (Erişim Tarihi: 12.05.2017).
• Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, <http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1059>, (Erişim Tarihi: 13.05.2017).
• 3621 Sayılı Kıyı Kanunu Kapsamında Tanımlar ve Kıyı Bölgesinin Başlıca Yapı Şekilleri, Kıyı Bölgesinin Başlıca Şekilleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yalova Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, <https://csb.gov.tr/iller/yalova/index.php?Sayfa=haberdetay&Id=63228>, (Erişim Tarihi: 12.05.2017). 17 Nisan 1990 Tarih ve 3621 Sayılı Kıyı Kanunu, <http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3621.pdf>, (Erişim Tarihi: 12.05.2017).