Öz
Through new
communication technologies, human life has been observed numerous and more
different ways than ever before. This surveillance is undoubtedly carried out
in new media and in social networks which the most important media of the new
media. From this point, this study aims to determine both how much the Turkish
people share their knowledge in the new media and whether Turkish people are
aware that they are being monitored through the new media. A field study was
conducted to obtain data and one of the quantitative research methods, the
survey technique was used. Nearly 35 million Facebook users aged 15 and over
living in Turkey constitute the universe of the research. 5000 Facebook users
aged 15 and over living in Turkey represent the sample of research. According
to the findings of the study, the level of sharing the information of the
participants in Facebook is high. Furthermore, the level of awareness of
participants being watched by commercial companies and public institutions through
Facebook is low. The surveillance awareness of participants were also analyzed
on the basis of gender, age, education, place of residence, working status and
region groups, and significant differences were found.
Key Words: New Media, Surveillance, Digitalization, Facebook
JEL Classification: Y90, Z00, Z13
Kaynakça
- KAYNAKÇAAfsahi, A. (2014). Social Networking Dilemmas for Psychologists: Privacy, Professionalism, Boundary Issues, and Policies. Antioch University, Psychology, Doctorate Thesis, America.Ak, H. (2013). Büyük Birader ve Gözetim Devleti. M. Balcı (Ed.). Genç Hukukçular Hukuk Okumaları Birikimler 4 (s. 381-389). İstanbul: Fakülteler Matbaası.Assange, J., Appelbaum, J., Maguhn, A. M. & Zimmermann, J. (2013). Şifrepunk ‘Özgürlük ve İnternetin Geleceği Üzerine Bir Tartışma’. İstanbul: Metis Yayınları.Bauman, Z. (2012). Küreselleşme - Toplumsal Sonuçları. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Bauman, Z. & Lyon, D. (2013). Akışkan Gözetim. İstanbul: Ayrıntı yayınları.Bentham, J. (2008). Panoptikon ya da Gözetim-Evi. B. Çoban - Z. Özarslan (Ed.). Panoptikon: Gözün İktidarı (s. 9-75). İstanbul: Su Yayınları.Dillard, T. E. (2011). Privacy and Security İmplications of Undergraduate Students Using Facebook: A Quantitative Examination. Capella University, Philosophy, Doctorate Thesis, America.Dinev, T., Hart, P. & Mullen, M. R. (2008). Internet Privacy Concerns and Beliefs about Government Surveillance - An Empirical İnvestigation. Journal of Strategic Information Systems, 17, 214-233.Dolgun, U. (2004). Gözetim Toplumunun Yükselişi: Enformasyon Toplumundan Gözetim Toplumuna. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yönetim Bilimleri Dergisi, 1, 55-74.Dolgun, U. (2005a). İşte Büyük Birader. İstanbul: Hayykitap.Dolgun, U. (2008). Şeffaf Hapishane Yahut Gözetim Toplumu: Küreselleşen Dünyada Gözetim, Toplumsal Denetim ve İktidar İlişkileri. Ankara: Ötüken Neşriyat.Erdal, C. (2013). Sosyal Medya ve ‘Paylaşım Kültürü’. C. Bilgili ve G. Şener (Ed.). Sosyal Medya ve Ağ Toplumu-2: Kültür, Kimlik, Siyaset (s. 55-65). İstanbul: Grafik Tasarım Yayıncılık.Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.Fuchs, C. (2012). Implications of Deep Packet Inspection (DPI) Internet Surveillance for Society. The Privacy & Security Research Paper Series.Giddens, A. (2008). Ulus Devlet ve Şiddet. İstanbul: Kalkedon Yayınları.Güven, S. K. (2011). Gözetimin Toplumsal Meşruiyeti. H. Köse (Ed.). Medya Mahrem: Medyada Mahremiyet Olgusu ve Transparan Bir Yaşamdan Parçalar (s. 173-198). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Hoy, M. G. & Milne, G. (2010). Gender Differences in Privacy Related Measures for Young Adult Facebook Users. Journal of Interactive Advertising, 10 (2), 28-45.Karakehya, H. (2009). Gözetim ve Suçla Mücadele: Gözetimin Tarihsel Gelişimi ile Yakın Dönemde Gerçekleştirilen Hukuki Düzenleme ve Uygulamalar Bağlamında Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 58, 319-357.Köse, H. (2011). Medya Mahrem: Medyada Mahremiyet Olgusu ve Transparan Bir Yaşamdan Parçalar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Lyon, D. (2013). Gözetim Çalışmaları. İstanbul: Kalkedon Yayınları.Marx, G. T. (1985). The Surveillance Society: The Threat of 1984-style Techniques. The Futurist, 6, 6-21.Özarslan, Z. (2008). Gözün İktidarı: Elektronik Gözetim Sistemleri. B. Çoban ve Z. Özarslan (Ed.). Panoptikon: Gözün İktidarı (s.139-153). İstanbul: Su Yayınları.Saykozof (2014). Birbirini Pekiştiren Kavramlar: Panoptikon ve Sinoptikon http://saykozof.blogspot.com.tr/2014/06/birbirini-pekistiren-kavramlar.html, Erişim Tarihi: 05.10.2.15.Stalder, F. (2002). Opinion. Privacy is not the Antidote to Surveillance. Surveillance & Society, 1, 1, 120-124.Toktaş, S. A., Binark, M., Dikmen, E. Ş., Fidaner, I. B., Küzeci, E. & Özaygen, A. (2012). Türkiye’de Dijital Gözetim T.C. Kimlik Numarasından E-Kimlik Kartlarına Yurttaşın Sayısal Bedenlenişi. İstanbul: Alternatif Bilişim Derneği Yayınevi.Toprak, A., Yıldırım, A., Aygül, E., Binark, M., Börekçi, S. & Çomu, T. (2009). Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: “görülüyorum öyleyse varım!”. İstanbul: Kalkedon Yayınları.Tümurtürkan, M. (2010). Gündelik Hayatın Gözetimi: “Panoptikon Toplumu”. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 3 (2), 1-19.Uzkurt, C., Torlak, Ö. (2005). Müşteri Mahremiyeti ve Müşterilerin Mahremiyet İlgisini Ölçmeye Yönelik Bir Uygulama. Yönetim, 51, 13-24.Westin, A. F. (1967). Privacy and Freedom. New York: Atheneum.Zhang, Y. (2014). A Cross-Site Study of User Behavior And Privacy Perception in Social Networks. Purdue University, Science, Master Thesis, America.Zhao, X. (2012). Why We Disclose Differently: How Social Networking Site Affordances Affect Privacy Concerns And Disclosure Practices in Cross-Cultural Contexts. Purdue University, Arts, Master Thesis, America.
Öz
Yeni
iletişim teknolojileri ile birlikte insan hayatı bugüne dek hiç olmadığı kadar
çok ve yine hiç olmadığı kadar farklı şekillerde gözetlenmektedir. Bu gözetimin
kuşkusuz en fazla yapıldığı mecra ise yeni medya ve yeni medyanın en önemli
ortamı olan sosyal paylaşım ağlarıdır. Bu noktadan hareketle yapılan çalışmada,
Türkiye’de yaşayan insanların yeni medyada bilgilerini ne oranda
paylaştıklarını ve yeni medya aracılığıyla gözetlendiklerin farkında olup
olmadıklarını tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışmada verileri elde etmek için
bir saha araştırması yapılmış ve araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden
biri olan anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Türkiye’de
yaşayan 15 yaş ve üzerindeki yaklaşık 35 milyon Facebook kullanıcısı
oluşturmaktadır. Örneklemi ise, Türkiye’de yaşayan, 15 yaş ve üzerindeki 5000
Facebook kullanıcısı temsil etmektedir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre,
katılımcıların Facebook’ta bilgilerini paylaşma düzeyleri yüksek olmaktadır.
Bunun yanında katılımcıların Facebook aracılığıyla ticari şirketler ve kamu
kurumları tarafından gözetlendiklerinin farkında olma düzeyleri ise düşük olmaktadır.
Çalışmada ayrıca katılımcıların gözetim farkındalıkları, cinsiyet, yaş, eğitim,
yaşanılan yer, çalışma durumu ve bölge grupları temelinde incelenmiş ve anlamlı
farklılıklara ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yeni Medya, Gözetim, Dijitalleşme, Facebook
JEL Sınıflandırması: Y90, Z00, Z13
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- KAYNAKÇAAfsahi, A. (2014). Social Networking Dilemmas for Psychologists: Privacy, Professionalism, Boundary Issues, and Policies. Antioch University, Psychology, Doctorate Thesis, America.Ak, H. (2013). Büyük Birader ve Gözetim Devleti. M. Balcı (Ed.). Genç Hukukçular Hukuk Okumaları Birikimler 4 (s. 381-389). İstanbul: Fakülteler Matbaası.Assange, J., Appelbaum, J., Maguhn, A. M. & Zimmermann, J. (2013). Şifrepunk ‘Özgürlük ve İnternetin Geleceği Üzerine Bir Tartışma’. İstanbul: Metis Yayınları.Bauman, Z. (2012). Küreselleşme - Toplumsal Sonuçları. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Bauman, Z. & Lyon, D. (2013). Akışkan Gözetim. İstanbul: Ayrıntı yayınları.Bentham, J. (2008). Panoptikon ya da Gözetim-Evi. B. Çoban - Z. Özarslan (Ed.). Panoptikon: Gözün İktidarı (s. 9-75). İstanbul: Su Yayınları.Dillard, T. E. (2011). Privacy and Security İmplications of Undergraduate Students Using Facebook: A Quantitative Examination. Capella University, Philosophy, Doctorate Thesis, America.Dinev, T., Hart, P. & Mullen, M. R. (2008). Internet Privacy Concerns and Beliefs about Government Surveillance - An Empirical İnvestigation. Journal of Strategic Information Systems, 17, 214-233.Dolgun, U. (2004). Gözetim Toplumunun Yükselişi: Enformasyon Toplumundan Gözetim Toplumuna. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yönetim Bilimleri Dergisi, 1, 55-74.Dolgun, U. (2005a). İşte Büyük Birader. İstanbul: Hayykitap.Dolgun, U. (2008). Şeffaf Hapishane Yahut Gözetim Toplumu: Küreselleşen Dünyada Gözetim, Toplumsal Denetim ve İktidar İlişkileri. Ankara: Ötüken Neşriyat.Erdal, C. (2013). Sosyal Medya ve ‘Paylaşım Kültürü’. C. Bilgili ve G. Şener (Ed.). Sosyal Medya ve Ağ Toplumu-2: Kültür, Kimlik, Siyaset (s. 55-65). İstanbul: Grafik Tasarım Yayıncılık.Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.Fuchs, C. (2012). Implications of Deep Packet Inspection (DPI) Internet Surveillance for Society. The Privacy & Security Research Paper Series.Giddens, A. (2008). Ulus Devlet ve Şiddet. İstanbul: Kalkedon Yayınları.Güven, S. K. (2011). Gözetimin Toplumsal Meşruiyeti. H. Köse (Ed.). Medya Mahrem: Medyada Mahremiyet Olgusu ve Transparan Bir Yaşamdan Parçalar (s. 173-198). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Hoy, M. G. & Milne, G. (2010). Gender Differences in Privacy Related Measures for Young Adult Facebook Users. Journal of Interactive Advertising, 10 (2), 28-45.Karakehya, H. (2009). Gözetim ve Suçla Mücadele: Gözetimin Tarihsel Gelişimi ile Yakın Dönemde Gerçekleştirilen Hukuki Düzenleme ve Uygulamalar Bağlamında Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 58, 319-357.Köse, H. (2011). Medya Mahrem: Medyada Mahremiyet Olgusu ve Transparan Bir Yaşamdan Parçalar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Lyon, D. (2013). Gözetim Çalışmaları. İstanbul: Kalkedon Yayınları.Marx, G. T. (1985). The Surveillance Society: The Threat of 1984-style Techniques. The Futurist, 6, 6-21.Özarslan, Z. (2008). Gözün İktidarı: Elektronik Gözetim Sistemleri. B. Çoban ve Z. Özarslan (Ed.). Panoptikon: Gözün İktidarı (s.139-153). İstanbul: Su Yayınları.Saykozof (2014). Birbirini Pekiştiren Kavramlar: Panoptikon ve Sinoptikon http://saykozof.blogspot.com.tr/2014/06/birbirini-pekistiren-kavramlar.html, Erişim Tarihi: 05.10.2.15.Stalder, F. (2002). Opinion. Privacy is not the Antidote to Surveillance. Surveillance & Society, 1, 1, 120-124.Toktaş, S. A., Binark, M., Dikmen, E. Ş., Fidaner, I. B., Küzeci, E. & Özaygen, A. (2012). Türkiye’de Dijital Gözetim T.C. Kimlik Numarasından E-Kimlik Kartlarına Yurttaşın Sayısal Bedenlenişi. İstanbul: Alternatif Bilişim Derneği Yayınevi.Toprak, A., Yıldırım, A., Aygül, E., Binark, M., Börekçi, S. & Çomu, T. (2009). Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: “görülüyorum öyleyse varım!”. İstanbul: Kalkedon Yayınları.Tümurtürkan, M. (2010). Gündelik Hayatın Gözetimi: “Panoptikon Toplumu”. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 3 (2), 1-19.Uzkurt, C., Torlak, Ö. (2005). Müşteri Mahremiyeti ve Müşterilerin Mahremiyet İlgisini Ölçmeye Yönelik Bir Uygulama. Yönetim, 51, 13-24.Westin, A. F. (1967). Privacy and Freedom. New York: Atheneum.Zhang, Y. (2014). A Cross-Site Study of User Behavior And Privacy Perception in Social Networks. Purdue University, Science, Master Thesis, America.Zhao, X. (2012). Why We Disclose Differently: How Social Networking Site Affordances Affect Privacy Concerns And Disclosure Practices in Cross-Cultural Contexts. Purdue University, Arts, Master Thesis, America.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Ağustos 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |