Otomobil Sahipliğini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Tokat İli Kentsel Alanda Bir Uygulama

Yıl 2015, Cilt: 22 Sayı: 2, 603 - 617, 12.01.2016

Rüştü Yayar , Necati Çoban , Bilge Tekin

https://doi.org/10.18657/yecbu.30802

Cited By: 9

Öz

Beğenmeli mal kapsamında ifade edilen otomobillerin tüketiciler tarafından satın alınma
evresi uzun bir dönemi kapsayabilmektedir. Otomobil satın alımının yüksek maliyet içermesi,
tüketiciler tarafından dikkat edilen en önemli risk unsurlarından birisidir. Küreselleşen dünya ile
birlikte otomotiv sektörü günden güne gelişim göstermektedir. Yine Türkiye’de otomotiv sektörü yıllar
itibariyle değişim göstermiş ve güçlü bir evrim geçirmiştir. Otomobil markaları, Türkiye’deki
otomobil kullanıcılarına yönelik en uygun otomobilleri üretme çabasına girmişlerdir. Türkiye’de
ekonominin büyümesine paralel olarak otomobile olan talebin artması sebebiyle otomobil
sahipliğinin hangi değişkenlere göre farklılık göstereceği araştırılmak istenmiştir. Bu nedenle Tokat
ili kentsel alanda ikamet eden 438 ailenin otomobil sahibi olup olmadıkları incelenmiştir. Otomobil
sahipliğini belirleyen sosyoekonomik ve demografik faktörlerin neler olduğu ve bu faktörlerin
tüketicilerin otomobil sahibi olup olmamalarını etkileme dereceleri araştırılmıştır. Çalışmada Binary
Logit Modeli kullanılmıştır. Modelde aile reisinin erkek, esnaf, yüksek gelirli, ev sahibi ve kredi
kartının bulunması değişkenleri istatistiksel olarak anlamlı olup otomobil sahipliğini olumlu yönde
etkilediği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tüketici teorisi, Otomobil, Binary Logit Model, Tokat

Kaynakça

• Agresti, A. (1996) “An Introduction to Categorical Data Analysis”, John Wiley and Sons. Inc.
• Alper, C. E. ve Mumcu Serdar, A. (2000) “Türkiye’de Otomobil Talebinin Tahmini”, Ekonomi Bölümü ve Ekonomi ve Ekonometri Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
• Arabacı, Ö. (2002) “Lojistik Regresyon Analizi ve Bir Uygulama Denemesi”, Uludağ Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Aslan, H. (2006) “Bireylerin Otomobil Seçiminin Çoklu Tercih Modelleri İle Analizi”, Yüksek lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Bolak, M. (1986) “Finansal Başarının Ölçülmesi için Çok Değişkenli Bir Analiz Yöntemi ve Sektörel Bir Uygulama”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Cankurt, M. ve Miran , B. (2010) “Aydın Yöresinde Çiftçilerin Traktör Satın Alma Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(1): 43-51.
• Coşkun, S., Kartal, M., Coşkun, A. ve Bircan, H. (2004) “Lojistik Regresyon Analizinin İncelenmesi ve Diş Hekimliğinde Bir Uygulaması”, Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, Cilt:7,Sayı:1 , 42-50.
• Çokluk, Ö. (2010) “Lojistik Regresyon Analizi: Kavram ve Uygulama”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice 10 (3) ,Yaz / Summer 2010, s: 1357-1407.
• Erdoğan, C. (2006) “Tüketicinin Otomobil Tercihinin Konjoint Analizi İle Belirlenmesi”, Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gujarati, D. N. (2006) “Temel Ekonometri” (Çev. Ü. Şenesen ve G.G. Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Güven, Ö. Z. ve Davudov, G. (2012) “Türkiye ve Azerbaycan’da Tüketicilerin Otomobil Satın Alımına Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi ve Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 30, Mayıs-Haziran.
• İnal, M. E. , Topuz, D. ve Uçan, O. (2006) “Doğrusal Olasılık ve Logit Modelleri İle Parametre Tahmini”, Sosyoekonomi, 2006-2.
• İzmirlioğlu, K. (2008) “Konumlandırmada Kuşak Analizi Yardımıyla Tüketici Algılarının Tespiti: Türk Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama”, Muğla Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Kalaycı, Ş. (2010) “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, 5.Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karatekin, U. (2009) “Sosyal Sınıflar İçinde Mesleklere Göre Tüketicilerin Otomobil Alma ve Kullanma Alışkanlıklarına Etkisinin İncelenmesi”, Yükseklisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Isparta.
• Kaya, Y. ve Yeşilova, A. (2011) “İki Durumlu Karışımlı Lojistik Regresyona İlişkin Bir Uygulama”, Bilişim Teknolojileri Dergisi, Cilt:4, Sayı:3.
• Murat, D. ve Işığıçok, E. (2007) “Seçim Döneminde Ekonomik ve Siyasi Duruma Dönük Beklentiler: Bursa Uygulaması”, VIII. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, http://eisemp8.inonu.edu.tr/bildiri-pdf/murat-isigicok.pdf., Erişim: 28.03.2014.
• Oktay, E. ve Orçanlı, K. (2014) “Atatürk Üniversitesinde İnternet Bankacılığının Kullanımını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:18,Sayfa:57-91, Uşak.
• Orhan, S. M, Öndeş, T. ve Yazarkan, H. (2012) “Sahipliğin Toplam Maliyeti Yaklaşımının Satın Alma Kararlarında Sanayi İşletmeleri Tarafından Kullanılma İsteğinin Logit Model Yardımıyla Belirlenmesi”, ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt:3, Sayı: 6.
• Reggiani, A. ve Nijkamp, P. (1997) “The Role Of Transalpine Freight Transport In A Common European Market: Analysis And Empirical Applications, Innovation,” The European Journal of Social Sciences, Sep 97, Vol. 10 Issue 3, p259, 13p.
• Saydan, R. (2008) “Otomobil Seçiminde Etkili Olan Hedonik ve Rasyonel Yararlar Demografik Faktörlere Göre Değişiklik Gösteriyor Mu? Van İli Uygulaması”, Finans Politik& Ekonomik Yorumlar, Cilt:45, Sayı:525.
• Şerbetçi, A. ve Özçomak, M. S. (2013) “Sıralı Lojistik Regresyon Analizi İle İstatistik ve Ekonometri Derslerinde Başarıyı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:03, Sayı:1.
• Terzi, Ü. , Hacaloğlu, S. E. ve Aladağ, Z. (2006) “Otomobil Satın Alma Problemi İçin Bir Karar Destek Modeli”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimler Dergisi, Yıl:5, Sayı: 10, Güz 2006/2, s:43-49.
• Yaşar, O. (2013) “Türkiye’de Otomotiv Ana ve Yan Sanayi ve Marmara Bölgesi’nde Kümelenme”, Turkish Studies Journal, Vol: 8/6, Spring 2013, p: 779-805.
• Yavuz, S. (2012) “Öğretmenlerin Otomobil Tercihlerinde Etkili Olan Faktörlerin Analitik Hiyerarşi Yöntemiyle Belirlenmesi”, DPUJSS, No: 32, Vol: 2, April 2012. 617