Tüketicilerin Coğrafi İşaretli Ürün Algısı Ve Daha Fazla Fiyat Ödeme İsteği: Yapısal Eşitlik Modellemesi Yaklaşımı

Yıl 2016, Cilt: 23 Sayı: 1, 145 - 161, 15.04.2016

İsmail Tamer Toklu , Erol Ustaahmetoğlu , Hilal Öztürk Küçük

https://doi.org/10.18657/yecbu.06210

Cited By: 8

Öz

ÖZ

Bir fikri ve sınai mülkiyet hakkı olarak coğrafi işaret, belirli bir nitelik, ün veya diğer özellikleriyle kökeninin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işaretlerdir. Bu çalışmanın amacı tüketicilerin coğrafi işaretli ürünlere olan algılarını ve bu ürünlere daha fazla ödeme eğilimlerini ölçmektir. Bu amaç için oluşturulan modelin verileri kolayda örnekleme yöntemiyle, tüketicilerle yüz yüze yapılan anket çalışmasından elde edilmiştir. Elde edilen veriler En Küçük Kısmi Kareler (PLS) yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; kültür ve gelenek, kalite ve güvenilirlik coğrafi işaretli ürün algısını etkilerken, coğrafi işaretli ürün algısı da daha fazla fiyat ödeme eğilimini etkilemektedir. Diğer taraftan, ekonomik desteğin coğrafi işaretli ürün algısını etkilemediği bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçları rekabet avantajı elde etmek isteyen yerel üreticiler için etkili bir pazarlama stratejisine karar vermeleri açısından değerli ve önemli bilgiler sunmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Coğrafi İşaret, Tüketici Algısı, Daha Fazla Fiyat Ödeme İsteği

Kaynakça

• Adinolfi, F., Rosa, M. D. & Trabalzi, F. (2011). Dedicated and generic marketing strategies: The disconnection between geographical indications and consumer behaviour in Italy, British Food Journal, 113 (3), 419-435. Doi: 10.1108/00070701111116473
• Anselmsson, L., Bondesson, N.V. & Johansson, U. (2014). Brand image and costumers' willingness to pay a price premium for food brands. Journal of Product and Brand Management, 23 (2), 90-102. Doi: 10.1108/JPBM-10-2013-0414.
• Aprile, M.A., Caputo, V. & Nayga, R.M. (2012). Consumers’ valuation of food quality labels: the case of the European geographic indication and organic farming labels. International Journal of Consumer Studies, 36, 158-165. Doi: 10.1111/j.1470-6431.2011.01092.x
• Bagozzi, R. P. & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of Marketing Science, 16 (1), 74-94. Doi: 10.1007/BF02723327
• Bardají, I., Iráizoz, B. & Rapşn, M. (2009). Protected geographical indications and integration into the agribusiness system. Agribusiness, 25 (2), 198-214. Doi: 10.1002/agr.20198
• Bonnet, F.C. & Simioni, M. (2001). Assessing consumer response to protected designation of origin labelling: A mixed multinomial logit approach. European Review of Agricultural Economics, http://erae.oxfordjournals.org/content/28/4/433.abstract?sid=1167d80d-aacf-4db4-b5b6- 362169dca9e2 28 (4), 433-449.
• Brookes, G. (1993). Hungarian and Bulgarian wine prospects in UK market. British Food Journal, 95 (7), 33-36. http://dx.doi.org/10.1108/EUM0000000002376
• Cacic, J., Tratnik, M., Gajdoš Kljusuric, J., Cacic, D. & Kovacevic, D. (2011). Wine with geographical indication-awareness of Croatian consumers. British Food Journal, 113 (1), 66-77. Doi: 10.1108/00070701111097349
• Chin, W., (1998).The partial least squares approach to structural equation modeling. In: Marcoulides, G.A. (Ed.). Modern Methods for Business Research, Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publisher
• Cotton, A. & Morfesi, D. (2007). Key ingredients for geographical indications: Collectivization and control: How market-based trademark systems encourage collectivization and control (Without Taxpayer Revenue). United States Patent and Trademark Office, Washington DC. Erişim 12.2.2015
• Çalişkan,V. & Koç, H. (2012). Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (28), 193-214. http://e- dergi.atauni.edu.tr/ataunidcd/article/view/1021008416
• Darby, K., Batte, M., Ernst, S. & Roe, B. (2008). Decomposing Local: A conjoint analysis of locally produced foods. American Journal of Agricultural Economics, 90 (2), 476-486. Doi: 10.1111/j.1467-8276.2007.01111.x
• Dimara, E., & Skuras, D. (2003). Consumer evaluations of product certification, geographic association and traceability in Greece. European Journal of Marketing, 37 (5/6), 690-705. Doi: 10.1108/03090560310465099
• Felzensztein, C. & Dinnie, K. (2006). The effects of country of origin on UK consumers’ perception of imported wines. Journal of Food Products Marketing, 11 (4), 109-117. Doi: 10.1300/J038v11n04_08
• Fornell, C. & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural models with unobservables variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50. Doi: 10.2307/3151312
• Galtier, F., Belletti G. & Marescotti, A. (2013). Factors constraining building effective and fair geographical indications for coffee: Insights from a Dominican case study. Development Policy Review, 31 (5), 597-615. Doi: 10.1111/dpr.12027
• Gefen, D. & Straub, D. W. (2005). A practical guide to factorial validity using PLS-graph: tutorial and http://aisel.aisnet.org/cais/vol16/iss1/5/
• Communications of the AIS, 16, 91-109.
• Giovannucci, D., Josling, T., Kerr, W., O’Connor, B. & Yeung, M. (2009). Geographical indications: A guide to global best practices for developing renowned origins. International Trade Center, Geneva, 5-10. Doi: 10.1111/j.1747-1796.2009.00370.x
• Gökovali, U. (2007). Coğrafi işaretler ve ekonomik etkileri: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi dergi.atauni.edu.tr/atauniiibd/article/view/1025003747/1025003576 Bilimler Dergisi, 21 (2), 141-160. http://e
• Grunert, K. G. (2005). Food quality and safety: Consumer perception and demand. European Review of Agricultural Economics, 32 (3), 369-391. Doi:10.1093/eurrag/jbi011
• Hair, J. F., Black, W. R., Babin, B. J. & Anderson, R. E., (2010), Multivariate Data Analysis, 7e, Pearson Prentice Hall, 41-86.
• Hair, J. F., Hult, G.T.M., Ringle, C.M. & Sarstedt, M., (2014). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM), SAGE Publications.
• Hair, J. F., Sarstedt, M., Ringle, C.M. & Mena, J.A., (2012). An assessment of the use of partial least squares structural equation modeling in marketing research. Journal of the Academy of Marketing Science, 40 (3), 414-433. Doi: 10.1007/s11747-011-0261-6
• Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four http://www.jstor.org/stable/3094025 Strategic Management Journal, 20 (2), 195-204.
• Kan, M. (2011). Yerel düzeyde ekonomik kalkınmada coğrafi işaretlerin kullanımı ve etkisi: Akşehir Kirazı araştırması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kan, M. & Gülçubuk, B. (2008). Kırsal ekonominin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (2), 57-66. http://ucmaz.home.uludag.edu.tr/PDF/ziraat/2008-22(2)/z2008-22(2).htm
• Krystallis, A. & Ness, M. (2005). Consumer preferences for quality foods from a South European perspective: A conjoint analysis implementation on Greek olive oil. International Food and https://www.ifama.org/files/20041095_Formatted.pdf Management Review, 8 (2), 62-91.
• Likudis, Z., Costarelli, V., Vitoratos, A. & Apostolopoulos, C. (2014). Determination of pesticide residues in olive oils with protected geographical indication or designation of origin. International Journal of Food Science and Technology, 49 (2), 484-492. Doi:10.1111/ijfs.12326
• Marcolini, C.M, Parras-Rosa, M. & Lopez-Zafra, E. (2015). Designations and consumer perceptions: An experimental study and implications for agricultural policy. British Food Journal, 117 (3), 1188-1204. http://dx.doi.org/10.1108/BFJ-06-2013-0152
• Marie-vivien, D. (2008). From plant variety definition to geographical indication protection: A search for the link between Basmati rice and India/Pakistan. The Journal of World Intellectual Property, 11 (4), 321-344. Doi: 10.1111/j.1747-1796.2008.00341.x
• Menapace, L. & Moschini, G. (2012). Quality Certification by Geographical Indications, Trademarks and Firm Reputation. European Review of Agricultural Economics' 39 (4), 539-566. Doi:10.1093/erae/jbr053
• Meral, Y. & Şahin, A. (2013). Tüketicilerin coğrafi işaretli ürün algısı: Gemlik zeytini Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 16 (4), 16-24. http://dergi.ksu.edu.tr/article/view/1017000222
• Profeta, A., Balling, R. & Roosen, J. (2012). The relevance of origin information at the point of scale. Food Quality and Preference, 26, 1-11. Doi: 10.1016/j.foodqual.2012.03.001
• Rippon, M. J. (2014). What is the geography of geographical indications? Place, production methods and protected food names. Area, 46 (2), 154-162. Doi: 10.1111/area.12085
• Schneider, G. K. & Ceritoğlu, A. B. (2010). Yöresel ürün imajının tüketici satın alma davranışı ve yüksek fiyat ödeme eğilimi üzerindeki etkisi: İstanbul ilinde bir uygulama. Pazarlama ve Pazarlama http://pazarlama.org.tr/dergi/yonetim/icerik/makaleler/18-published.pdf Araştırmaları Dergisi, 6, 29-52.
• Tenenhaus, M., Vinzi, V.E., Chatelin, Y.-M. & Lauro, C. (2005). PLS path modeling. Computational Statistics & Data Analysis, 48, 159-205. Doi: 10.1016/j.csda.2004.03.005
• Tepe, S. (2008). Coğrafi işaretlerin ekonomik etkileri. (Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi) Türk Patent Enstitütüsü. Markalar Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Teuber, R. (2011). Consumers' and producers' expectations towards geographical indications: Empirical evidence for a German case study. British Food Journal, 113 (7), 900-918. Doi: 10.1108/00070701111148423
• Truong, T. T., Yap, M. H. ve Ineson, E. M. (2012). Potential Vietnamese consumers' perceptions of organic foods. British Food Journal,114 (4), 529-543. Doi: 10.1108/00070701211219540
• Tsakiridou, E., Mattas, K., Tsakiridou, H. & Tsiamparli, E. (2011). Purchasing fresh produce on the basis of food safety, origin and traceability labels. Journal of Food Products Marketing, 17, 211-226. Doi: 10.1080/10454446.2011.548749
• TPE (2014). 1871'den günümüze sınai mülkiyet hakları: Coğrafi işaretler, Türk Patent Enstitüsü, Ankara.
• Ustaahmetoğlu, E., & Toklu, İ.T. (2015). Organik gıda satın alma niyetine tutum, sağlık bilinci ve gıda güvenliğinin etkisi üzerine bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (1). 197-211. http://www.iibfdergi.ibu.edu.tr/index.php/ijesr/article/view/701/1012
• Yörex, Yöresel Ürünler Fuarı, 5 yaşında, http://www.yorexfuar.com/yorex-yoresel-urunler-fuari-5- yasinda.html erişim 12.03.2015.
• Sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkındaki KHK (1995). Resmi Gazete 05.11.1995 Sayı: 22454.