Dünya Ticaret Örgütü’nün Çevre Koruma Politikaları

Yıl 2018, Cilt: 25 Sayı: 1, 233 - 249, 27.04.2018

Hayriye Şengün Seçil Gül Meydan Yıldız

https://doi.org/10.18657/yonveek.319356

Öz

Kalkınma
stratejilerinin, doğal kaynaklar üzerinde yarattığı, olumsuz etkilerin
biyosferin ekolojik dengesini bozması ve bu durumdan gelişmiş veya gelişmekte
olan tüm ülkelerin etkilenmesi, ekonomik gelişme politikalarında, tüm
devletlerin toplumsal, ekonomik, çevresel ve kültürel olarak ortak bir dil
ortaya koyması ve önlemler oluşturulması bir zorunluluk haline gelmiştir.
Uluslararası çevre koruma politikalarının tarihsel gelişimi içerisinde,
uluslararası ticaretin serbestleşmesi ile küresel düzeyde artan kirlenme
arasındaki ilişkinin çevre politikalarının gelişimiyle koşut bir süreç izlediği
gözlenmektedir. Neoliberal politikalar ve küreselleşme sürecinin etkisiyle
gelişmiş ülkelerin ticaret ve çevre konularını birlikte ele almalarında Çok
Taraflı Yatırım Anlaşması (MAI)’nın düzenlemeleri temel unsur olmaktadır. Bu
çalışmada, ekonomi sektörünün temel bileşeni olan ticaret politikası ve Dünya
Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) Türkiye’de oluşturduğu yeni politikalar ve
yapılanmalar literatür taraması yöntemiyle açıklanmaktadır. DTÖ bünyesinde
yapılan sözleşmeler ana hatlarıyla incelenerek, çevrenin korunmasıyla ilgili
alınan önlemler DTÖ kuruluş görevleri kapsamında açıklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çevre, Çevre Sorunları, Ticaret, Dünya Ticaret Örgütü

Kaynakça

• Arda, M., (1995), “Uluslararası Ticaret Çevre İlişkileri”, Yeni Türkiye Dergisi, Çevre Özel Sayısı, Ankara.
• Clarke, T., (2000), “Treaties Negotiations Investments International Trade Companies”, San Rafael.
• Cumhuriyet Gazetesi, 25 Şubat 1998,
• Cumhuriyet Gazetesi, 27 Eylül 1998.
• Demirer, G.N., Demirer, T., Uğurlu, Ö., (2000), “Emperyalizmin 21. Yüzyıl Stratejisi MAI’nin Çevresel Boyutu, Küreselleşmenin Ekolojik Sonuçları”, Özgür Üniversite Kitaplığı: 28, Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Forumu Vakfı.
• Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu, (1991), Ortak Geleceğimiz Raporu, Türkiye Çevre Sorunları Vakfı Yayını, Üçüncü Baskı, Ankara.
• İktisadi Kalkınma Vakfı, (1998), Avrupa Birliği ve Türkiye’nin Çevre Politikalarının Karşılaştırılmalı İncelemesi, No:153, İstanbul.
• İktisadi Kalkınma Vakfı, (1998), “Avrupa Birliği ve Türkiye’nin Çevre Politikalarının Karşılaştırılmalı İncelemesi”, , No: 153, İstanbul.
• Meydan Yıldız, S. G., (2016), “Çevre Bilinci ve Eko-Kent Planlaması: Gölbaşı Özel Çevre Koruma Bölgesi Örneği”, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Kaplan, A., (1999), “Küresel Çevre Sorunları ve Politikaları”, Yayın No: 19, Tezler Dizisi: 3, Ankara: Mülkiyeler Birliği Vakfı Yayınları.
• Karluk, R., Tonus Ö., (2015), “Küresel Ekonomik Örgütler”, Ed. Çınar Özen, Özgür Tonus, Uluslararası Örgütler, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, s. 92-119.
• Karluk, R., (2014), Uluslararası Kuruluşlar, İstanbul: Beta Yayınları.
• Karluk, R., (2013), Uluslararası Ekonomi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Karluk, R., (1997), Dünya Ticaret Örgütü, Ankara: TOBB Yayınları.
• Talu, N., (1995), “Çevre ve Ticaret Politikaları ve Türkiye’de Durum”, Yeni Türkiye Dergisi, Çevre Özel Sayısı, Ankara.
• Türkiye Çevre Vakfı, (1995), GATT ve Çevre, Ankara.
• Türkiye Çevre Sorunları Vakfı, (1988), Çevre ve Kalkınma İlişkileri, Ankara.
• Url-1: https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm, (04.04.2017).
• Url-2: http://www.dtm.gov.tr/anl/dto/TURLAR-DTO.htm, (04.04.2017).
• Url-3: www.wto.org, (04.04.2017).
• Url-4: http://www.foreigntrade.gov.tr/anl/dto/TURLAR-DTO.htm, (04.04.2017).
• Url-5: http://docplayer.biz.tr/9213312-Mai-cok-tarafli-yatirim-anlasmasi.html (04.04.2017)
• Url-6: www.antimai.org.tr, (03.05.2017).
• Url-7: http://www.istemiparman.com.tr/dto-cercevesinde-uluslararasi-ticaret-ve-cevre-iliskisi/, (02.05.2017).
• Url-8: http://content.lms.sabis.sakarya.edu.tr, (26.05.2017).
• Url-9: http://acikarsiv.ankara.edu.tr, (26.05.2017).
• Url-10: http://mulkiye.org.tr, (06.06.2017).