Özel Öğretim Kurumlarında Görev Alan Öğretmenlerin İş Güvencesi Algısının Örgütsel Bağlılık ve Performansa Etkisi

Yıl 2021, Cilt 5, Sayı 1, 52 - 64, 15.09.2021

Ayşegül KARAPINAR Zeynep HATİPOĞLU

Öz

Günümüz iş dünyasında çalışanların bağlı oldukları örgütlerden maddi beklentilerinden ziyade maddi olmayan beklentileri de artmaktadır. Örgütlerin çalışanlarına verdiği güven düzeyi işletmeler arası rekabetin sürekli yükseldiği bu ortamda mevcut kurumda kalmayı sağlayan ve verimliliğe etkisi bulunan bir unsurdur. İş güvencesi algısı günümüzde her çalışanın yaşadığı, işini kaybetme kaygısından doğan, çalışanların sergiledikleri performans ve bilhassa örgütsel bağlılık algılarını etkileyen bir faktördür. Bu çalışma ile özel öğretim kurumlarında görev alan öğretmenlerin sahip olduğu iş güvencesi algılarının performans ve örgütsel bağlılık algılarına etki edip etmediği araştırılmıştır. Araştırmanın ilk bölümünde iş güvencesi kavramı, performans kavramı ve örgütsel bağlılık kavramı üzerine literatür taraması yapılmıştır. Sonraki bölümde araştırma bulgularına yer verilerek analiz ve hipotezler sunulmuştur. Son bölümde ise araştırma verileri tek tek incelenerek özel öğretim kurumlarında görev alan öğretmenlerin iş güvencesi algılarının performans ve örgütsel bağlılık üzerine pozitif yönlü bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

ÖĞRETMEN, İŞ GÜVENCESİ, ÖRGÜTSEL BAĞLILIK, PERFORMANS

Kaynakça

• Referans1 Barutçugil, İ. (2002). Performans yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Referans2 Uyargil, C. (2008). Performans değerlendirme, insan kaynakları yönetimi, Üçüncü Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım
• Referans3 Alper, Y., & Kılkış. (2015). İş ve sosyal güvenlik hukuku. Bursa: Dora Basın Yayın.
• Referans4 Greenhalgh, L. & Rosenblatt, Z. 1984. Job insecurity: Toward conceptual clarity. Academy Of Management Review, 9(3), pp.438-448.
• Referans5 Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
• Referans6 Aboazoum, H. M., Nimran, U., & Al Musadieq, M. (2015). Analysis factors affecting employees job performance in Libya. Journal of Business and Management. 17(7), pp. 42-49.
• Referans7 Hellgren, J., Sverke, M., & Isaksson, K. 1999. A two-dimensional approach to job insecurity: Consequences for employee attitudes and well-being. European Journal Of Work And Organizational Psychology. 8(2), pp.179-195.
• Referans8 Akçakaya, M. (2012). Kamu sektöründe performans yönetimi ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Karadeniz Araştırmaları Dergisi, (32), ss.171-202.
• Referans9 Aras, T. (2015). İş güvencesinden yararlanmanın koşulları ve emredicilik. Türk Barolar Birliği Dergisi, (119), ss. 429-456.
• Referans10 Bakan, İ., & Büyükbeşe, A. G. T. 2004. Çalışanların iş güvencesi ve genel iş davranışları ilişkisi: Bir alan çalışması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (23).
• Referans11 Baysal, A. C. ve Paksoy, M. 1999. Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelenmesinde Meyer-Allen modeli. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 28 (1), 7-15.
• Referans12 Candan, M. A. (2002). Ülkemizde iş güvencesi tartışmaları ve iş güvencesi yasa tasarısı üzerine. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, (9), ss.7-11.
• Referans13 Gül, H. (2002). Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi ve Değerlendirmesi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(1), ss. 37-55.
• Referans14 Meşe, G., Sürvegil, O. (2007). Örgütsel bağlılığı etkileyen örgütsel faktörlerin analizi: belediye çalışanları üzerinde bir uygulama. Mevzuat Dergisi. 10(115).
• Referans15 Mülayim, B. O. 2018. İşçi alacaklarına ilişkin davalarda net tutar yerine brüt tutar üzerinden karar verilmesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 9(2), ss.455-484.
• Referans16 Önder, Ç. ve Wasti, A. S. (2002). İş güvencesi endeksi ve iş güvencesi memnuniyeti ölçeği: güvenirlik ve geçerlik analizi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), ss. 23-47.
• Referans17 Özkaraca, E. 2017. Tüm çalışanlara uygulanan toplu pazarlık sözleşmesi hükümleri. Akademi Prosedürü. 3 (1), ss.576-581. Ünlü, O. & Yürür, S. (2011). Duygysal emek duygusal tükenme ve görev/bağlamsal performans ilişkisi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37, ss. 184-185.
• Referans18 Yüceler, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve örgüt iklimi ilişkisi: teorik ve uygulamalı bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (22), ss.445-458.
• Referans19 Becker, H.S. (1960). Notes on the concept of commitment. American Journal of Sociology, 66(1), pp. 32-40.
• Referans20 Bernstrom, V. H., Drange, I., & Mamelund, S.-E. 2019. Employability as an alternative to job security. Personnel Review. 48(1), pp. 234-248.
• Referans21 Boon, L. K., & Fern, Y. S., Sze, C. C., & Yean, O. K. 2012. Factors affecting individual job performance. In International Conference on Management Finance and Economics (ICMEF 2012) Proceedings. pp. 15-16.
• Referans22 Borman, W.C. & Motowidlo, S.J. (1997). Task Performance And Contextual Performance: The Meaning For Personnel Selection Research. Human Performance, 10, pp. 99–109.
• Referans23 Brewer, A. M. (1996). Developing commitment between managers and employees, Journal of Managerial Psychology, 11(4), pp. 24-34.
• Referans24 Buettner, C. K., Jeon, L., Hur, E., & Garcia, R. E. 2016. Teachers’ social–emotional capacity: factors associated with teachers’ responsiveness and professional commitment. Early Education and Development, 27(7), pp.1018–1039.
• Referans25 Dick, G.& Metcalfe, B. (2001). Managerial factors and organisational commitment: A comparative study of police officers and civilian staff. International Journal of Public Sector Management 14(2), pp.111-128.
• Referans26 García‐Almeida, D. J., Fernández‐Monroy, M., & De Saá‐Pérez, P. 2015. Dimensions of employee satisfaction as determinants of organizational commitment in the hotel industry. Human Factors and Ergonomics in Manufacturing & Service Industries. 25(2), pp.153-165.
• Referans27 Goodman, S. A., & Svyantek, D. J. (1999). Person–organization fit and contextual performance: Do shared values matter. Journal of Vocational Behavior, 55(2), 254–275.
• Referans28 Huang L.H. (2000)., The Perceived Leadership Behaviour And Organizational Commitment at At CPA Firms. DBA, Nova Sautheastern University, Puplication Number ATT 9954698.
• Referans29 Iqbal, A., Ijaz, M., Latif, F., & Mushtaq, H. 2015. Factors affecting the employee’s performance: A case study of banking sector in Pakistan. European Journal of Business and Social Sciences. 4(8), pp.309-318.
• Referans30 Jawahar, I.M. & Dean Carr (2007). Conscientiousness and contextual performance: The compensatory effects of perceived organizational support and leader-member exchange. Journal of Managerial Psychology, 22(4), pp. 330-349.
• Referans31 Kinnunen, U., Mauno, S., Natti, J., & Happonen, M. 1999. Perceived job insecurity: A longitudinal study among Finnish employees. European Journal of Work and Organizational Psychology. 8(2), pp.243-260.
• Referans32 Lauermann, F., Karabenick, S. A., Carpenter, R., & Kuusinen, C. 2017. Teacher motivation and professional commitment in the united states: The role of motivations for teaching, teacher self-efficacy and sense of professional responsibility. In H. M. G.
• Referans33 Watt, P. W. Richardson, & K. Smith (Eds.), Current perspectives in social and behavioral sciences. Global perspectives on teacher motivation. Cambridge University Press. 322–348.
• Referans34 Lim, V. K. 1996. Job insecurity and its outcomes: Moderating effects of work-based and nonwork-based social support. Human Relations. 49(2), pp.171-194.
• Referans35 Meyer, J.P. & Allen, J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), pp. 61-89.
• Referans36 Motowidlo, S. J., & Kell, H. J. (2012). Job performance. Handbook of Psychology. Second Edition. 12.
• Referans37 Reichers, A. E. (1986). Conflict and organizational commitments. Journal of Applied Psychology. 71(3), pp.508–514.
• Referans38 Scotter, V., James R. & Motowidlo, S.J. (1996). Interpersonal facilitation and job dedication as separate facets of contextual performance. Journal of Applied Psychology, 81, pp. 525–531.
• Referans39 Somech, A. & Bogler, R. (2002). Antecedents and consequences of teacher organizational and professional commitment. Educational Administration Quarterly. 38 (4), pp.555-577.
• Referans40 Sverke, M., Hellgren, J., & Näswall, K. (2006). Job insecurity a literature review. Arbetslivsinstitutet ve SALTSA, Stockholm.
• Referans41 Vandenberg, R.J. & Scarpello, V. (1994). A longitudinal assessment of the determinant relationship between employee commitments to the occupation and the organization. Journal Of Organizational Behavior, 15, pp. 535-547.
• Referans42 Wiener, Y. (1982). Commitment in Organizations: A Normative View, The Academy of Management Review, 7(3), pp. 418-428.
• Referans43 Witte, H. D. (1999). Job insecurity and psychological well-being: Review of the literature and exploration of some unresolved issues. European Journal Of Work And Organizational Psychology. 8 (2), pp.155-177.
• Referans44 Sadık, K. (2010). Performans değerlendirmesinin adalet algısı ve iş tatminiyle ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek, İstanbul.
• Referans45 Çelik A., 2010. İş Güvencesi: İşçinin Feshe Karşı Korunması ve 4773 Sayılı Yasa. www.ceterisparibus.net adresinden erişildi (Erişim Tarihi 04.04.2010).