0-12 yaş arası çocuklar için araç içi yolcu güvenliğine ilişkin ebeveyn deneyimleri: Nitel bir çalışma

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 43 - 51, 20.09.2024

Musa Özsavran , Betül Akkoç , Tülay Ayyıldız

Öz

Giriş: Türkiye'de gerçekleştirilen bu çalışmada, 0-12 yaş arası çocukların ebeveynlerinin araç içi çocuk yolcu güvenliğine ilişkin deneyimlerinin belirlenmesi ve görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metot: Çalışma, 1 Haziran 2023 ve 15 Ağustos 2023 tarihleri arasında dahil edilme kriterlerini karşılayan 15 ebeveyn ile derinlemesine görüşmeler yapılarak gerçekleştirilmiştir. Toplanan verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır.
Sonuçlar: İçerik analizi sonuçlarına göre beş tema belirlenmiştir. Bu temalar; çocuk yolcu güvenliğini sağlayamama nedenleri, çocuk yolcular için alınan araç içi güvenlik önlemleri, çocuk yolcular için yasal sorumluluk, çocuk yolcu güvenliğinin önündeki engeller ve çocuk yolcu güvenliğini sağlamak için alınması gereken önlemlerdir.
Sonuç: Ebeveynlerin çocuklarına yönelik araç içi güvenlik uygulamalarını kısmen bildikleri, ancak bu uygulamaları hayata geçirme konusunda yetersiz kaldıkları tespit edilmiştir. Araç içi güvenlik uygulamaları ile ilgili olarak caydırıcı yasal cezalar ve eğitim programları uygulanabilir ve denetlenebilir olmalıdır. Gerekli cezaların uygulanmasıyla araç içi çocuk yolcu güvenliğinin sağlanması ve trafik kazalarından kaynaklanan yaralanma ve ölümlerin azalması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

çocuk yolcu, araç içi önlemler, güvenlik, bariyerler, trafik kazaları

Etik Beyan

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik Kurulundan onay alınmıştır.

Parent experiences about in-vehicle passenger safety for children aged 0-12: A qualitative study

Öz

Introduction: In this study, which was carried out in Turkey, we aimed to determine the experiences of parents of children aged 0-12 regarding in-vehicle child passenger safety and identify their opinions.

Material and Method: The study was carried out by conducting in-depth interviews with 15 parents who met the inclusion criteria between 1 June 2023 and 15 August 2023. The content analysis method was used to analyze the collected data.

Results: Based on the results of the content analysis, five themes were identified. These themes were reasons for failure to ensure child passenger safety, in-vehicle safety precautions taken for child passengers, legal responsibility for child passengers, barriers to child passenger safety, and precautions to be taken to ensure child passenger safety.

Conclusions: It was determined that parents partly knew about in-vehicle safety practices for their children, but they were inadequate in implementing these practices. Regarding in-vehicle safety practices, deterrent legal penalties and training programs should be implementable and inspectable. The implementation of the necessary penalties would be expected to ensure in-vehicle child passenger safety and reduce the number of injuries and deaths caused by traffic accidents.

Anahtar Kelimeler

child passenger, in-vehicle precautions, safety, barriers, traffic accidents

Kaynakça

• 1. Chen X, Yang J, Peek-Asa C, Li L. Parents’ experience with child safety restraint in China. BMC Public Health. 2014;14: 318.
• 2. Global status report on road safety. Geneva: World Health Organization.2018. https://www.who.int/publications/i/item/9789241565684
• 3. Truong WH, Hill BW, Cole PA. Automobile safety in children: a review of North American evidence and recommendations. JAAOS-Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons. 2013; 21(6): 323-331. https://org/10.5435/JAAOS-21-06-323.
• 4. Yılmaz Kurt F, Aytekin A. Home accidents in children aged 0–6 years. Journal of Health Science and Professions. 2015; 2 (1): 22-32.
• 5. TURKSTAT. İstatistiklerle çocuk. 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/ Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2021-45633 (accessed 2023 Oct 11)
• 6. Arıkan D, Bekar P. Examining the effect of socio-demographic characteristics of parents on the use of child car safety seat. Journal of Dr. Behcet Uz Children’s Hospital. 2015; 5: 34-42. https://doi.org/10.5222/buchd.2015.034
• 7. EGM. Emniyet genel müdürlüğü, Çocuk koltuğu kullanımı, Çocuk koruma sistemleri. 2023. (Accessed 2023 Oct 15) https://www.egm.gov.tr/cocukkoltugu- kullanimi
• 8. Çöl D, Biçer S, Uğraş M, Giray T, Küçük Ö, Erdağ GÇ, Vitrinel A. A survey study on families child car safety seats usage and awareness. J Pediatr Emerg Intens Care Med. 2014; 2: 87-95. https://doi.org/10.5505/cayd.2014.87597
• 9. Şevketoğlu E, Hatipoğlu S, Esin G, Öztora, S. Knowledge and attitude of Turkish parents regarding car safety seats for children. Turkish Journal of Trauma & Emergency Surgery. 2009; 15(5):482-486.
• 10. Boztaş G, Özcebe H. The secondary prevention of traffic road accidents: child safety seats. Journal of Continuing Medical Education. 2005; 14: 68-69.
• 11. Arastaman G, Öztürk Fidan İ, Fidan T. Validity and reliability in qualitative research: a theoretical analysis. YYU Journal of Education Faculty, 2018;15(1): 37-75.
• 12. Creswell JW. Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Budak A, Budak İ, Translators. Ankara (Türkiye): Siyasal Kitabevi; 2020.
• 13. Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara (Türkiye): Seçkin Yayıncılık; 2018.
• 14. Creswell JW. Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Bütün M, Demir SB, translators. Ankara (Türkiye): Siyasal Kitabevi; 2018.
• 15. Bradshaw C, Atkinson S, Doody O. Employing a qualitative description approach in health care research. Global Qualitative Nursing Research. 2017; 4:1-8. https://doi.org/10.1177/2333393617742282
• 16. Quaroni L, Zlateva T. Infrared imaging of small molecules in living cells: from in vitro metabolic analysis to cytopathology. Faraday Discuss. 2016; 187: 259-271.
• 17. Kümbetoğlu B. Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul (Türkiye):Bağlam Yayıncılık; 2017.
• 18. Trotter RT. Qualitative research sample design and sample size: resolving and unresolved issues and inferential imperatives. Preventive Medicine. 2012; 55(5):398-400. doi:10.1016/j.ypmed.2012.07.003
• 19. Maxwell JA. Designing a qualitative study. The SAGE handbook of applied social research methods. 2008; 2: 214-253. doi:10.4135/9781483348858.n7
• 20. Merriam SB, Tisdell EJ. Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons: New York; 2015.
• 21. Chadwick P, Hember M, Symes J, Peters E, Kuipers E, Dagnan D. Responding mindfully to unpleasant thoughts and images: reliability and validity of the Southampton mindfulness questionnaire (SMQ). British Journal of Clinical Psychology. 2008; 47(4):451-455. doi:10.1348/014466508X314891
• 22. Graneheim UH Lundman, B. Qualitative content analysis in nursing research: Concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Education Today. 2004;24(2):105-112. doi:10.1016/j.nedt.2003.10.001
• 23. Tong A, Sainsbury P, Craig J. Consolidated criteria for reporting qualitative research (COREQ): a 32-item checklist for interviews and focus groups. International Journal for Quality in Health Care. 2007;19(6): 349-357. doi:10.1093/intqhc/mzm042
• 24. Thomas E, Magilvy JK. Qualitative rigor or research validity in qualitative research. Journal for Specialists in Pediatric Nursing. 2011; 16(2):151-155. doi:10.1111/j.1744-6155.2011.00283.x
• 25. Mills AJ, Durepos G, Wiebe E. Reflexivity. Encyclopedia of case study research. London (UK): Sage Publications Inc.; 2010.
• 26. Patton MQ. Enhancing the quality and credibility of qualitative analysis. Health Services Research. 1999; 34(5): 1189-1208.
• 27. Kolunsağ S, Nahcivan N. The effects of child passenger safety program applied to mothers with 0-12 years old children in primary care: a non-randomized study. Journal of Academic Research in Nursing (JAREN). 2021;7(2): 55-66. doi:10.55646/jaren.2021.77200
• 28. Moradi M, Khanjani N, Nabipour AR. Determinants of child safety seat use among parents in an international safe community, Tehran, Iran. Traffic injury prevention. 2019;20(8):844-848. https://doi.org/10.1080/15389588.2019.1658 872
• 29. Muller VM, Burke RV, Arbogast H, Ruiz PC, Nunez NM, San Mateo KR, Cazzulino F Upperman JS. Evaluation of a child passenger safety class in increasing parental knowledge. Accident Analysis and Prevention. 2014;63:37-40. https://doi.org/10.1016/j.aap.2013.10.021
• 30. Swartz L, Glang A, Schwebel DC, Geiger Wolfe EG, Gau J, Schroeder S. Keeping baby safe: A randomized trial of a parent training program for infant and toddler motor vehicle injury prevention. Accident Analysis and Prevention. 2013; 60: 35-41. https://doi.org/10.1016/j.aap.2013.07.026
• 31. Snowdon AW, Hussein A, Purc-Stevenson R, Follo G, Ahmed EA. Longitudinal study of the effectiveness of a multi-media intervention on parents’ knowledge and use of vehicle safety systems for children. Accident Analysis and Prevention. 2009; 41(3):498-505. https://doi.org/10.1016/j.aap.2009.01.013
• 32. Küçük-Biçer B, Özcebe H, Kacemer H, Karaağaç E., İlgen U. Child car seat use, and related knowledge and behaviour of a craftsman group working in central ankara. Journal of Child. 2012; 12 (1): 16-23. https://doi.org/10.5222/j.child.2012.016
• 33. Kürtüncü M, Demirbağ BC. Parent’s knowledge, attitudes and behaviours about using child car safety seat: example of Zonguldak. International Journal of Human Science. 2013; 10 (2): 182-193.
• 34. Kuğuoğlu S, Ergün A, Aslan EF. Güvenli okul taşımacılığına ilişkin pilot bir çalışma: Öğrenci, veli görüşleri. Toplum Hekimliği Bülteni. 2006; 1(25): 12-18.
• 35. Can S. İdari para cezası. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi. 2017; 7(29): 407-429.
• 36. Gülada MO, Avcı Ö, Çakı C. The role of seat belts in traffic safety: a qualitative analysis of public service announcements. Journal of Traffic and Transportation Research (JTTR). 2023; 6(1): 59-79.