2000 yılında 71 üniversitesi ve 1.500.000 üniversite öğrencisi olan Türkiye, bugün, 200'den fazla üniversitesi ve 7 milyonun üzerinde öğrencisi olan geniş bir yükseköğretim alanına sahiptir. Yaşanan bu sayısal genişleme, birtakım avantajlar sağladığı gibi bazı sorunları da beraberinde getirmiştir. Genel anlamda en büyük problem "kalite" konusunda ortaya çıkmaktadır. Kalitenin bu genişlemeye paralel bir şekilde gelişim gösterip göstermediği, düşünülmesi gereken en önemli hususlardan birisidir. Bu makale ile Türkiye'de yükseköğretim alanında yaşanan niceliksel gelişmenin, niteliksel bir gelişme ile desteklenebilmesi için yükseköğretim kurumlarının "rekabet" konusuna odaklanması gerektiği vurgulanmıştır. Bunun için, öncelikle, Türkiye yükseköğretim alanı geçmişten günümüze genel bir çerçeve içerisinde ele alınmıştır. Sonra, "rekabet" kavramının Türkiye yükseköğretim alanı için önemi vurgulanarak literatürdeki iki temel rekabet kuramı incelenmiştir. Ardından, bu kuramların yükseköğretim alanında nasıl karşılık bulabileceği literatür çerçevesinde değerlendirilmiş ve bu değerlendirme sonucu elde edilen faktörler ile teorik bir model ortaya konulmuştur.
Kaynak Temelli Yaklaşım Porter Beş Güç Modeli rekabet rekabet avantajı stratejik yönetim yükseköğretimde performans ölçütleri yükseköğretimde rekabet analizi
In 2000, Turkey had 1.5 million university students at 71 universities, whereas today, it has a much broader field of higher education with a university student population of over seven million at more than 200 universities. Although this quantitative expansion has brought some advantages, it has also created several problems, the most significant of which have emerged in terms of "quality". Whether quality increases in parallel with this expansion is an essential issue to consider. This paper emphasizes that HE institutions need to focus on "competition" to support the quantitative expansion in the field of Turkish HE with qualitative improvement. For this purpose, first, the state of the Turkish HE was overviewed from past to present. Next, the importance of "competition" for Turkish HE was highlighted and the two fundamental theories of competition were discussed by reviewing the related literature. Finally, a theoretical model based on the factors obtained through an assessment of how these theories can be applied to HE was presented.
Competition competitive advantage competition analysis for higher education performance criteria in higher education Resource-Based View Porter Five Forces Model strategic management
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Eğitim Üzerine Çalışmalar |
Bölüm | Derleme |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Yükseköğretim Dergisi, bünyesinde yayınlanan yazıların fikirlerine resmen katılmaz, basılı ve çevrimiçi sürümlerinde yayınladığı hiçbir ürün veya servis reklamı için güvence vermez. Yayınlanan yazıların bilimsel ve yasal sorumlulukları yazarlarına aittir. Yazılarla birlikte gönderilen resim, şekil, tablo vb. unsurların özgün olması ya da daha önce yayınlanmış iseler derginin hem basılı hem de elektronik sürümünde yayınlanabilmesi için telif hakkı sahibinin yazılı onayının bulunması gerekir. Yazarlar yazılarının bütün yayın haklarını derginin yayıncısı Türkiye Bilimler Akademisi'ne (TÜBA) devrettiklerini kabul ederler. Yayınlanan içeriğin (yazı ve görsel unsurlar) telif hakları dergiye ait olur. Dergide yayınlanması uygun görülen yazılar için telif ya da başka adlar altında hiçbir ücret ödenmez ve baskı masrafı alınmaz; ancak ayrı baskı talepleri ücret karşılığı yerine getirilir.
TÜBA, yazarlardan devraldığı ve derginin çevrimiçi (online) sürümünde yayımladığı içerikle ilgili telif haklarından, bilimsel içeriğe evrensel açık erişimin (open access) desteklenmesi ve geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla, bilinen standartlarda kaynak olarak gösterilmesi koşuluyla, ticari kullanım amacı ve içerik değişikliği dışında kalan tüm kullanım (çevrimiçi bağlantı verme, kopyalama, baskı alma, herhangi bir fiziksel ortamda çoğaltma ve dağıtma vb.) haklarını (ilgili içerikte tersi belirtilmediği sürece) Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 Unported (CC BY-NC-ND4.0) Lisansı aracılığıyla bedelsiz kullanıma sunmaktadır. İçeriğin ticari amaçlı kullanımı için TÜBA'dan yazılı izin alınması gereklidir.