Akademisyenlerin Kariyer Basamakları ve Yükseltme Ölçütlerine İlişkin Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 2, 82 - 93, 01.08.2017

Tuğba Karataş Şükrü Özen Emel Gülnar

Öz

Bu çalışmada, üniversitelerde görev yapan akademisyenlerin akademik kariyer basamakları ve yükseltilme ölçütlerine ilişkin görüşleri ele alınmıştır. Bu amaçla on beş akademisyenle görüşme yapılmış ve çalışma sonucunda, akademisyenlerin kariyer sürecinin kişisel ve çevresel pek çok faktör tarafından olumlu/olumsuz şekilde etkilendiği, akademisyenlerin bilimsel çalışma yaparken pek çok kaygı içinde olduğu, nitelikli akademisyenlerin özelliklerini değerlendirmek için kullanılacak performans değerlendirme ölçütlerinin niceliksel değil niteliksel bazda olması gerektiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akademik kariyer, akademisyen, yükseltme ölçütleri.

The views of the academicians related to academic career levels and promotion criteria

Öz

In this study, the views of the university faculty members related to academic career process and academic promotion criteria have been discussed. For this reason, fifteen academicians were interviewed. As a result of the study, it has been understood that the career process of the faculty members have been affected by many factors such as personal or environmental factors positively or negatively, faculty members have many anxiety during the scientific research and academic performance evaluation criteria which will be used to evaluate the properties of qualified academics should be qualitative base instead of quantitatively.

Anahtar Kelimeler

Academic career, academician, promotion criteria.

Kaynakça

• Ağıralioğlu, N. (2013). Türkiye’de lisansüstü öğretim. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(1), 1–9.
• Ak, M. Z. ve Gülmez, A. (2006). Türkiye’nin uluslararası yayın perfor- mansının analizi. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(1), 22–49.
• Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2008). Tükenmişlik sendromu. Akademisyenler üzerinde bir uygulama (GOÜ Örneği). Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 69–96.
• Arreola, R. A. (2006). Developing a comprehensive faculty evaluation system: A guide to designing, building, and operating large-scale faculty evaluation sys- tems (3rd ed.). San Francisco: Jossey Bass.
• Arı, A. (2007). Üniversite öğretim elemanlarının sorunları. Manas Sosyal Bilimler Dergisi, 9(17), 65–74.
• Barnett, R. (2003). Academics as intellectuals. Critical Review of International Social and Political Philosophy, 6(4), 108–122.
• Baskan, G. A. (2001). Türkiye’de yükseköğretimin gelişimi. Gazi Üniver- sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 21–32.
• Bonaccorsi, A., and Daraio, C. (2003). Age effects in scientific productivi- ty: The case of the Italian National Research Council (CNR). Scientometrics, 58(1), 49–90.
• Breschi, S., Lissoni, F., and Montobbio, F. (2008). University patenting and scientific productivity: a quantitative study of Italian academic inven- tors. European Management Review, 5, 91–109.
• Buchanan, G. R. (2009). Academic promotion and tenure: A user’s guide for junior faculty members. Hematology. American Society of Hematology Education Program, 2009, 736–741.
• Bülbül, T. ve Tunç, B. (2011). “Yeni” üniversite. Akademik kimlik, akademik yükseltmeler, çalışma koşulları ve ücretler. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Ceci, S. J., Williams, W. M., and Mueller-Johnson, K. (2006). Is tenure jus- tified? An experimental study of faculty beliefs about tenure, promotion and academic freedom. Behavioral and Brain Sciences, 29, 553–594.
• Chuang, N. K., and Jenkins, M. D. (2010). Career decision making and intention: A study of hospitality undergraduate students. Journal of Hospitality & Tourism Research, 34(4), 512–531.
• Di Cicco-Bloom, B., and Crabtree, B. F. (2006). The qualitative research interview. Medical Education, 40(4), 314–321.
• Erdem, A. R. (2006). Dünyadaki yükseköğretimin değişimi. Selçuk Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 299–314.
• Ertekin, C. (2014). Bilimsel araştırma ve bilimsel performans ölçümü. Türk Nöroloji Dergisi, 20(2), 32–36.
• Eryiğit, S. (2000). Kariyer yönetimi. Kamu-İş Dergisi, 6(1), 1–26.
• Esen, M. ve Esen, D. (2015). Öğretim üyelerinin performans değerlendir- me sistemine yönelik tutumlarının araştırılması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 5(1), 52–67.
• Hattie, J., and Marsh, H. W. (2002). The relation between research pro- ductivity and teaching effectiveness: Complementary, antagonistic, or independent constructs? The Journal of Higher Education, 73(5), 603– 641.
• Higginbottom, G. M. (2004). Sampling issues in qualitative research. Nurse Researcher, 12(1), 7–19.
• Hotamışlı, M., Karcı, A., Çetinel, H. ve Çetinkaya, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin akademisyenliğe meslek olarak bakışı: İktisadi ve idari bilimler fakültesi ve eğitim fakültesinde karşılaştırmalı bir araştırma. e- Journal of New World Sciences Academy, 6(2), 144–159.
• Huber, M. T. (2002). Faculty evaluation and the development of academic careers. New Directions for Institutional Research, 114, 73–83.
• İnandı, Y., Tunç, B. ve Uslu, F. (2013). Eğitim fakültesi öğretim elemanla- rının kariyer engelleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1), 219–238.
• Karakütük, K. ve Özdemir, Y. (2011). Bilim İnsanı Yetiştirme Projesi (BİYEP) ve Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı’nın (ÖYP) değerlen- dirilmesi. Eğitim ve Bilim, 36(161), 26–38.
• Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, II, 94–114.
• Köksoy, M. (1997). Yükseköğretimde kalite ve Türk yükseköğretimi için öneri- ler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları: 84–97.
• Lissoni, F., Mairesse, J., Montobbio, F., and Pezzoni, M. (2011). Scientific productivity and academic promotion: A study on French and Italian physicists. Industrial and Corporate Change, 20(1), 253–294.
• McLafferty, I. (2004). Focus group interviews as a data collecting strategy. Journal of Advanced Nursing, 48(2), 187–194.
• Mengi, F. ve Schreglmann, S. (2013). Akademisyenlik bağlamında bilimsel üretkenliği etkileyen çevresel faktörler. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 1–17.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma yöntemleri (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Naktiyok, A. ve Kaygın, E. (2012). Tükenmişlik ve iş tatmini düzeylerini belirlemeye yönelik akademik personel üzerinde bir uygulama. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1), 23–32.
• Onaran, B. (2001). Bir öğretim elemanı niçin yazar? Birikim Dergisi, 142– 143.
• Oshagbemi, T. (2000). Academics and their managers: A comparative study in job satisfaction. Personal Review, 28(1/2), 108–123.
• Oshagbemi, T., and Hickson, C. (2003). Some aspects of overall job satisfac- tion: A binomial logit model. Journal of Managerial Psychology, 18(4), 357–367.
• Özkanlı, Ö. ve Korkmaz, A. (2002). Türkiye’de kadın akademisyenlerde cinsiyet ayrımcılığı konusundaki kanıların rol çatışmaları ile ilişkisi. Ha- cettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 20, 155–173.
• Özdemir, O. ve Gökçe-Kutsal, Y. (2010). Bilimsel üretkenliği etkileyen çevresel faktörler (O. Yılmaz, Ed.). TUBİTAK ULAKBİM Türk Tıp Dizini, Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyumu, 74–79.
• Özgüngör, S. ve Duru, E. (2014). Öğretim elemanları ve ders özelliklerinin öğretim elemanlarının performanslarına ilişkin değerlendirmelerle iliş- kileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 175–188.
• Özmen, Z. M. ve Güç, F. A. (2013). Doktora eğitimi ile ilgili yaşanan zor- luklar ve baş etme stratejileri: Durum çalışması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 214–219.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Randall, L. (2006). Enhancing the academic life of the mid career profes- sional. Senate Forum, 22(1), 1–20.
• Rothman, S., and Barkhuizen, N. (2008). Burnout of academic staff in South African higher education institutions. South African Journal of Higher Education, 22(2), 439–456.
• Sanfey, H. (2010). Promotion to professor: A career development resource. The American Journal of Surgery, 200(4), 554–557.
• Sanfey, H., and Hollands, C. (2012). Career development resource: Promotion to associate professor. The American Journal of Surgery, 204(1), 130–134.
• Serinkan, C. ve Bardakçı, A. (2009). Pamukkale Üniversitesi’ndeki akademik personelin iş tatminleri ve tükenmişlik düzeylerine ilişkin bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 115–132.
• Şenel, H. G., Kılıçaslan, A., Köksal, A., Demir, İ. ve Sertelin, Ç. (2004). Öğretim elemanlarının işleri ile ilgili olarak algıladıkları olumlu ve olumsuz özellikler. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 201–210.
• Şenses, F. (2007). Uluslararası gelişmeler ışığında Türkiye yükseköğretim sistemi: Temel eğilimler, sorunlar, çelişkiler ve öneriler. ERC Working Papers in Economics, 7(5), 18–19.
• Tekeli, İ. (2003). Sosyal bilimcilerin performanslarının değerlendirilmesin- de kullanılan ölçütleri tartışmaya açmak. Toplum ve Bilim Dergisi, 95, 2002–2003.
• Todisco, A., Souza, R. F., and Gores, G. J. (2011). Trains, tracks and pro- motion in an academic medical center. Gastroenterology, 141(5), 1545– 1548
• Tolay, E., Sürgevil, O. ve Topoyan, M. (2012). Akademik çalışma ortamın- da yapısal ve psikolojik güçlendirmenin duygusal bağlılık ve iş doyumu üzerindeki etkileri. Ege Akademik Bakış, 12(4), 449–465.
• Tombul, Y. (2008). Öğretim üyelerinin performansının değerlendirilme- sine ilişkin öğretim üyesi ve öğrenci görüşleri. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi, 56, 633–662.
• Yalçınkaya, M., Koşar, D. ve Altunay, E. (2014). Araştırma görevlilerinin bilim insanı yetiştirme sürecine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1009–1034.
• Walling, A. (2015). Understanding tenure. Family Medicine, 47(1), 43–47.
• Yarış, F., Topbaş, M., Çan, G. ve Özoran Y. (2001). Karadeniz Teknik Üni- versitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin tıp eğitimi hakkındaki düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi, 18(4), 233–241.
• YÖK (2016). Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği. 23 Ocak 2015 tari- hinde <http://www.yok.gov.tr/documents/10279/23688337/lisansustu_ egitim_ve_ogretim_y%C3%B6netmeligi.pdf/8451c3e1-7975-40f1- bc81-3ca01cb288c8> adresinden erişildi.
• Yükseköğretim Personel Kanunu (1983). 23 Ocak 2015 tarihinde <http:// www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2914.pdf> adresinden erişildi.