Öğretmen Adaylarının Özyeterlikleri ile Sınıf Yönetim Stratejileri Arasındaki İlişki

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 28 - 39, 01.04.2016

Hanifi Parlar Ramazan Cansoy Muhammet Emin Türkoğlu

Öz

Bu araştırma, öğretmen adaylarının özyeterlik algıları ile sınıf yönetimi stratejilerine yönelik algılarının düzeylerini belirlemeyi ve aralarındaki ilişkileri ortaya koymayı amaçlamaktadır. İlişkisel tarama modelinde olan araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim öğretim yılında İstanbul Ticaret Üniversitesi'nde pedagojik formasyon derslerini alan 609 kadın, 191 erkek olmak üzere 800 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışma grubunun %60'ı fen ve edebiyat fakültelerine devam eden öğrencilerden, %40'ı ise mühendislik, işletme, hemşirelik gibi farklı bölüm öğrencilerinden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında Schwarzer ve Jaruselam (1995) tarafından geliştirilen ve Aypay (2010) tarafından Türkçe'ye uyarlaması yapılan Genel Özyeterlik Ölçeği ve Çakmak, Kayabaşı ve Ercan (2008) tarafından geliştirilen Sınıf Yönetimi Stratejilerine Yönelik Anket kullanılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, fark testleri ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmada, bir meslek olarak öğretmenliği yapmak için formasyon programını tercih edenlerin özyeterliklerinin, farklı nedenler ile bu programı tercih edenlerden daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmen adaylarının özyeterlik algılarının cinsiyet, yaş ve eğitim düzeylerine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Araştırmada, öğretmen adaylarının, özyeterlik ve sınıf yönetim stratejilerine yönelik algılarının çok yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Araştırmada, öğretmen adaylarının özyeterlik algıları ile sınıf yönetimi stratejileri algıları arasında orta düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Özyeterlik, pedagojik formasyon, sınıf yönetimi stratejileri.

The relationship between the self-efficacy level of pre-service teachers and their classroom management strategies

Öz

The aim of this study is to determine the level of pre-service teachers' perceptions of self-efficacy and classroom management strategies and to demonstrate the relationship between them. The study group of the research which is in the relational type model consists of 800 pre-service teachers, 609 women and 191 men, who take pedagogical formation lessons at İstanbul Ticaret University in 2014-2015 academic year. 60% of the study group consists of students attending arts and sciences faculties, and 40% are from different faculties such as engineering, business administration and nursery. The data of the research was collected by means of two scales, namely the General Self-Efficacy Scale which was developed by Schwarzer and Jerusalem (1995) and adopted by Aypay (2010); and Classroom Management Strategies Survey, developed by Çakmak, Kayabaşı and Ercan (2008). During the analysis of the data, arithmetic average, t-tests and correlation statistical techniques were used. In the study, self-efficacy levels of the ones who chose the pedagogical formation program to become a teacher were higher than those who chose the program with different reasons. It was seen that perception of self-efficacy of teacher candidates didn't differ according to gender, age and education level variables. According to the conclusions reached in the study, pre-service teachers' perceptions of self-efficacy and classroom management strategies were found very high. In the study, a significant, positive, moderate correlation between perceptions of self-efficacy and classroom management strategies of pre-service teachers was found.

Anahtar Kelimeler

Classroom management strategies, pedagogical formation, self-efficacy.

Kaynakça

• Abu-Tineh, A. M., Khasawneh, S. A., and Khalaileh, H. A. (2011). Teacher self-efficacy and classroom management styles in Jordanian schools. Management in Education, 25(4), 175–181.
• Alderman, G. L., and Green, S. K. (2011). Social powers and effective class- room management: Enhancing teacher-student relationships. Intervention in School and Clinic, 47(1), 39–44.
• Allday, R. A. (2011). Responsive management: Practical strategies for avoiding overreaction to minor misbehavior. Intervention in School and Clinic, 46(5), 292–298.
• Allen, J. D. (1986). Classroom management: Students’ perspectives, goals, and strategies. American Educational Research Journal, 23(3), 437–459.
• Allinder, R. M. (1994). The relationship between efficacy and the instruc- tional practices of special education teachers and consultants. Teacher Education and Special Education, 17(2), 86–95.
• Altunçekiç, A., Yaman, S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz- yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93–10.
• Anthony, T., and Kritsonis, W. (2007). A mixed methods assessment of the effectiveness of strategic e-mentoring in improving the self-efficacy and persistence (or retention) of alternatively certified novice teachers with- in an inner city school. District Doctoral Forum National Journal for Publishing and Monitoring Doctoral Student Research, 4(1), 1–8.
• Aydın, F. T. (2011). Coğrafya öğretmen adaylarının ‘sınıf yönetimi strate- jilerine’ yönelik görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 93–110.
• Aydıner, B. B. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçlarının alt boyut- larının genel öz-yeterlik yaşam doyumu ve çeşitli değişkenlere göre incelen- mesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Aypay, A. (2010). Genel öz-yeterlik ölçeğinin (GÖYÖ) Türkçe’ye uyarla- ma çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 113–131.
• Babaoğlan, E. T. ve Korkut, K. T. (2010). Sınıf öğretmenlerinin öz-yeter- lik inançları ile sınıf yönetimi beceri algıları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 1.
• Babyak, A. E., Luze, G. J., and Kamps D. M. (2000). The good student game: Behavior management for diverse classrooms. Intervention in School and Clinic, 35(4), 216–223.
• Baker, P. H. (2002). The role of self-efficacy in teacher readiness for differentiat- ing discipline in classroom settings. Unpublished PhD thesis, Bowling Green State University, Bowling Green, OH, USA.
• Battersby, S. L., and Cave, A. (2014). Preservice classroom teachers’ pre- conceived attitudes confidence, beliefs, and self-efficacy toward inte- grating music in the elementary curriculum. National Association for Music Education, 32(2), 52–59.
• Bersani, H. (1985). How to fail at classroom management. Academic Therapy, 20(3), 357–359.
• Bondy, E., Ross, D. D., Galligane, C., and Hambacher, E. (2007). Creating environmets of success and resilience: Culturally responsive classroom management and more. Urban Education, 42(4), 326–348.
• Boz, Y. ve Boz, N. (2008). Kimya ve matematik öğretmen adaylarının öğretmen olma nedenleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137–144.
• Bradley, D. F., Pauley, J. A., and Pauley, J. F. (2006). Effective classroom man- agement: Six keys to success. Lanham, MD: Rowman & Littlefield Publishing Group.
• Briere, D. E., Simonsen, B., Sugai, G., and Myers, D. (2015). Increasing new teachers’ specific praise using a within-school consultation inter- vention. Journal of Positive Behavior Interventions, 17(1), 50–60.
• Brown, D. F. (2004). Urban teachers’ professed classroom management strategies: Reflections of culturally responsive teaching. Urban Education, 39(3), 266–289.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Celep, C. (2000). The correlation of the factors: The prospective teachers’ sense of efficacy, belief and attitudes about student control. National FORUM of Educational Administration and Supervision Journal, 17(4), 99–112.
• Cevizci, A. (2010). Eğitim sözlüğü. Ankara: Say Yayınları.
• Coladarci, T. (1991). Teachers’ sense of efficacy and commitment to teach- ing. Journal of Experimental Education, 60(4), 323–337.
• Çakmak, M. T., Kayabaşı, Y. T. ve Ercan, L. T. (2008). Öğretmen aday- larının sınıf yönetimi stratejilerine yönelik görüşleri. Hacettepe Üniver- sitesi Eğitim Fakültesi, 35, 53.
• Demirtaş, Z. (2012). According to classroom teacher candidates’ perceptıons theır classroom management competency levels. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, September 22–24, 2011, Fırat University, Elazığ, Turkey. 22.07.2015 tarihinde <http://web.firat. edu.tr/icits2011/papers/27723.pdf> adresinden erişildi.
• Egyed, C. J., and Short, R. J. (2006). Teacher self-efficacy, burnout, expe- rience and decision to refer a disruptive student. School Psychology International, 27(4), 462–474.
• Freeman, J., Simonsen, B., Briere, D. E., and MacSuga-Gage, A. S. (2014). Pre-service teacher training in classroom management: A review of state accreditation policy and teacher preparation programs. Teacher Education and Special education, 37(2), 106–120.
• Gable, R. A., Hester, P. H., Rock, M. L., and Hughes, G. K. (2009). Back to basics: Rules, praise, ignoring, and reprimands revisited. Intervention in School and Clinic, 44(4), 195–205.
• Gibson, S., and Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct vali- dation. Journal of Educational Psychology, 76(4), 569–582.
• Goddard, R. D., Hoy, W. K., and Hoy, A. W. (2004). Collective efficacy beliefs: theoretical developments, empirical evidence, and future direc- tions. Educational Researcher, 33(3), 3–13.
• Gökyer, N. ve Özer, F. (2014). Aday öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterliliklerine ilişkin algıları. Electronic Turkish Studies, 9(2), 691–712.
• Göller, L. (2015). Öğretmen adaylarının bilişsel çarpıtma, genel öz-yeterlik inançları ve başarı/başarısızlık yüklemelerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 10(3), 477–494.
• Graham, S., Harris, K. R., Fink, B., and MacArthur, C. A. (2001). Teacher efficacy in writing: A construct validation with primary grade teachers. Scientific Studies of Reading, 5(2), 177–202.
• Gül, İ. ve Adıgüzel, O. (2015). Sağlık kurumları yöneticiliği lisans bölümü öğrencilerinin öz yeterlilik düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(36), 864–875.
• Harrel-Williams, L. M., Sorto, M. A., Pierce, R. L., Lesser, L. M., and Murphy T. J. ( 2014). Validation of scores from a new measure of pre- service teachers’ self-efficacy to teach statistict in the middle grades. Journal of Psychoeducational Assessment, 32(1), 40–50.
• Henson, K. (2001). Relationships between pre-service teachers’ self-effica- cy, task analysis, and classroom management beliefs. Annual Meeting of the Southwest Educational Research Association, February 1–3, 2001, New Orleans, LA, USA. 28.07.2015 tarihinde <http://eric.ed.gov/ ?id=ED450084> adresinden erişildi.
• İkiz, F. E. ve Yörük, C. (2013). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile aile işlevlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 228–248.
• İnceçay, G. ve Dollar, Y. K. (2012). Classroom management, self-efficacy and readiness of Turkish pre-service English teachers. ELT Research Journal, 1(3), 189–198.
• Kahyaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının mesleki öz-yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 73–84.
• Kartal, T. ve Afacan, Ö. (2012). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 76–96.
• Kazu, H. (2007). Öğretmenlerin sınıfta istenmeyen davranışlarının önlen- mesi ve değiştirilmesine yönelik stratejileri uygulama durumları. Milli Eğitim, 175, 57–66.
• Kesicioğlu, O. S. ve Güven, G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Turkish). Electronic Turkish Studies, 9(5), 1371–1383.
• Korkut, K. ve Babaoğlan, E. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öz-yeterlik inançları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16), 269–281.
• Köse, E. Ö. (2010). Sınıf yönetimine yönelik öğretmen adaylarının görüşleri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 20–27.
• Kuğuoğlu, İ. H. (2005). Sınıf öğretmenliği bölümü mezunu aday öğret- menlerin kendi algılamalarına göre sınıf yönetimi alanındaki yeterlilik- lerine dair görüşleri ve öneriler. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 214–236.
• Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195–227.
• Kyriakides, L., Creemers, B. P. M., and Antoniou, P. (2009). Teacher behaviour and student outcomes: Suggestions for research on teacher training and professional development. Teaching and Teacher Education, 25(1), 12–23.
• Main, S., and Hammond, L. (2008). Best practice or most practiced? Pre- service teachers’ beliefs about effective behavior management strategies and reported self-efficacy. Australian Journal of Teacher Education, 33(4), 28–39.
• Marri, A. R., Ahn, M., Fletcher, J., Heng, T. T., and Hatch, T. (2012). Self- efficacy of US high school teachers teaching the federal budget, nation- al debt and budget deficit: A mixed-method case study. Citizenship, Social and Economics Education, 11(2), 105–121.
• Mcneely, S. R., and Mertz, N. T. (1990). Cognitive constructs of preservice teachers: research on how student teachers think about teaching. Annual Meeting of the American Educational Research Association, 16–20 April, 1990, Boston, MA, ABD.
• Murdick, N. L., and Petch-Hogan, B. (1996). Inclusive classroom manage- ment: Using preintervention strategies. Intervention in School and Clinic, 31(3), 172–176.
• Okutan, M. ve Kahveci, A. (2012). İlköğretim okul müdürlerinin genel öz- yeterlik inançlarının çeşitli açılardan incelenmesi (Rize Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 27–42.
• Öksüz, Y. T., Çevik, C. T., Baba, M. T. ve Güven, E. T. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf yönetimine ilişkin algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 99–113.
• Özerkan, E. (2007). Öğretmenlerin öz-yeterlik algıları ile öğrencilerin sosyal bil- giler benlik kavramları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Poduska, J. M., and Kurki, A. (2014). Guided by theory, informed by prac- tice: Training and support for the good behaviour game, a classroom- based behaviour management strategy. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 22(2), 83–94.
• Rimm, H., and Jerusalem, M. (1999). Adaptation and validation of an estonian version of the general self-efficacy scale (ESES). Anxiety, Stress, and Coping, 12(3), 329–345.
• Roache, J., and Lewis, R. (2011). Teachers’ views on the impact of class- room management on student responsibility. Australian Journal of Education, 55(2), 132–146.
• Ruble, L. A., Usher, E. L., and McGrew, J. H. (2011). Preliminary investi- gation of the sources of self-efficacy among teachers of students with autism. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 26(2), 67–74.
• Runhaar, P., and Sanders, K. (2016). Promoting teachers’ knowledge shar- ing. The fostering roles of occupational self-efficacy and Human Resources Management. Educational Management Administration & Leadership, 44(5), 794–813.
• Sanford, J. P., Emmer, E. T., and Clements, B. S. (1983). Improving class- room management. Educational Leadership, 40, 56–61.
• Savran, A. ve Çakıroğlu, J. (2003). Differences between elementary and sec- ondary preservice science teachers’ perceived efficacy beliefs and their classrom management beliefs. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(4), 15–20.
• Senler, B. (2016). Pre-service science teachers’ self-efficacy: The role of attitude, anxiety and locus of control. Australian Journal of Education, 60(1), 26–41.
• Shapiro, E. S., DuPaul, G. J., and Bradley-Klug, K. L. (1998). Self-manage- ment as a strategy to improve the classroom behavior of adolescents with ADHD. Journal of Learning Disabilities, 31(6), 545–555.
• Shechtman, Z., and Leichtentritt, J. (2004). Affective teaching: A method to enhance classroom management. European Journal of Teacher Education, 27(3), 323–333.
• Schwarzer, R., and Jerusalem, M. (1995). Generalized self-efficacy scale. In J. Weinman, S. Wright, & M. Johnston (Eds.), Measures in health psy- chology: A user’s portfolio. Causal and control beliefs (pp. 35–37). Windsor, UK: NFER-Nelson.
• Şahin, M. ve Özbay, Y. (1999). Üniversite öğrencilerinin empatik sınıf atmosferine ilişkin algılamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 74–83.
• Şimşek, E. T. (2012). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmen adaylarının sınıf yönetimi stratejilerine yönelik görüşleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 211.
• Şişman, M. (2011). Eğitimde mükemmellik arayışı: Etkili okullar. Ankara: Pegem.
• Tillery, A. D., Varjas, K., Meyers, J., and Collins, A. M. (2010). General education teachers’ perceptions of behavior management and interven- tion strategies. Journal of Positive Behavior Interventions, 12(2), 86–102.
• Todd, A. W., Horner, R. H., and Sugai, G. (1999). Self-monitoring and self-recruited praise: Effects on problem behaviour, academic engage- ment, and work completion in a typical classroom. Journal of Positive Interventions, 1(2), 66–76.
• Tschannen-Moran, M., and Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17(7), 783–805.
• Tschannen-Moran, M., Hoy, A. W., and Hoy, W. K. (1998). Teacher effi- cacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68(2), 202–248.
• Türnüklü, A. ve Yıldız, V. (2002). Öğretmenlerin öğrencilerin istenmeyen davranışlarıyla başa çıkma stratejileri. Çağdaş Eğitim, 284, 22–27.
• Usher, E. L., and Pajares, F. (2008). Sources of self-efficacy in school: Critical review of the literatute and future directions. Review of Educational Research, 78(4), 751–796.
• Uysal, İ. ve Kösemen, S. (2013a). Öğretmen adaylarının genel öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 217–226.
• Uysal, İ. T. ve Kösemen, S. T. (2013b). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin genel öz-yeterlik ve epistomolojik inançlarının karşılaştırmalı incelemesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 193–201.
• Weinstein, C. S., Tomlinson-Clarke, S., and Curran, M. (2004). Toward a conception of culturally responsive classroom management. Journal of Teacher Education, 55(1), 25–38.
• Woolfolk, A., and Hoy, W. (1990). Prospective teachers’ sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology, 82(1), 81–91.
• Yanık, C., Sezen, N. ve Uzun, M. S. (2012). Öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumları ve mezuniyet sonrası planları üzerine. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 2, 222–231.
• Yaratan, H. ve Suphi, N. (2012). Demografik değişkenleri kontrol ettikten sonra öz-yeterlilik ve öğrenme yaklaşımlarının başarı üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 2, 232–243.
• Yenice, N. (2012). Öğretmen adaylarıın öz-yeterlik düzeylerinin düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 36–58.
• Yılmaz, G. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması deney- imlerinin fen öğretimi öz-yeterlik ve sınıf yönetimi inançlarına olan etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Yokuş, T. ve Yürüdür, F. E. (2015). Müzik öğretmeni adaylarının üst bilişsel farkındalık ve öz-yeterlik düzeyleri arasındaki ilişki. Turkish Journal of Arts and Social Sciences, 1(1), 22–34.
• Zee, M., and Koomen, H. M. Y. (2010). Teacher self-efficacy and its effects on classroom processes, student academic adjustment, and teacher well- being: A synthesis of 40 years of research. Review of Educational Research, 20(10), 1–35.