BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’de yükseköğretim: Devlet üniversitelerinde özyönetime yönelik yeni eğilimler*

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 47, 01.04.2013

Öz

1980li yıllardan itibaren, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve devlet üniversiteleri arasındaki ilişki tartışmaların gölgesinde kalmıştır. Günümüzde, YÖK mevcut durumda bir değişiklik başlatmakta ve üniversite sisteminde özyönetime dayanan modelleri geliştirmektedir. YÖK Genel Kuruluna sunulan ön raporda açıklandığı üzere finansal özerkliğin kritik öneme sahip bir yapıtaşı olması nedeniyle yeni yönetim stratejisinin bir parçası olarak yeni fonlama modelleri geliştirilmelidir. Son otuz yıl içinde devlet ile üniversiteler arasında benzer bir reform yaşanan batılı ülkelerde, üniversitelerin devlet tarafından finansmanında formüle dayalı kaynak dağıtımı modeline kıyasla performansa dayalı kaynak dağıtımı modeline ağırlık verilmiştir. Formüle dayalı mekanizmalar finansmanı girdi değerlerine bağlarken, performansa dayalı fonlama modelleri kaynak dağıtımını çıktı değerlerine bağlamaktadır. Bu çalışmamızda, reform edilmiş yükseköğretim sistemlerinde alternatif fonlama modellerine değindikten sonra yeni bir fonlama modeli önermekte ve bu modelin Türkiyedeki yükseköğretim sisteminde işleyiş ve yönetimine ilişkin mekanizmaları tartışmaktayız.

Kaynakça

  • Barr, N. (2004). Higher education funding. Oxford Review of Economic Policy, 20(2), 264-283.
  • Barr, N. (2005). Financing higher education. Finance and Development, 42(2). Accessed through <http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/ 2005/06/barr.htm> on January 28th, 2013.
  • Clark, B. R. (1998). The entrepreneurial university: Demand and response. Tertiary Education and Management, 4(1), 5-16.
  • Clark, B. R. (2001). The entrepreneurial university: New foundations for collegiality, autonomy, and achievement. Journal of the Programme on Institutional Management in Higher Education, 13(2), 9-24.
  • Hata, T. (2003). What is enterprising universities, decentralization or central- ization? Working Paper. University of Hiroshima.
  • Hattie, J. (1990). Performance indicators in education. Australian Journal of Education, 34(3), 249-276.
  • Hearn, J. C., Lewis, D. R., Kallsen, L., Holdsworth, J. M., and Jones, L. M. (2006). Incentives for managed growth: A case study of incentives- based planning and budgeting in a large public research university. Journal of Higher Education, 77(2), 286-316.
  • Herbst, M. (2009). Financing public universities: The case of performance fund- ing. Dordrecht: Springer.
  • Massy, W. F. (Eds.). (1996). The economics of education: Resource allocation in higher education. Michigan: The University of Michigan Press.
  • OECD (2012). Education Indicators in Focus, 2012/08 (October). Accessed through <http://www.oecd.org/edu/highereducationan- dadultlearning/EDIFE8.pdf> on January 28th, 2013.
  • OECD (2013). OECD Factbook 2013: Economic, Environmental and Social Statistics, OECD Publishing. doi: 10.1787/factbook-2013-en
  • Salmi, J., and Hauptman, A. M. (2006). Innovations in tertiary education financing: A comparative evaluation of allocation mechanisms. Washington DC: The World Bank Education Working Paper Series, Number 4, September 2006.
  • YÖK (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. YÖK: Ankara.
  • Technopolis (2010). Higher education teaching funding methods in other coun- tries: A report to HEFCE. Bristol: HEFCE.

Higher Education in Turkey: Trends Towards Self-Steering Public Universities*

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 47, 01.04.2013

Öz

Since the 1980s, there has been a long-running debate on the relationship between the Turkish Council of Higher Education and public universities. Today, the council is initiating a change in the status quo and developing models based on the self-steering of these universities. As indicated in the preliminary report that was recently presented to the General Assembly of the Council, new funding models must be developed as part of this new steering strategy since financial autonomy is a crucial component and of critical importance for self-governing universities. In the Western World, where a similar reform in the relationship between governments and universities took place in the last three decades, the governmental funding of universities mainly focuses on the performance-based allocation of resources rather than on the formula-driven allocation of resources. Formula-driven mechanisms link funding to input measures whereas performance-based mechanisms tie resource allocation to output measures. After discussing these alternative funding models found in the reformed tertiary education systems, we propose in this paper a new funding model and discuss the mechanisms for its governance and management in Turkish higher education.

Kaynakça

  • Barr, N. (2004). Higher education funding. Oxford Review of Economic Policy, 20(2), 264-283.
  • Barr, N. (2005). Financing higher education. Finance and Development, 42(2). Accessed through <http://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/ 2005/06/barr.htm> on January 28th, 2013.
  • Clark, B. R. (1998). The entrepreneurial university: Demand and response. Tertiary Education and Management, 4(1), 5-16.
  • Clark, B. R. (2001). The entrepreneurial university: New foundations for collegiality, autonomy, and achievement. Journal of the Programme on Institutional Management in Higher Education, 13(2), 9-24.
  • Hata, T. (2003). What is enterprising universities, decentralization or central- ization? Working Paper. University of Hiroshima.
  • Hattie, J. (1990). Performance indicators in education. Australian Journal of Education, 34(3), 249-276.
  • Hearn, J. C., Lewis, D. R., Kallsen, L., Holdsworth, J. M., and Jones, L. M. (2006). Incentives for managed growth: A case study of incentives- based planning and budgeting in a large public research university. Journal of Higher Education, 77(2), 286-316.
  • Herbst, M. (2009). Financing public universities: The case of performance fund- ing. Dordrecht: Springer.
  • Massy, W. F. (Eds.). (1996). The economics of education: Resource allocation in higher education. Michigan: The University of Michigan Press.
  • OECD (2012). Education Indicators in Focus, 2012/08 (October). Accessed through <http://www.oecd.org/edu/highereducationan- dadultlearning/EDIFE8.pdf> on January 28th, 2013.
  • OECD (2013). OECD Factbook 2013: Economic, Environmental and Social Statistics, OECD Publishing. doi: 10.1787/factbook-2013-en
  • Salmi, J., and Hauptman, A. M. (2006). Innovations in tertiary education financing: A comparative evaluation of allocation mechanisms. Washington DC: The World Bank Education Working Paper Series, Number 4, September 2006.
  • YÖK (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. YÖK: Ankara.
  • Technopolis (2010). Higher education teaching funding methods in other coun- tries: A report to HEFCE. Bristol: HEFCE.
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Diğer ID JA28HG54CF
Bölüm Ampirik Araştırma
Yazarlar

Ali Coşkun Bu kişi benim

Gözde Ünal Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Nisan 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Coşkun, A., & Ünal, G. (2013). Türkiye’de yükseköğretim: Devlet üniversitelerinde özyönetime yönelik yeni eğilimler*. Yükseköğretim Dergisi, 3(1), 40-47.

Yükseköğretim Dergisi, bünyesinde yayınlanan yazıların fikirlerine resmen katılmaz, basılı ve çevrimiçi sürümlerinde yayınladığı hiçbir ürün veya servis reklamı için güvence vermez. Yayınlanan yazıların bilimsel ve yasal sorumlulukları yazarlarına aittir. Yazılarla birlikte gönderilen resim, şekil, tablo vb. unsurların özgün olması ya da daha önce yayınlanmış iseler derginin hem basılı hem de elektronik sürümünde yayınlanabilmesi için telif hakkı sahibinin yazılı onayının bulunması gerekir. Yazarlar yazılarının bütün yayın haklarını derginin yayıncısı Türkiye Bilimler Akademisi'ne (TÜBA) devrettiklerini kabul ederler. Yayınlanan içeriğin (yazı ve görsel unsurlar) telif hakları dergiye ait olur. Dergide yayınlanması uygun görülen yazılar için telif ya da başka adlar altında hiçbir ücret ödenmez ve baskı masrafı alınmaz; ancak ayrı baskı talepleri ücret karşılığı yerine getirilir.

TÜBA, yazarlardan devraldığı ve derginin çevrimiçi (online) sürümünde yayımladığı içerikle ilgili telif haklarından, bilimsel içeriğe evrensel açık erişimin (open access) desteklenmesi ve geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla, bilinen standartlarda kaynak olarak gösterilmesi koşuluyla, ticari kullanım amacı ve içerik değişikliği dışında kalan tüm kullanım (çevrimiçi bağlantı verme, kopyalama, baskı alma, herhangi bir fiziksel ortamda çoğaltma ve dağıtma vb.) haklarını (ilgili içerikte tersi belirtilmediği sürece) Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 Unported (CC BY-NC-ND4.0) Lisansı aracılığıyla bedelsiz kullanıma sunmaktadır. İçeriğin ticari amaçlı kullanımı için TÜBA'dan yazılı izin alınması gereklidir.