Academicians' Job Satisfaction and Effective Factors

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 59 - 66, 24.04.2019

Ülfiye Çelikkalp Münire Temel Şebnem Bilgiç

https://doi.org/10.2399/yod.18.031

Cited By: 7

Öz

The aim of this study is to determine the level of job satisfaction of academicians and to determine the effect of socio-demographic characteristics, workload, work-family and family-job conflicts on job satisfaction. The study was conducted with 209 academicians working at a state university. The data were collected using the Minnesota Job Satisfaction Scale, Work-Family, Family-Work Conflict Scale, and a form including sociodemographic variables. In the study, job satisfaction scores of women compared to men, research assistants compared to professors/associate professors, and academicians not satisfied with their job and salary compared to those satisfied were found out to be significantly low. Variables such as being a woman, working as a research assistant, devoting much time to scientific work, and having a child of 0-6 years of age lead to differences in the scores of work-family, family-work conflict. There is a significant negative relationship between work-family, family-work conflict and job satisfaction. It was determined that despite the job satisfaction level not being low, academicians experience more work-family conflict. It is clear that job-family conflict affects the performance of both the individual and the organization, and that a supporting organizational culture would have a positive effect on job satisfaction as well as on family-work balance. In order to balance the family and career, there is a need to develop both organizational and individual coping strategies.

Anahtar Kelimeler

Academician, job satisfaction, work-family balance

Akademisyenlerin İş Doyumu ve Etkileyen Faktörler

Öz

Bu çalışmanın amacı, akademisyenlerin iş doyumu düzeyini tespit etmek ve sosyodemografik özelliklerin; iş yükü, iş-aile ve aile-iş çatışmalarının iş doyumu üzerindeki etkisini belirlemektir Çalışma, bir devlet üniversitesinde görev yapan 209 akademisyen ile yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında Minnesota İş Doyumu Ölçeği, İş Yükü Ölçeği, İş-Aile, Aile-İş Çatışması Ölçeği ve sosyodemografik değişkenleri içeren soru formu kullanılmıştır. Çalışmada kadınların erkeklere göre, araştırma görevlilerinin profesör/doçentlere göre, mesleğinden ve aldığı ücretten memnun olmayanların olanlara göre iş doyumu puanları anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Kadın olmak, araştırma görevlisi olarak çalışmak, bilimsel çalışmalara fazla zaman ayırmak, 0-6 yaş arası çocuğa sahip olmak gibi değişkenler iş-aile ve aile- iş çatışması puanlarında farklılık oluşturmaktadır. İş-aile, aile-iş çatışmaları ile iş doyumu arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki vardır. Akademisyenlerin iş doyum düzeyleri düşük olmamakla birlikte daha fazla iş-aile çatışması yaşadığı belirlenmiştir. İş-aile çatışmasının bireylerin ve örgütün performansı üzerinde etkili olduğu ve destekleyici bir örgüt kültürünün iş doyumu ve iş-aile dengesinde etkili olacağı açıktır. İş ve aile yaşamını dengelenmek için hem örgütlü hem de bireysel başa çıkma stratejilerinin geliştirilmesine ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

Akademisyen, iş-aile dengesi, iş doyumu

Kaynakça

• Akgül, A. (2005). Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri. SPSS uygulamaları (3. baskı). Ankara: Emek Ofset.
• Aktaş, H., & Gürkan, G. Ç. (2015). İş-aile ve aile-iş çatışması ile bireysel performans etkileşiminde meslekî bağlılığın aracı rolü: Hemşireler üzerinde bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(2), 139–154.
• Albertsen, K., Persson, R., Garde, A. H., & Rugulies, R. (2010). Psychosocial determinants of work-to-family conflict among knowledge workers with boundary-lesswork. Applied Psychology: Health and Well Being, 2(2), 160–181.
• Apaydın, M. D. (2004). Çift kariyerli ailelerde iş-aile ve aile-iş çatışmalarının kendini kurgulama düzeyleri ile ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Arslan, E., & Erbay, E. (2017). Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne bağlı çocuk evlerinde çalışan bakım elemanları ve çocuk evi sorumlularının iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 535–556.
• Aycan, Z., & Eskin, M. (2005). Child care, spousal, and organizational support in predicting work-family conflict for females and males in dual-earner families with preschool children. Sex Roles, 53(7), 453–471.
• Aziz, R., Mustaffa, S., Samah, N. A., & Rashid, R. Y. (2014). Personality and happiness among academicians in Malaysia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 16, 4209–4212.
• Bilge, F., Akman, Y., & Kelecioğlu H. (2007). Öğretim elemanlarının iş doyumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 32–41.
• Carlson, D. S., Brooklyn-Derr, C., & Wadswort, L. L. (2003). The effects of internal career orientation on multiple dimensions of work-family conflict. Journal of Family and Economic Issues, 24(1), 99–116.
• Çoşkuner, S. (2013). Akademisyenlerin iş ve aile karakteristiklerinin evlilik, aile ve yaşam tatmini ile ilişkisi: İş ve aile çatışmasının aracı rolü. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Dağdeviren, N., Musaoğlu, Z., Ömürlü, İ. K., & Öztora S. (2011). Akademisyenlerde iş doyumunu etkileyen faktörler. Balkan Medical Journal, 28(1), 69–74.
• Demir, R., Türkmen, E., & Doğan, A. (2015). Akademisyenlerin tükenmişlik düzeylerinin demografik değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 986–1008.
• Doğan, A., Demir, R., & Türkmen, E. (2016). Rol belirsizliğinin, rol çatışmasının ve sosyal desteğin tükenmişliğe etkisi: Devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan akademik personelin tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 37–67.
• Dursun, S., & İştar, E. (2014). Kadın çalışanların yaşamış oldukları iş aile yaşamı çatışmasının iş ve yaşam doyumu üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 127–134.
• Erdamar, G., & Demirel, H. (2014). Investigation of work-family, family-work conflict of the teachers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 4919–4924.
• Erşan, E., Yıldırım, G., Doğan, O., & Doğan, S. (2013). Sağlık çalışanlarının iş doyumu ve algılanan iş stresi ile aralarındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14(2), 115–121.
• Fırat, M. Z., & Cula, S. (2016). İş-aile çatışması, aile-iş çatışması ve iş doyumunun öğretmenlerin yaşam doyumu üzerindeki etkisi. Başkent University Journal of Education, 3(2), 146–155.
• Fox, M. F., Fonseca, C., & Bao, J. (2011). Work and family conflict in academic science: Patterns and predictors among women and men in research universities. Social Studies of Science, 41(5), 715–735.
• Gökkaya, Ö. (2014). Yerel yönetimlerde iş-yaşam dengesi ve çalışan davranışı ilişkisinin incelenmesi: Kocaeli Belediyeleri örneği. Mesleki Gelişim ve Araştırmaları Dergisi, 2(3), 1–18.
• Hermanowicz, J. C. (2003). Scientists and satisfaction. Social Studies of Science, 33(1), 45–73.
• İnandı, Y., Tunç, B., & Uslu F. (2013). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının kariyer engelleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları, 3(1), 219–238.
• Keser, A. (2006). Çağrı merkezi çalışanlarında iş yükü düzeyi ile iş doyumu ilişkisinin araştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 100–119.
• Machado-Taylor, M. L. A. (2014). Cross national study of job satisfaction of academics in Portuguese Higher Education. Universidade em Debate, 2(1), 38–50.
• Masum, A. K. M., Azad, A. K., & Beh, L.-S. (2015). Determinants of academics’ job satisfaction: Empirical evidence from private universities in Bangladesh. PLoS One, 10(2), 1–15.
• Morganson, V. J., Major, D. A., & Litano, M. L. (2017). A multi level examination of the relationship between leader-member exchange and work-family outcomes. Journal of Business and Psychology, 32(4), 379–393.
• Özmete, E., & Eker, I. (2013). İş-aile yaşamı çatışması ile başa çıkmada kullanılan bireysel ve kurumsal stratejilerin değerlendirilmesi. Sosyal Güvenlik Dergisi, 3(1), 19–49.
• Öztan, E., & Doğan, S. N. (2015). Akademinin cinsiyeti: Yıldız Teknik Üniversitesi örneği üzerinden üniversite ve toplumsal cinsiyet. Çalışma ve Toplum, 46, 191–222.
• Öztürk, M., & Şahbudak E. (2017). İşyerinde psikolojik taciz (mobbing) ve iş doyumu: Cumhuriyet Üniversitesindeki araştırma görevlileri üzerine bir çalışma. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 20(2), 200–228.
• Pillay, S., & Abhayawansa, S. (2014). Work-family balance: Perspectives from higher education. Higher Education, 68(5), 669–690.
• Polatçı, S., & Keser, A. (2017). İş aile yayılımının bireyin iş ve yaşam tatmini üzerindeki etkilerine yönelik bir araştırma. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 72(2), 401–421.
• Sağlam, A. Ç. (2011). Akademik personelin sosyo-demografik özelliklerinin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 407–420.
• Schieman, S., & Glavin, P. (2008). Trouble at the border? Gender, flexible work conditions, and the work home interface. Social Problems, 55(4), 590–611.
• Schieman, S., & Young, M. (2010). The demands of creative work: Implications for stress in the work-family interface. Social Science Research, 39(2), 246–259.
• Shin, J. C., & Jung, J. (2014). Academics job satisfaction and job stress across countries in the changing academic environments. Higher Education, 67(5), 603–620.
• Toker, B. (2012). Life satisfaction among academicians: An empirical study on the universities of Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, 190–195.
• Tümkaya, S., & Ufltu, H. (2016). The relationship between occupational commitment and burnout syndrome: A survey on primary school teachers. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 12(1), 272–289.
• Yelboğa, A. (2007). The examination demographic variables with job satisfaction in finance sector. Journal of Social Sciences, 4(2), 1–18.
• Yılmaz, S. M., Çelebi, Ç. D., & Çakmakcı, E. (2014). Job satisfaction level of academicians in faculty of education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 1021–1025.