The Relationship between Organizational Democracy and Organizational Cynicism: A Study on Academic Staff

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 61 - 72, 20.04.2020

Zübeyde Çopur Gülsün Atanur Baskan

https://doi.org/10.2399/yod.19.008

Cited By: 5

Öz

This study aims to investigate the relationship between organizational democracy and organizational cynicism as determined through academic staff opinions. 472 academic staff working in Ankara participated in the study. The data collection tools were the "Organizational Democracy Scale" developed by Tutar, Tuzcuoğlu, and Altınöz (2009), and the "Organizational Cynicism Scale" developed by Brandes, Dharwadkar, and Dean (1999). The data were analyzed by applying the t-test, Welch's t-test, Tamhane's T2 test, Kruskal-Wallis H test, nonparametric multiple comparison test, one-way ANOVA, Scheffe test of post-hoc tests, and the Pearson correlation. The construct validity of the scales was tested through confirmatory factor analysis, and the Cronbach's alpha values were calculated for the internal reliability. It was found that the academics perceived moderate levels of organizational democracy; lowest levels of organizational cynicism in the cognitive and affective sub-dimensions, and moderate levels in the behavioral sub-dimension. It was determined that the participants' views on organizational democracy did not differ by the gender variable, but differed by the variables of the marital status, current university and the academic position title. While there was a significant difference in the opinions of the participants regarding the behavioral cynicism sub-dimension by the gender variable, their opinions about all the sub-dimensions of organizational cynicism differed significantly by the university variable. In addition, a high, negative and statistically significant relationship was found between academics' perception of organizational democracy and organizational cynicism attitudes in the cognitive and affective sub-dimensions; and a moderate, negative and statistically significant relationship between their perception of organizational democracy and organizational cynicism attitudes in the behavioral sub-dimensions.

Anahtar Kelimeler

Academic staff, organizational cynicism, organizational democracy

Örgütsel Demokrasi ile Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki: Öğretim Elemanları Üzerine Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmada, öğretim elemanlarının örgütsel demokrasi ile örgütsel sinizme ilişkin görüşleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Ankara'daki çeşitli üniversitelerde görev yapmakta olan 472 öğretim elemanı katılmıştır. Veri toplama araçları olarak Tutar, Tuzcuoğlu ve Altınöz'ün (2009) geliştirdiği "Örgütsel Demokrasi Ölçeği" ile Brandes, Dhardwadkar ve Dean (1999) tarafından geliştirilen "Örgütsel Sinizm Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde t testi, dirençli (robust) Welch'in t testi, Tamhane'in T2 çoklu karşılaştırma testi, Kruskal-Wallis H testi, nonparametrik çoklu karşılaştırma testi, ANOVA (tek yönlü varyans analizi), Scheffe (post-hoc) testi ve Pearson korelasyonu kullanılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliği, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile sınanmış ve güvenirliği için Cronbach alfa katsayıları hesaplanmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretim elemanlarının örgütsel demokrasiye ilişkin görüşlerinin orta düzeyin üzerinde, örgütsel sinizm tutumlarının bilişsel ve duyuşsal boyutta düşük, davranışsal boyutta ise orta düzeyde olduğu rapor edilmiştir. Katılımcıların, örgütsel demokrasiye ilişkin görüşlerinin cinsiyet değişkenine göre farklılaşmadığı ancak medeni durum, görev yapılan üniversite, akademik kadro unvanı değişkenlerine göre farklılaştığı saptanmıştır. Katılımcıların cinsiyet değişkenine göre sadece davranışsal sinizm boyutuna ilişkin görüşlerinde anlamlı bir farklılık olduğu görülürken, unvan ve görev yapılan üniversite değişkenlerine göre örgütsel sinizmin tüm alt boyutlarına ilişkin görüşlerinin anlamlı bir şekilde farklılaştığı belirlenmiştir. Katılımcıların örgütsel demokrasiye ilişkin görüşleri ile bilişsel ve duyuşsal sinizm tutumları arasında yüksek düzeyde negatif yönlü, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiş, örgütsel demokrasi algısı ile davranışsal sinizm arasında orta düzeyde negatif yönlü, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin bulunduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretim elemanı, örgütsel demokrasi, örgütsel sinizm

Kaynakça

• Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social and General Psychology Monographs, 126(3), 269–292.
• Aksel, S. F. (2013). Relationship between workplace democracy and organizational dissent behavior. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Altınkurt, Y. (2013). Örgütsel adalet. H. B. Memduhoğlu, & K. Yılmaz (Eds.), Yönetimde yeni yaklaşımlar (s. 275–290). Ankara: Pegem Akademi.
• Altınöz, M., Çöp, S., & Sığındı, T. (2011). Algılanan örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm ilişkisi: Ankara’daki dört ve beş yıldızlı konaklama işletmeleri üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(21), 285–315.
• Andersson, L. M., & Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the work place: Some causes and effects. Journal of Organizational Behaviour, 18(5), 449–469.
• Arıöz, F. (1996). Açılış konuşmaları. E. Akalın, H. Aydoğdu, & R. Saraoğlu (Eds.), Bilim bilim politikası ve üniversiteler (s. 11–15). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Bakan, İ., Güler, B., & Kara, E. (2017). Örgütsel demokrasinin örgütsel adalet ve örgütsel destek algıları üzerine etkileri: Otel çalışanlarına yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(4), 1031–1048.
• Baz, M., Kaya, S., & Savaş, K. (2011). İşveren ve işgören ilişkileri. Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 72–95.
• Bozkurt, T. (2011). Çalışma ilişkilerinin evrimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Brandes, P. M. (1997). Organizational cynicism: Its nature, antecedents, andconsequences. Unpublished doctoral dissertation, The University of Cincinnati, Cincinnati, OH, USA.
• Brandes, P., Dharwadkar, R., & Dean, J. W. (1999). Does organizational cynicism matter? Employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, 1999(1), 150–153.
• Chrobot-Mason, D. L. (2003). Keeping the promise: Psychological contract violations for minority employees. Journal of Managerial Psychology, 18(1), 22–45.
• Clegg, H. A. (1951). Industrial democracy and nationalization. Oxford: Blackwell.
• Coşan, E. P., & Gülova, A. A. (2014). Örgütsel demokrasi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(2), 232–248.
• Dean Jr., J. W., Brandes, P., & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicis. The Academy of Management Review, 23(2), 341–352.
• Drucker, P. F. (2003). Geleceğin toplumunda yönetim (M. Zaman, Çev.). İstanbul: Hayat Yayın.
• Ergen, S. (2015). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyi ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• FitzGerald, M. R. (2002). Organizational cynicism: Its relationship to perceived organizational injustice and explanatory style. Unpublished doctoral dissertation The University of Cincinnati, Cincinnati, OH, USA.
• Geçkil, T. (2013). Örgütsel demokrasi ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki: TRB1 bölgesindeki üniversite hastanelerinde bir uygulama. Yayınlanmamış doktora tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Geçkil, T., Akpınar, A. T., & Taş, Y. (2017). Örgütsel demokrasinin iş tatmini üzerindeki etkisi: Bir alan araştırması. İşletme Araştırmaları Dergisi (İAD), 9(4), 649–674.
• George, D., & Mallery, P. (2001). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference 10.0 update. Toronto: Allyn and Bacon.
• Gül, H., & Ağıröz, A. (2011). Mobbing ve örgütsel sinizm arasındaki ilişkiler: Hemşireler üzerinde bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(2), 27–47.
• Gün, F. (2015). Öğretim elemanlarının algılarına göre örgütsel sinizm ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Gün, F., & Atanur-Baskan, G. (2017). Öğretim elemanlarının algılarına göre örgütsel sinizm ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 361–379.
• Gray, J., & Starke, F. A. (1984). Organizational behaviour. Columbus, OH: Charles E. Merill Publishing.
• Hyman, R., & Mason, B. (1995). Managing employee involvement and participation. London: Sage Publications.
• Işık, M. (2017). Kamu kurumlarında örgütsel demokrasi algısı (İş-Kur Isparta İl Müdürlüğü örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, 1661–1672.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum, algı, iletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
• Johnson, J. L., & O’Leary-Kelly, A. M. (2003). The effects of psychological contract breach and organizational cynicism: Not all social exchange violations are created equal. Journal of Organizational Behavior, 24(5), 627–647.
• Kauffeld, S. (2006). Self directed work groups and team competence. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 1–21.
• Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Kanbur, A., & Kanbur, E. (2015). Lider-üye etkileşiminin örgütsel sinizme etkisi: Algılanan içsellik statüsünün aracılık rolü. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 7(2), 193–216.
• Kanter, D. L., & Mirvis, P. H. (1989). The cynical Americans: Living and working in an age of discontent and disillusion. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Kasalak, G., & Aksu, M. B. (2014). Araştırma görevlilerinin algıladıkları örgütsel desteğin örgütsel sinizm ile ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 115–133.
• Kerr, A. (2004). The limits of organizational democracy. Academy of Management Executive, 18(3), 81–97.
• Kutanis, R. Ö., & Dikili, A. (2010). Değişim boyutunda örgütlerde sinizm. D. E. Özler (Ed.), Örgütsel davranışta güncel konular (s. 269–285). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Lansbury, D. R. (2009). Workplace democrarcy and the global financial crisis. Journal of Industrial Relations, 51(5), 599–616.
• Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2015). IBM SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation (5th ed.). New York, NY: Routledge.
• Melman, S. (2001). After capitalism. From Managerialism to workplace democracy. NewYork, NY: Alfred A. Knopf.
• Mishra, A. K., & Spreitzer, G. M. (1998). Explaining how survivors respond to downsizing: The roles of trust, empowerment, justice, and work redesign. Academy of Management Review, 23(3), 567–536.
• Nafei, W. A., & Kaifi, B. A. (2013). The impact of organizational cynicism on organizational commitment: An applied study on teaching hospitals in Egypt. European Journal of Business and Management, 5(12), 131–147.
• Oral Ataç, L., & Köse, S. (2017). Örgütsel demokrasi ve örgütsel muhalefet ilişkisi: Beyaz yakalılar üzerine bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(1), 117–132.
• Özgan, H., Külekçi, E., & Özkan, M. (2012). Öğretim elemanlarının örgütsel sinizm ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 196–205.
• Özgen, F., & Turunç, Ö. (2017). Örgütsel adalet-sinizm ilişkisinde kişi örgüt uyumunun rolü: Eğitim sektöründe bir araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 80–96.
• Ramaley, J. A. (2002). New truths and old verities. New Directions for Higher Education, 119, 15–22.
• Rehan, M., Iqbal, M. Z., Fatima, A., & Nawab, S. (2017). Organizational cynicism and its relationship with employee’s performance in teaching hospitals of Pakistan. International Journal of Economics & Management Sciences, 6(3), 413.
• Schmitt, N. (1996). Uses and abuses of coefficient alpha. Psychological Assessment, 8, 350–353.
• Sesil, J. J. (2006). Sharing decision-making and group incentices: The impact on performance. Economic and Industrial Democracy, 27(4), 587– 607.
• Simha, A., Elloy, D. F., & Huang, H. C. (2014). The moderated relationship between job burnout and organizational cynicism. Management Decision, 52(3), 482–504.
• Stevens, J. (2009). Applied multivariate statistics for the social sciences (5th ed.). New York, NY: Taylor & Francis.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Thomas, N., & Gupta, S. (2018) Organizational cynicism – what every manager needs to know. Development and Learning in Organizations, 32(2), 16–19.
• Toktok, N. (2010). Türkiye’de demokrasi kültürü. Turan Stratejik Araştırmaları Merkezi Dergisi, 2(7), 135–142.
• Torun, Y. (2016). Personel güçlendirme ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel sinizmin aracılık rolü: Örgütsel sinizm ölçeği geliştirmeye yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Turner, J. T., & Valentine, S. R. (2001). Cynicism as a fundamental dimension of moral decision-making: A scale development. Journal of Business Ethics, 34(2), 123–136.
• Tutar, H., Tuzcuoğlu, F., & Altınöz, M. (2009). Kurumsal demokrasinin algılanması üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Uluslararası Davraz Kongresi, 24–27 Eylül 2009, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Türköz, T., Polat, M., & Coşar, S. (2013). Çalışanların örgütsel güven ve sinizm algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki rolü. Yönetim ve Ekonomi, 20(2), 285–302.
• Usluata, A. (1996). İletişim. İstanbul: İletişim Yayını.
• Ünsal, E. (2002). Endüstriyel demokrasi. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Yayınları.
• Üreten, Z. K. (2016). Sağlık meslek gruplarının örgütsel sinizm düzeylerini ölçmeye yönelik bir araştırma: Kamu hastanesi ile özel hastane karşılaştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Weber, W., Unterrainer, C., & Schmid, B. (2009). The influence of organizational democracy on employees socio-moral climate and prosocial behavioral orientations. Journal of Organizational Behavior, 30(8), 1127– 1149.
• Yalçın, U. (2017). Araştırma görevlilerinin örgütsel sinizm tutumlarının işten ayrılma niyetlerine olan etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Yazdani, N. (2010). Organizational democracy and organizational structure link: Role of strategic leadership environmental uncertainly. Research Journal of the Institute of Business Administration, 5(2), 51–73.
• Yetim, S. A., & Ceylan, Ö. Ö. (2011). Örgütsel sinizm ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemeye ilişkin bir araştırma. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(1), 682–695.