Special Aptitude Tests or YKS in Admission to Faculties of Fine Arts? A Study on Student’s Sense of Belonging to School

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 95 - 108, 30.04.2024

Umut Kayapınar Bekir Kirişcan

https://doi.org/10.53478/yuksekogretim.1302285

Öz

In the Turkish higher education system, faculties of fine arts stand apart from other faculties in their student admission requirements. While most faculties admit students via the Higher Education Examination (YKS) conducted by OSYM (Student Placement Center), some fine arts faculties have their own special aptitude tests. Debates and changes regarding the entrance exams for fine arts faculties have been ongoing in Turkey. This study examines the sense of school belonging among two different groups of fine arts students: those admitted through the YKS and those through special aptitude tests. It also explores the relationship between such attitudes and several other variables.

The study sample consisted of 202 students from three fine arts faculties in Turkey that admitted students with a YKS score during the COVID-19 pandemic (89 admitted through YKS and 113 special aptitude tests). The Psychological Sense of School Membership Scale (PSSM) was administered to all students to measure their sense of school belonging. In general, PSSM studies conducted with university students have revealed a positive link between the sense of belonging and their training processes. Research data were analyzed according to the variables of gender, age, length of time before deciding to enroll in school, years spent in school, and type of exam in school admission. The results showed that students' sense of school belonging increased with both age and the number of years they spent in school. The most noteworthy result was that students admitted to these faculties through special aptitude tests exhibited a significantly stronger sense of belonging as compared to those admitted via YKS.

Anahtar Kelimeler

Art, Education, Faculty of fine arts, Special talent exam, School belonging

Güzel Sanatlar Fakültelerine Öğrenci Seçiminde Özel Yetenek Sınavı mı YKS mi? Öğrenci Aidiyeti Üzerine Bir Araştırma

Öz

Güzel sanatlar fakülteleri, Türkiye yükseköğretim sistemi içerisinde, okula öğrenci kabulü açısından diğer fakülteler ile farklılıklar barındırmaktadır. Diğer birçok fakülte ÖSYM tarafından yapılan YKS sınavı ile öğrenci alırken, güzel sanatlar fakülteleri gibi bazı yükseköğretim kurumları özel yetenek sınavı adı verilen, kendilerine özgü sınavlarla öğrenci kabul etmektedir. Ancak Türkiye’de bu fakültelere girişte uygulanan sınavlarla ilgili tartışmalar ve değişiklikler sürekli olagelmiştir. Bu çalışma, güzel sanatlar fakültelerini iki farklı sınavla kazanmış olan iki ayrı grup öğrencinin aidiyetlerine yönelik tutumlarını incelemeyi ve bu tutumların çeşitli değişkenlerle ilişkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmanın örneklemi, Covid 19 pandemi sürecinde YKS puanı ile öğrenci alan Türkiye’den üç güzel sanatlar fakültesinden toplam 202 öğrenciden oluşmaktadır. Bu öğrencilerden 89’u YKS, 113’ü özel yetenek sınavı ile bu okulları kazanmışlardır. Araştırma kapsamında bu öğrencilere anket çalışması olarak “okula aidiyet duygusu ölçeği” (Psychological Sense of School Membership Scale / PSSM) uygulanmıştır. Genel olarak üniversite öğrencileri ile yapılmış olan PSSM çalışmaları, okula aidiyet duygusu ile eğitim süreçleri arasında pozitif bir bağ olduğunu ortaya koymaktadır. Elde edilen veriler, cinsiyet, yaş, okula girmeye karar verme süresi, okulda geçirdiği yıl ve okulu kazandığı sınav türü değişkenlerine göre analiz edilmiştir. Sonuç olarak, öğrencilerin yaşları büyüdükçe ve okulda geçirdikleri yıl arttıkça okula aidiyet duygularının arttığı görülmüştür. Araştırmanın en önemli bulgusu ise, bu fakültelere özel yetenek sınavıyla giren öğrencilerin okula aidiyet duyguları YKS ile girenlere göre belirgin biçimde daha fazladır.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Eğitim, Güzel sanatlar fakültesi, Özel yetenek sınavı, Okula aidiyet

Kaynakça

• Altunışık, R., Boz, H., Gegez, E., Koç, E., Sığrı, Ü., Yıldız, E. ve Yüksel, A. (2022). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Yeni Perspektifler. Seçkin Yayınevi. İstanbul.
• Akyol, P. ve Krishna, K. (2017). Preferences, selection, and value added: A structural approach. European Economic Review, 91, 89-117. https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2016.09.009
• Alkan, N. (2016). Psychological sense of university membership: An adaptation study of the PSSM scale for Turkish university students. The Journal of Psychology, 150(4), 431-449.
• Altınkurt, L. (2006). Üniversitelerdeki güzel sanatlar eğitim programları giriş sınavı sonuçlarının değerlendirilmesi (Dumlupınar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Örneği). Dumlupınar Üniversitesi sosyal Bilimler dergisi,15, 227-238.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sakarya yayıncılık.
• Arı, N. E. O. (2008). Türkiye’de Seramik Eğitimi Veren Yüksek Öğrenim Kurumlarına Öğrenci Seçmede Uygulanan Sınavların Yeterliliği, YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Beyers, W. ve Goossens, L. (2002). Concurrent and predictive validity of the Student Adaptation to College Questionnaire in a sample of European freshman students. Educational and psychological measurement, 62(3), 527-538. https://doi.org/Doi 10.1177/001316402128774950
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., ve Köklü, N. (2010). Sosyal bilimler için istatistik (6. baskı). Ankara: Pegem Akademi. Caner, A., ve Okten, C. (2010). Risk and career choice: Evidence from Turkey. Economics of Education Review, 29(6), 1060-1075. https://doi.org/10.1016/j.econedurev.2010.05.006
• Dilmaç, O. ve Küçükoğlu, A. (2007). Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümleri Resim-İş Eğitimi Anabilim Dallarında Sunum Dosyasına Dayalı Özel Yetenek Sınav Modeli. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi(18), 63-77.
• Erdem, A. R. (2013). Üniversite özerkliği: Mali, akademik ve yönetsel açıdan yaklaşım. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi(2), 97-107.
• Feyzioğlu, B. (1981). Üniversite özerkliği. Maliye Araştırma Merkezi Konferansları(28), 127-133.
• Findikli, B. (2022a). Between Autonomy and Central Control: A Tale of Two University Reforms in Turkey During the Single-Party Era. Higher Education Policy, 35(4), 855-872. https://doi.org/10.1057/s41307-021-00236-y
• Findikli, B. (2022b). A republic of scholars or scholars of the republic? Reflections on the predicaments of academic freedom and university autonomy in Turkey. Higher Education Quarterly, 76(3), 537-547. https://doi.org/10.1111/hequ.12287
• Goodenow, C. (1993). Classroom Belonging Among Early Adolescent Students: Relationship to Motivation and Achievement. The Journal of Early Adolescence, 13(21), 21-43.
• Gürbüz, S ve Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Seçkin Yayınevi. İstanbul
• Güran, S. (1971). Orta Doğu teknik Üniversitesi’nin Özerkliği Sorunu. Journal of Istanbul University Law Faculty, 36(1-4), 114-144.
• Hatipoglu, C. (2016). The Impact of the University Entrance Exam on EFL Education in Turkey: Pre-service English Language Teachers' Perspective. International Conference on Teaching and Learning English as an Additional Language, Globelt 2016, 232, 136-144. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.10.038
• İHA. (2019). İhlas Haber Ajansı. Erişim Adresi: https://basin.yok.gov.tr/InternetHaberleriBelgeleri/%C4%B0nternet%20Haber%20Belgeleri/2019/323_ozel_yetenek_sinavlari_aciklamasi.pdf (05.06.2022).
• İslamoğlu, A. H. ve Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Beta Yayınları. İstanbul.
• Kaiser, H. F. ve Rice, J. (1974). Little jiffy, mark IV. Educational and psychological measurement, 34(1), 111-117.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamaları çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayınevi, 6.
• Kayahan, Z. ve Kuru, A. Ç. (2017). Türkiye’deki görsel iletişim tasarımı bölümlerine öğrenci alımında uygulanan sınavlar hakkında öğretim elemanı görüşleri. Sanat ve Tasarım Dergisi(19), 75-87.
• Kayapınar, Ö. (2018). Pazarlama Araştırmalarında Güncel Gelişmeler. In N. Altuğ ve Ş. Özhan (Eds.), Pazarlamada Güncel Gelişmeler (ss. 571-606). Nobel.
• Kockar, A. I. ve Gencoz, T. (2004). Personality, social support, and anxiety among adolescents preparing for university entrance examinations in Turkey. Current Psychology, 23(2), 138-146. https://doi.org/Doi 10.1007/Bf02903074
• Levett-Jones, T. ve Lathlean, J. (2009). The Ascent to Competence conceptual framework: an outcome of a study of belongingness. Journal of Clinical Nursing, 18(20), 2870-2879. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2008.02593.x
• Özdamar, K. (2015). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi-1. Nisan Kitabevi Yayınları, Yenilenmiş 10. Baskı. Ankara.
• Özmutlu, A., ve Tomak, A. (2021). Türkiye’deki Plastik Sanatlar Alanı Giriş Özel Yetenek Sınavlarının Özellikleri ve Taşıdığı Riskler Temelinde İncelenmesi. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 6(12), 39-56.
• Pittman, L. D. ve Richmond, A. (2007). Academic and psychological functioning in late adolescence: The importance of school belonging. Journal of Experimental Education, 75(4), 270-290. https://doi.org/Doi 10.3200/Jexe.75.4.270-292
• Polat, A. A. (2013). Özel Yetenek Sınavı Sonuçları ile Lisans Eğitim Sürecindeki Alan Derslerine Dayalı Başarı Durumlarının Değerlendirilmesi Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sardoğan, M. ve Ağaoğlu, S. A. (2005). Yüksek Öğretime Genel ve Özel Yetenek Sınavı ile Başlayan Öğrencilerin Empatik Beceriler Açısından Karşılaştırılması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(4), 33-40.
• Tao, S., Dong, Q., Pratt, M. W., Hunsberger, B. ve Pancer, S. M. (2000). Social support: Relations to coping and adjustment during the transition to university in the People's Republic of China. Journal of Adolescent Research, 15(1), 123-144. https://doi.org/Doi 10.1177/0743558400151007
• Ünver, E. (2017). Bir Özel Yetenek Sınavı Analizi ve Ortaya çıkan Nitelik Sorunu. Milli Eğitim Dergisi, 46(213), 67-78. YÖK. (2022). Yükseköğretim Kurulu. Erişim Adresi: www.yok.gov.tr/kurumsal/tarihçe (15.09.2022).
• İHA. (2019). İhlas Haber Ajansı. Erişim Adresi: https://basin.yok.gov.tr/InternetHaberleriBelgeleri/%C4%B0nternet%20Haber%20Belgeleri/2019/323_ozel_yetenek_sinavlari_aciklamasi.pdf (05.06.2022).