“KENTSEL DİRENÇ” KAVRAMI ÜZERİNE

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 5 - 24, 27.06.2020

Suna Ersavaş Kavanoz

Öz

Direnç kavramının genel olarak kabul edilmiş bir tanımı yoktur ve kullanım alanının genişliğine bağlı olarak kavrama yeni anlamlar yüklenmektedir. Birçok farklı disiplinin kavramı kendi bakış açılarına göre değerlendirmeleri ve yine kavramın kamu politikaları geliştirilmesi gereken alanlarla yakın ilişki içerisinde bulunması kavramı daha yakından anlamayı gerektirmektedir.
Çalışmanın amacı “direnç” kavramının kent ile birlikte kullanımının kavrama yüklediği farklı bakış açılarını anlamaya çalışmaktır. Bu bağlamda çalışmanın kapsamını, kentsel direnç kavramına yüklenen anlamlar, kavramın kentsel alanda ağırlıklı olarak kullanıldığı konularla ilişkisi, kentsel direnç geliştirilmesi sürecinin yönetimi ve bu sürecin eleştirileri, sınırlılıklarının neler olabileceği oluşturmaktadır. Çalışmanın önemi “kentsel direnç”, “dirençli kent” çalışmalarının ağırlıklı olarak iklim değişikliği, afet riskleri, su yönetimi, gıda güvenliği, güvenlik, sürdürülebilirlik gibi alanlarla ilişkili olarak sıklıkla ele alınmasına karşın kavramın kent ile ilgili birçok farklı sorun ile ilgili olarak kullanımının kavrama yüklediği yeni anlamlar üzerine çok çalışılmamış olmasıdır. Özellikle kentsel direnç yaratma politikalarında bahsi geçen ilgili konuların karmaşık sorunlar arasında yer alması da kavramı daha yakından anlamayı gerektirmektedir. Bu bağlamda çalışmanın sorunsalı kentsel direnç kavramının nasıl anlamlandırılabileceği ve kent ile ilgili yeni anlamlar yüklenmesinin nedenlerini açıklayabilmektir. Çalışmanın sonucunda “kentsel direnç”ten söz edildiğinde kent ile ilgili birçok sorun alanı ile ilişkili olarak kullanılmasının kavrama yeni anlamlar yüklediği, “iyileşme” anlamının ötesinde ortaya çıkan yeni duruma “değişim”, “dönüşüm”, “uyum”, “öğrenme” süreçleri ile adapte olunması anlamını da içerdiği ve söz konusu alanların politika ile ilişkisinin kavram ile ilgili çalışmalarda daha fazla tartışılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kent, direnç, kentsel direnç

Kaynakça

• Carmin, JoAnn, David Dodman, Linda Harvey, , Shuaib Lwasa ve Patricia Romero Lankao (2011), “Urban Adaptation Planning and Governance: Clallenges to Emerging Wisdom”, Konrad-Otto Zimmermann (Ed.), Resiliant Cities: Cities and Adaptation to Climate Change Proceedings of The Global Forum 2010, Local Sustainability 1, (Newyork: Springer): 123-130.
• Cartails, Constantinos (2014), “Toward Resilient Cities- A Review of Definitions, Challenges and Prospects” , Advances in Building Energy Rersearch, 8(2): 259-266.
• Chelleri, Lorenzo (2012) “From the ‘Resilient City’ to Urban Resilience A Review Essay on Understanding and İntegrating The Resilience Perspective for Urban Systems”, Documents d’Anàlisi Geogràfica, 58(2): 287-306.
• Coaffee, Jon, David Murakami Wood ve Peter Rogers (2009), The Everyday Resilience of The City: How Cities Respond The Terrorism and Disaster, (Basingstoke: Palgrave Macmillan).
• Coaffee, Jon (2013), “Rescaling and Responsibilising The Politics of Urban Resilience: From National Security to Local Place Making”, Politics, 33.
• Desouza, Kevin C. ve Trevor H. Flanery (2013), “Designing, Planning and Managing Resilient Cities: A Conceptual Framework”, Cities, 35 : 89-99.
• Folke, Carl (2006), “Resilience: The Emergence of A Perspective for Social-Ecological Systems Analyses”, Global Env,ronmental Change, 16: 253-267.
• Folke, Carl, Stephen R. Carpenter, Brian Walker, Marten Scheffer, Terry Chapin ve Johan Rockström (2010), “Resilience Thinking: Integrating, Adaptability and Transformability, Ecology and Society, 15(4): 1-20.
• Godschalk, David R. (2003), “Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities”, Natural Hazard Review, 4(3): 136-143.
• Head, Brian W. (2008)., “Wicked Problems in Public Policy”, Public Policy, 3(2): 101-118.
• Holling, c.s. (1973), “Resilience and Stability of Ecological Systems”, Annual Review of Ecology and Systematics, 4: 1-23.
• Hordijk, Michaela ve Isa Baud (2011), “Inclusive Adaptation: Linking Participatory Learning and Knowledge Management to Urban Resilience”, Konrad-Otto Zimmermann (Ed.), Resiliant Cities: Cities and Adaptation to Climate Change Proceedings of The Global Forum 2010, Local Sustainability 1, (Newyork: Springer): 111-122.
• Jabareen, Yosef (2013,) “Planning The Resilient City: Concepts and Strategies For Coping with Climate Change and Environmental Risk”, Cities, 31: 220-229.
• Karp, Janette Hartz and Hans-Peter Meister (2011) “Creating Resilient Cities Through Empowered Deiberative Participation”, Konrad-Otto Zimmermann (Ed.), Resiliant Cities: Cities and Adaptation to Climate Change Proceedings of The Global Forum 2010, Local Sustainability 1, (Newyork: Springer): 177-188.
• Meerow, Sara ve Joshua P. Newell (2019), “Urban Resilience for Whom, What, When, Where and Why?”, Urban Geography, 40(3): 309.329.
• Pickett, S.T.A., M.L. Cadenasso, J.M.Grove (2004), “Resilient Cities: Meaning, Models, and Metaphor for Integrating The Ecological, Socio_economic, and Planning Realms”, Landscape and Urban Planning, 69: 369-384.
• Savitch, H.W. (2008) Cities in a Time of Terror: Space, Territory and Local Resilience, (New York: M.E.Sharp).
• Schauppenlehler-Kloyber, Elisabeth ve Marianne Penker (2016), “Between Participation and Collective Action-From Occasional Liaisons Towards Long-Term Co-Management for Urban Resilience”, Sustainability, 8 (664): 1-18.
• Sharifi, Ayyoob ve Yoshiki Yamagata (2014), “Resilient Urban Planning: Major Principles and Criteria”, Energy Procedia, 61:1491-1495.
• Spaans, Marjolein, Bas Warterhout (2017), “Building up Reilience in Cities Worldwide-Rotterdam as Participant in the 100 Resilient Cities Programme, Cities, 61: 109-116.
• O’Brien, Geoff ve Paul Read (2005), “Future UK Emergency Management: New Wine, Old Skin?”, Disaster Prevention and Management, 14(3): 353-361. Özüduru, Burcu H ve Jean-Michel Guldman (2013), “Retail Location and Urban Resilience: Towards a New Framework for Retail Policy”, S.A.P.I.EN.S [Online], 6 (1):1-13.
• Pollitt, Christopher (2015), “Wickedness Will Not Wait: Climate Change and Public Management Research”, Public Money&Management, 35(3): 181-186.
• Vale, Lawrence J. (2014), “The Politics of Resilient Cities: Whose Resilience and Whose City?”, Building Research&Information, 42(2): 191-201.
• Weber, Edward P. ve Anne M. Khademian (2008), “Wicked Problems, Knowledge Challenges and Collaborative Capacity Builders in Network Settings”. Public Administration Review, 68(2): 334-349.
• Weichselgartner, Juergen ve Ilan Kelman (2015), “Geographies of Resilience: Challenges and Opportunities of a Descriptive Concept”, Progress in Human Geography, 39 (3): 249-267.
• Zimmermann, Konrad-Otto (2011). “Building The Global Adaptation Community”, Konrad-Otto Zimmermann (Ed.), Resiliant Cities: Cities and Adaptation to Climate Change Proceedings of The Global Forum 2010, Local Sustainability 1, (Newyork: Springer): 3-12.