Batık Kentin Hatırası: Yusufeli Kent Kimliğindeki Değişimler

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 56 - 80, 30.12.2021

Alptekin Torun

https://doi.org/10.48118/yykentcevre.1021841

Cited By: 1

Öz

Özellikle kendine has özelliklerinin belirgin bir şekilde öne çıktığı kentlerde değişimin ortaya çıkardığı toplumsal travmalar derin bir şekilde hissedilmektedir. Bu anlamda kentlerin kimliklerini koruyabilmesi ve kimliklerine uygun gelişebilmesinin önemi açıkça görülmektedir.
Bu çalışmada, Yusufeli’nin kent kimliğinin zaman içerisindeki değişimi irdelenmiştir. Bu amaçla, açık erişimli bir sosyal medya grubundaki Yusufelilerin, Yusufeli’deki baraj çalışmalarından önceki yıllara ait fotoğraflar hakkındaki yorumlarından yararlanılmıştır. Sözlü tarih niteliği de taşıyabilecek bu çalışma kentsel hafızanın dijital boyutunun bir örneğidir. Çalışmada, tüm dünyada etkisini artıran küreselleşmenin ve özellikle ilçede gerçekleştirilen baraj faaliyetinin etkilerinin kent kimliği ve toplumsal kimlik diyalektiği açısından analizi sunulmuştur. Ayrıca Yusufeli’nin kent dokusundaki değişim analiz edilmiş ve Yusufeli’nin kent imgeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Makaleden kent kimliğinin korunması ve yaşatılması açısından önemli dersler çıkarılabilir.

Anahtar Kelimeler

Kent kimliği, Kent imgeleri, Kent belleği, Yusufeli Barajı

Memories Of The Sunken City: Changes In Urban Identity Of Yusufeli

Öz

Social traumas caused by change are felt deeply, especially in cities where their distinctive features are prominent. In this sense, the importance of cities to protect their identities and develop in accordance with their identities is clearly seen.
In this study, the change of Yusufeli's urban identity over time has been examined. For this purpose, the comments of Yusufeli people, in an open access social media group, about the photos of the years before the dam works in Yusufeli were used. This work, which can also have the characteristics of oral history, is an example of the digital dimension of urban memory. In the study, an analysis of the effects of globalization, which has increased its impact all over the world, and especially the dam activity in the district, in terms of urban identity and social identity dialectic is presented. In addition, the change in the urban texture of Yusufeli was analyzed and the urban images of Yusufeli were tried to be revealed. Important lessons can be drawn from the article in terms of preserving and keeping the urban identity alive.

Anahtar Kelimeler

City identity, City İmages, Urban memory, Yusufeli Dam

Kaynakça

• Ah Eski Yusufeli! | Facebook. Retrieved 12:30, June 24, 2021 (https://www.facebook.com/groups/ahhoeskiyusufeli/media).
• Alevkayali, A., & Uzun, A. (2020). Kent Kimliği Oluşmasında Üniversite Öğrencileri-Yerel Halk İlişkisi: Balıkesir Üniversitesi/Kenti Örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Aly, S. (2011). Modernization and Regionalism: Approaches for Sustainable Revival of Local Urban Identity. Procedia Engineering 21:503–12. doi: 10.1016/j.proeng.2011.11.2044
• Anonim. (2012). Bugün 5 Aralık Dünya Kadınlar Günü. Artvin yine farkını konuşturuyor. Birçok Avrupa ülkesi kadın haklarını tanımamışken, Birleşmiş Milletler bile 31 Mart 1953 yılında kadın haklarını tanımışken, Türkiye’de ilk kadın Belediye Başkanı 1930 yılında Yusufeli ilçesi Kılıçkaya beldesinde görev yapıyordu. Sadiye Hanım Türkiye’nin ilk kadın belediye başkanı unvanını aldı. Retrieved 13:32, June 22, 2021 (http://www.08haber.com/haberGoster.php?hid=8038).
• Artvinli, T. (2000). Yusufeli: Doğu'nun Kırkpınar'ı Çalışkan, Dürüst Ve Mert İnsanların Diyarı. PYS Matbaacılık.
• Aslan, S. and Kiper P. (2016). Kimlik ve Bellek Sorunu Sarmalında Kentler: Amasra Kenti Örneğinde Fırsatlar ve Tehditlerin Değerlendirilmesi. İdealkent, 7(20):881–905.
• Avcıoğlu, S. and Akın O. (2017). Kolektif Bellek ve Kentsel Mekan Algısı Bağlamında İstanbul Tuzla Köyiçi Koruma Bölgesi’nin Mekansal Değişiminin İrdelenmesi. İdealkent, 8(22):423–50.
• Ayyıldız, S. and Ertürk, F., (2016). Kentsel Kimlik Bileşenleri İle Yerel Kimliğin İzlerini Sürmek: Kapanca Sokak Örneği. Kocaeli Üniversitesi Mimarlık ve Yaşam Dergisi 2(1):65–88. doi: 10.26835/my.271053
• Bahçalı, S., & Bay, A. (2017). HES’lerin Nüfus ve Yerleşme Hareketliliğine Etkileri: Yusufeli Barajı Örneği. Ege Coğrafya Dergisi, 26, 107–125.
• Bayramoğlu, E. and Özdemir B. (2012). Trabzon Kent Merkezi, Uzun Sokak Kentsel Donatı Elemanlarının Kent Kimliği Açısından Değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi 12(2):182–91.
• Bott, S., Cantrill G. J., and Myers O. E. (2003). Place and the Promise of Conservation Psychology. Human Ecology Review 10(2):100–112.
• Carter, J., Dyer, P., and Sharma, B.. (2007). Dis-Placed Voices: Sense of Place and Place-Identity on the Sunshine Coast. Social and Cultural Geography 8(5):755–73. doi: 10.1080/14649360701633345
• Dama, N., and Yılmaz, M. (2020). Yusufeli̇ Baraji’nin Sosyal Politika Perspektifi: Sorunlar, Fırsatlar ve Beklenti̇ler.
• Demirel, M. (2010). Yusufeli Tarihi, Yusufeli Belediyesi.
• Diker, M. (2017). Religious Building for the City Identity: The Case Of Antioch. Journal of Planning 27(2):180–92. doi: 10.14744/planlama.2017.74755
• Eminağaoğlu, Ö., Akyıldırım Beğen, H. and Aksu G. (2018). “Karadağ Florası (Yusufeli, Artvin-Türkiye).” Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi (May):1–19. doi: 10.17474/artvinofd.352425
• Eminağaoğlu, Ö., Akyıldırm, H., & Aksu, G. (2021). Flora of Kılıçkaya Village (Yusufeli-Artvin, Turkey) Kılıçkaya. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 22, 117–125. https://doi.org/10.17474/artvinofd.762897
• Evren, E. (2014). The Rise and Decline of an Anti-Dam Campaign: Yusufeli Dam Project and the Temporal Politics of Development. Water History 6(4):405–19. doi: 10.1007/s12685-014-0120-8
• Göregenli, M. (2014). Mahalleye Bağlılık Düzeyinin Kent Kimliği Ile İlişkisi İçinde İncelenmesi. 29(73):73–85.
• Hernández, B., Hidalgo M. C., Salazar-Laplace M. E. and Hess, S. (2007). Place Attachment and Place Identity in Natives and Non-Natives. Journal of Environmental Psychology 27(4):310–19. doi: 10.1016/j.jenvp.2007.06.003.
• Karabulut, K. (2007). “Yusufeli̇ Kent Dokusunun Tari̇hsel Geli̇şi̇mi̇ ve Sanat Yapiları.” (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncüyıl Üniversitesi.
• Kayış, A. C. (2017). “Aktör İli̇şki̇leraği Kuramı ve Barajlar: Yusufeli Barajı Örneği.” Karadeniz Araştırmaları.
• Kısakürek, Ş., and Bayazıt E. (2018). Kahramanmaraş Kenti Örneğinde Kent Kimliği ve Kentsel Donatı Elemanları. Turkish Journal of Forest Science 2 2(1):49–59.
• Kurat, Akdes, N. (2002). Türk Kavimleri ve Devletleri. Murat Kitap ve Yayınevi.
• Lynch, Kevin. (1960). The Image of the City. The Journal of Aesthetics and Art Criticism 21(1):91. doi: 10.2307/427643.
• Lynch, Kevin. (1981). A Theory of Good City Form. The MIT Press.
• Mansuroğlu, S. (2020). Turizm Alanlarının Kent Kimliğine Etkisi : Denizli Kenti Örneği, The Effect of Tourism Areas on Urban Identity : The Case of Denizli City. 24:589–604.
• Meydan Yıldız S. G., and Şengün, H. (2019). Çoruh Vadi̇si̇ndeki̇ Baraj Projeleri̇ni̇n Yol Açtiği Yeni̇den Yerleşi̇m İskân) Ve Kamulaştirma Sorunu Üzeri̇ne Bi̇r Değerlendi̇rme. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 12(January):48. doi: 10.25287/ohuiibf.465069
• Nezhad, R. T. B. (2020). Curator Searching for Urban Identity; From Yousef Abad to Vali Asr. European Journal of Sustainable Development 9(1):391–405. doi: 10.14207/ejsd.2020.v9n1p39
• Okur, Y. (2021). Yusufeli Yeni Yerleşim Yeri Inşasında Sona Yaklaşılıyor. Retrieved June 24, 2021 (https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/yusufeli-yeni-yerlesim-yeri-insasinda-sona-yaklasiliyor/2214271).
• Öymen Özak, N. and Pulat Gökmen G. (2009). Bellek ve Mekan İlişkisi Üzerine Bir Model Önerisi. İtüdergisi Mimarlık, Planlama, Tasarım 8(2):145–55.
• Pol, E. (2002). The Theoretical Background of the City-Identity-Sustainability Network. Environment and Behavior 34(1):8–25. doi: 10.1177/0013916502034001002
• Şentürk, A. (2018). Aidiyet, Kent Kimliği ve Kentsel Koruma Etkileşimi Bağlamında Kullanıcı Sürekliliğinin İrdelenmesi: Kadıköy Moda Örneği. Megaron / Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal 14(1):145–59. doi: 10.5505/megaron.2018.71676
• Surat, H. (2017). Artvin Yusufeli’nde Yerel Halkın Ekoturizme Yönelik Algı ve Tutumları. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi 13(2):9–19.
• Surat, H., Yılmaz, H. and Surat, B. Z. (2015). Yusufeli ve Yakın Çevresinin Ekoturizm Kullanım Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma. Doğu Coğrafya Dergisi 20(34):61. doi: 10.17295/dcd.16802
• Thompson, P. (1999). Geçmişin Sesi. Tarih Vakıf. İstanbul.
• Tufekcioglu, A. and Tufekcioglu, M. (2017). Artvin İli Yusufeli İlçesinde Meraların ve Hayvancılığın Mevcut Durumunun Değerlendirilmesi.. Artvin Coruh Universitesi.
• Türk, E. (2018). Gömleğin Her Düğmesini Yanlış İliklemek: Artvin-Yusufeli Zorunlu Yeniden Yerleştirme Sürecinin Eleştirel İncelemesi. Journal of Planning (January). doi: 10.14744/planlama.2018.36854
• Ünlü, T. S. (2017). Kent Kimliğinin Oluşumunda Kentsel Bellek ve Kentsel Mekan İlişkisi: Mersin Örneği. Journal of Planning 27(1):75–93. doi: 10.14744/planlama.2017.06078
• Webber, M. M. (2017). The Urban Place and the Nonplace Urban Realm. The City: Critical Essays in Human Geography 451–525. doi: 10.9783/9781512808063-005
• Yılmaz, S. (2019). Hediyelik Seramik Objeler ve Kent Kimliği Üzerine Bir Değerlendirme. 163–82.
• Zurnacı, J. and Çalık İ. (2019). Sürdürülebilir Turizm Göstergeleri Bağlamında Ev Pansiyonculuğunun Değerlendirilmesi: Yusufeli Örneği (Evaluation of Home Boarding in the Context of Sustainable Tourism Indicators: Yusufeli Case). Journal of Tourism and Gastronomy Studies 7(3):2144–66. doi: 10.21325/jotags.2019.465