EXAMINING THE ENVIRONMENTAL BEHAVIORS OF PRE-SERVICE TEACHERS

Yıl 2013, Cilt: 10 Sayı: 1, 125 - 141, 01.03.2013

Yrd. Doç. Dr. Serkan Timur Şirin Yılmaz Yrd. Doç. Dr. Betül Timur

Öz

Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Davranışlarının İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı ilköğretim bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının çevreye yönelik davranışlarını farklı değişkenler açısından incelemektir. Tarama modelinin kullanıldığı çalışmanın örneklemini 420 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Karatekin (2011) tarafından Türkçeye uyarlanan ve Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı a= .85 olarak hesaplanan “Çevre Davranış Ölçeği’’ kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçekten elde edilen veriler SPSS 20.0 İstatistik Programı kullanılarak çözümlenmiştir. Çalışmada ulaşılan bulgulara göre öğretmen adaylarının çevreye yönelik davranışlarının cinsiyet, anne ve baba eğitim düzeyi ve çevre dersi alma durumuna göre değişmediği; öğrenim gördükleri anabilim dalı, çevre ile ilgili merak düzeyi, doğal alanlara gitme sıklığına göre anlamlı olarak değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonunda sonuçlara dayalı önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevre, öğretmen adayı, çevreye yönelik davranış, çevre eğitimi

Kaynakça

• Akıllı, M. ve Yurtcan, M. T. (2009). İlköğretim fen bilgisi öğretmeni adaylarının çevreye karşı tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2).
• Alp, E., Ertepınar, H., Tekkaya, C. ve Yılmaz, A. (2008). A survey on Turkish elementary school students' environmental friendly behaviours and associated variables. Environmental Education Research, 14(2), 129–143.
• Altınöz, N. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Atasoy, E. (2006). Çevre için eğitim ve çocuk-doğa etkileşimi. (1. Basım). Bursa: Ezgi. Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4. Basım) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• Erdoğan, M. (2009). Fifth grade students’ environmental literacy and the factors affecting students’ environmentally responsible behaviors. Unpublished Doctoral Dissertation, Ankara: The Graduate School of Social Sciences Middle East Technical University.
• Hsu, S. J. ve Roth, R. E. (1998). An Assessment of environmental literacy and analysis of predictors of responsible environmental behaviour held by secondary teachers in the Hualien Area of Taiwan. Environmental Education Research, 4(3). Hsu, S. J. (2004). The Effects of an environmental education program on responsible environmental behavior and associated environmental literacy variables in Taiwanese College Students. The Journal of Environmental Education, 35(2), 37-48.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (21. Basım) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatekin K. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Karatekin, K. ve Aksoy, B. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1), 1423-1438.
• Keleş, Ö., Uzun, N. ve Varnacı Uzun, F. (2010). Öğretmen adaylarının çevre bilinci, çevresel tutum, düşünce ve davranışlarının doğa eğitimi projesine bağlı değişimi ve kalıcılığının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(32), 384-401.
• Morrone, M., Mancl, K. ve Carr,K. (2001). Development of a metric to test group differences in ecological knowledge as one component of environmental literacy. The Journal of Environmental Education, 32(4), 33-42.
• Negev, M., Sagy, G., Garb, Y., Salzberg, A. ve Tal, A. (2008). Evaluating the environmental literacy of Israeli elementary and high school students. The Journal of Environmental Education, 39(2), 3-20.
• Pe’er, S., Goldman, D. ve Yavetz, B. (2007). Environmental literacy in teacher training: Attitudes, knowledge, and environmental behavior of beginning students. The Journalof Environmental Education, 39, 45-59.
• Roth, C. E. (1992). Environmental Literacy: Its Roots, Evolution and Directions in the 1990s. ED 348235. Retrieved October 5, 2012, from ERIC databases.
• Timur, S. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Timur, S., Timur, B. ve Yılmaz, Ş. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen adaylarının çevreye yönelik davranışlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 777-793.
• Timur, S. Yılmaz, M. (2011). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi ve Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(303-320).
• Ürey, M. ve Şahin, B. (2010). Akademik personelin çevre sorunları ve çevre eğitimine yönelik duygu, düşünce ve davranışlarının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (38), 134-149.
• Venkarataman, B. (2008). Why environmental education? Environment Magazine, 50 (5).
• Yang, J. S. (1993). Perceptions of preservice secondary school teachers in Taiwan, the Republic of China, concerning environmental education. Unpublished Doctoral Dissertation, Texas A&M University.
• Yücel Işıldar, G. (2008). Meslek yüksek okulları boyutunda “Çevre Eğitimi’nin çevreci yaklaşımlar ve davranışlar üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 759-778.
• Worsley, A. ve Skrzypiec, G. (1998). Environmental attitudes of senior secondary schoolstudents in South Australia. Global Environmental Change, 8(3), 209-225.