DETERMINATION OF SUITABILITY OF OBJECTIVES OF ELEMENTARY SOCIAL STUDIES TO SOCIAL SCIENCE DISCIPLINES AND TO INTERDISCIPLINARY MENTALITY

Yıl 2011, Cilt: 8 Sayı: 1, 110 - 139, 01.03.2011

Arş. Gör. Murat Keçe Arş. Gör. Zihni Merey

Öz

Anahtar Kelimeler

-

İlköğretim Sosyal Bilgiler Kazanımlarının Sosyal Bilimler Disiplinlerine Ve Disiplinlerarası Anlayışa Uygunluğunun Belirlenmesi

Öz

Bu çalışma, 2005 yılında yenilenen ilköğretim programı ile birlikte değişen sosyal bilgiler müfredat programı kazanımlarının disiplinler arası anlayışa ve sosyal bilim disiplinlerine ne derece uygun olduğunu belirleme amacı ile yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan ölçeğe göre; “Sosyal bilgiler dersi kazanımlarının sosyal bilim disiplinlerine ve disiplinler arası anlayışa uygunluk düzeyi nedir?” sorusuna cevap aranmaktadır. Araştırmada ilköğretim sosyal bilgiler dersi kazanımlarının sosyal bilgiler öğretim programını oluşturan sosyal bilim disiplinlerine ve disiplinler arası anlayışa uygunluğunu belirlemek amacıyla doküman analizi kullanılmıştır. Ulaşılan bulgulara göre, sosyal bilgiler müfredat programlarında bulunan kazanımların sosyal bilim disiplinlerine ve disiplinler arası anlayışa uygunluğu incelendiğinde; sosyal bilimler disiplinlerine ait bulguların kazanımlara yansıtılması noktasında başarılı olunduğu görülmektedir. Diğer taraftan kazanımların disiplinler arası anlayışla yapılandırılması konusunda ise eksikliklerin olduğu anlaşılmaktadır. 1998 programındaki kadar olmasa da 2005 sosyal bilgiler müfredat programlarında da tarih ve coğrafyaya ait kazanımların fazlaca yer aldığı görülmektedir. Din bilimi, arkeoloji ve felsefeye ilişkin bulguların kazanımlara yansıtılması konusunda yine eksikliklerin olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akdağ, H. ve Sarı, İ. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Arkeolojinin ve Antropolojinin Yeri. R. Turan ve K. Ulusoy (Editör), Sosyal Bilgilerin Temelleri (s.229-240). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
• Akhan, N. E. (2010). Sosyal Bilgiler Disiplininde Ekonominin Yeri ve Önemi. R. Turan ve K. Ulusoy (Editör.), Sosyal Bilgilerin Temelleri (s. 245-260). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
• Akyüz, H. (1991). Eğitim Sosyolojisinin Temel Kavram ve Alanları Üzerine Bir Araştırma, İstanbul, 1991, M.E.B.Yayınları.
• Arsebük, G. (1983), “Dünden Bugüne Arkeoloji”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: Gözlem Matbaacılık.
• Ata, Bahri. (2009). “Sosyal Bilgiler Ünitesi Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler” Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar -1. R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Editör), (S.43-53), Ankara: Pegem A Yayınları.
• Aytaç, S. (2000). İnsanı Anlama Çabası (Psikolojiye Giriş). Bursa: Ezgi Kitapevi Yayınları.
• Bilgili, A. S. (2008). Sosyal Bilgilerin Temelleri. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Celkan,Y. (1991). Eğitim Sosyolojisi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Matbaası, Erzurum,1991.
• Çelikkaya, T. (2002). İlköğretim Birinci Kademe Sosyal Bilgiler Dersi Coğrafya Konularının Öğretimi; Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Erden, M. (tarihsiz). Sosyal Bilgiler Öğretimi, İstanbul: Alkım Kitapevi
• Ertek, T. (2006). Temel Ekonomi, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Günay, M. (2010). “Bilim Felsefesi ve Eğitim Felsefesi Bağlamında Sosyal Bilgiler”. R. Turan ve K. Ulusoy (Editör.), Sosyal Bilgilerin Temelleri (s. 150-172). Ankara: Maya Akademi yayınları.
• Hoşgörür,V. (2001). Öğretmenliğe Giriş, Ankara, Pegem A Yayınları.
• Karagözoğlu, G. (2003). “Eğitim Sistemimizde Öğretmen Yetiştirme Politikamıza Genel Bir Bakış”, Eğitimde Yansımalar: VII. Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, 21-23 Mayıs.
• Keçe, M. (2009). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Tarih Okur-yazarlığı Durumlarının Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nigde.
• Kılıçoğlu, G. (2009). “Sosyal Bilgiler Tanımı, Dünyada ve Ülkemizde Gelişimi ve Önemi”. Mustafa Safran (Editör), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 3-16). Ankara: PegemA Yayınclık.
• Kıncal, R. (2002). Vatandaşlık Bilgisi, Ankara, 2002, Mikro Yayıncılık
• Köstüklü, N. (2001). Sosyal Bilimler ve Tarih Öğretimi, Günay Ofset, Konya
• Maxim George, W. (2003). Dynamic Social Studies for Elemantary Classrooms, Merril, Upper Saddle River, N.J.
• Marhall,G. (1989). Sosyoloji Sözlüğü, Bilim Sanat Yayınları, Ankara.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 4-5. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• NCSS, (1992). What is Social Studies?. Washington DC: Naitonal Council fort the Social Studies. www.socialstudies.org/standarts/introduction (15.04.2011).
• Özdemir, S. M. (2009). “Sosyal Bilgiler Öğretimi, Programı ve Değerlendirilmesi”. Mustafa Safran (Editör), Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde. Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Öztürk, C. ve Dilek, D. (2005). “Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programları”, C. Öztürk ve D. Dilek (Editör), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Öztürk, C. (2007). “Sosyal Bilgiler: Toplumsal Yaşama Disiplinler arası Bir Yaklaşım”, C. Öztürk (Editör), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: PegemA Yayınları.
• Parker, W.C. (2005). Social Studies in Elementary Education, Pearson Prentice Hall, United States.
• Seiter, D. M. (1989). Teaching and Learning Economics. (Eric Identifier: Ed304396). http://www.ericdigests.org/pre-9210/economics.htm (13.05.2011).
• Sönmez, V. (2005). Hayat ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Öğretmen Kılavuzu, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şahin, C. (1998). Coğrafyaya Giriş, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayınları.
• Tay, B. (2010). “Sosyal Bilgiler Öğretiminin Dünü Bugünü ve Yarını”, Refik Turan ve Kadir Ulusoy (Editör), Sosyal Bilgilerin Temelleri (s. 5-22). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
• Tekerek, M., Kaya, N., Alıç, M.D., Yılbat, B., Yıldırım, T., Koyuncu, M., Ulusoy, K. (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretmen Kılavuz Kitabı 4, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, İstanbul: MEB.
• Tezcan, M. (1992). Eğitim Sosyolojisi, Ankara, Zirve Ofset.
• Turan R. ve Ulusoy K. (2010). “Sosyal Bilgiler Disiplininde Tarihin yeri ve Önemi” , Refik Turan ve Kadir Ulusoy (Ed.), Sosyal Bilgilerin Temelleri (s. 43-61). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
• Tozlu, N. (1997). Eğitim Felsefesi, İstanbul, Milli Eğitim Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları.