Örgütsel Sosyalleşme ve Türk Eğitim Sisteminde Örgütsel Sosyalleşme Süreci

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 2, 137 - 153, 01.06.2008

Yrd. Doç. Dr. Hasan Basri Memduhoğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ÖRGÜTSEL SOSYALLEŞME VE TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖRGÜTSEL SOSYALLEŞME SÜRECİ

Öz

Örgütsel sosyalleşme, örgütün değer ve normlarının örgüte yeni katılan işgörene aktarılarak,
örgütte oynayacağı rollerin ona öğretilmesi sürecidir. Bir tür öğrenme süreci olan sosyalleşme yoluyla,
bireyin grup normlarını öğrenip bunlara uyması, böylelikle sosyal düzenin korunması sağlanır. Örgüte
yeni katılan işgörenlerin etkili bir örgütsel sosyalleşme süreci geçirmeleri; kendileri ile seçtikleri işler
arasında uyuşma olması, işlerine ve iş ortamlarına kolayca uyum sağlamaları, işlerinde üretken, doyum
sağlayıcı olmaları, sağlıklı bir kariyer elde etmeleri ve işte mutlu olmaları açısından önemlidir.
Bu çalışmada Türk Eğitim Sisteminde sosyalleşme sürecinin nasıl işlediği ve bu konuda yaşanan
temel sorunların neler olduğu çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda sisteme yeni katılan
öğretmenlere Türk Eğitim Sistemi’nin örgütsel değer ve normlarının aktarılması, böylelikle sisteme uyum
göstermeleri için uygulanan temel sosyalleşme etkinlikleri eleştirel yönden değerlendirilmiştir. Türk
Eğitim Sisteminde, sosyalleşme bağlamında benimsenen fonksiyonalist yaklaşım gereği, örgüte yeni
katılan tüm bireylere yönelik standartlaşmış, belli sürelerle kısıtlı ve çok işlevsel olmayan eğitim
programları ile yetinildiği vurgulanmıştır

Anahtar Kelimeler

Sosyalleşme, örgütsel sosyalleşme, Türk Eğitim Sistemi

Kaynakça

• Adkins, L. C.. (1995). Previous work experience and organizational socizalization: a longitudional examination. Academy of Management Journal. 38 (3), 839-862.
• Ajzen, I., Timko, C. & White, J. B. (1982). Self-monitoring and the attitude behaviour relation. Journal of Personality and Social Psychology, 42, 426-435.
• Bakke, E. W. The fusion process. New Haven: Yale University, Labor and Management Center, 1953.
• Balay, R.(2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Balcı, A. (2000). Örgütsel Sosyalleşme: Kuram Strateji ve Taktikler. Pegem Yayıncılık. Ankara.
• Baron, A. R. and Greenberg, J. (1986). Behavior in Organizations. Boston: Allyn and Bacon.
• Billings, A. G. and Moos, R. H. (1984). Coping stres and social resources among adults with unipolar deppression. Journal of Personality and Social Psychology, 46, 877-891.
• Buchanan. B. (1974). Building organizational commitment: The socialization of managers in work organizations. Administrative Science Quarterly, 19, 533- 546.
• Can, H. (1999). Organizasyon ve Yönetim. Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Çalık, C. (2006). Örgütsel sosyalleşme sürecinde eğitimin değişen rolü ve önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi. Mart-2006, C:14, No:1, 1-10
• Chatman, J.A. (1991). Matching people and organizations: Selection and socilaziation in public accounting firms. Administrative Sciaence Quarterly. 36, 1: 459-484
• Dönmezer, S. (1994). Toplumbilim. Beta Yayınları. İstanbul.
• Feldman, D. C. (1976a). A contingency theory of socialization. Administrative Science Quarterly, 21,433-454.
• Feldman, D. C. (1976b). A practical program for employee socialization. Organizational Dynamics, 57(2), 64-80.
• Feldman, D. C. ( 1980) A Socialization process that help new recruits succed. In J. R. Hackman, E. E. Lawler, L. W. Porter (Eds). Perspectives on Behaviour in Organization (170-178) Mc Graw-Hill Book Company
• Giddens, A. (2000). Sosyoloji. Ayraç Yayınevi. Ankara.
• Kartal, S. (2007). Eğitimde Örgütsel Sosyalleşme. Maya Akademi Yayınları, Ankara.
• Katz, D., Kahn, R.L. (1977). Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi. (Çevirenler. H.Can , Y. Basar). TODAİE Yayını. Ankara.
• Louis, M. R. (1980). Surprise and sense-making: What newcomers experience in entering unfamiliar organizational settings. Administrative Science Quarterly. 25, 226-251.
• Morrison, E. V. (1993). Longitudinal study of the effects of information seeking on newcomer socialization. Journal of Applied Psychology. 78,2: 178-183
• Nelson, D. L. and Quick, J. C. (1987). Professional Women: Are distress and disease inevitable? Academy of Mnagement Review, 10, 206-218.
• O’Sullisan, F. (1997). Learnin organizations-reenginering schools for life long learning. School Leadership and Management. 17,2: 217-229
• Porter, L, W., Lawler, E. E., III., & Hackman. J. R. (1975). Behavior in organizations. New York: McGraw-Hill.
• Quick, J. C. and Quick, J. D. (1984). Organization Stress and Preventive Mangement. McGraw Hill, New York.
• Schein, E, H. (1978). Career dynamics: Matching individual and oganiza-tional needs. Reading, Mass.: Addison-Wesley.
• Schein, E. (1988). Process consultation:its role in organization development. USA: Addison-Wesley Publishing Company.
• Tierney, W. G. (1997). Organizational socialization in higher education. The Journal of Higher Education, Vol. 68, No. 1. (Jan. - Feb., 1997), pp. 1-16.
• Van Maanen, J., & Schein, H. (1979). Toward a theory of organizational socialization. In B. M. Staw (Ed.), Research in Organizational Behavior (Vol. 1). Greenwich, Conn.: JAI Press, 209-264.
• Veenman, S. (1984). Perceived problems of begining teachers. Review of Educational Research. 54,2: 143-178
• Wanous, J. P. (1980). Organizational entry: Recruitment, selection, and socialization of newcomers. Reading, Mass.: Addison- Wesley.
• Wanous, J. P., Reichers, A. E. & Malik, S. D. (1984). Organizational socialization and group development: toward an integrative perspective. Academy of Management Review, Vol. 9. No. 4, 670-683.