Siber Saldırganlık Ölçümü: Lise Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2022, Sayı: Özel Sayı - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinin Kuruluşunun 40. Yıl Dönümü Şubat Özel Sayısı, 1 - 27, 15.02.2022

Sevilay Seryol , Mustafa Serkan Günbatar

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1068076

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı siber saldırganlık ölçeği geliştirmek ve çeşitli değişkenlere göre öğrencilerin siber saldırganlıklarını karşılaştırmaktır. Araştırmanın katılımcıları Van ilinde 2018-2019 yılında eğitim öğretime devam eden öğrenciler olmuştur. Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açıklayıcı faktör analizine 1573 öğrenci katılmıştır. Bu analize katılanlardan %54,2’si kadın, %45,8’i erkektir. İkinci aşama ise doğrulayıcı faktör analizi aşamasıdır. Doğrulayıcı faktör analizine 188 öğrenci katılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizine katılan öğrencilerin %32’si kadın, %68’i erkektir. Doğrulayıcı faktör analizi sonrasında ortaya çıkan uyum değerlerinin (X2=898,79, Sd=433, X2/ Sd=2.07, RMSEA=0.076, CFI=0.94, NNFI=0.93, NFI=0.91, AGFI=0,72, GFI=0,77) modeli doğruladığı görülmüştür. Bu sonuçlara göre ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen verilen analizinde öğrencilerin siber saldırganlık eğilimleri okul türü, cinsiyet, internet kullanım süresi, ebeveynlerin internet kullanması, kullandıkları sosyal ağlar, sosyal ağlarda anonim olması, ebeveynlerin sosyal ağ tutumu, odaya sahip olması, sosyal ağlarda etkileşimli olması ve bilgisayara sahip olmasına göre anlamlı bir fark olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

siber saldırganlık, siber zorbalık, Lise öğrencileri, saldırganlık., siber saldırganlık, siber zorbalık, Lise öğrencileri, saldırganlık.

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. (1995). Bilgi teknolojilerinin okullarda kullanımı ve öğretmenlerin rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(11), 105-109
• Aksaray, P. D. S. (2011). Siber zorbalık. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 405-432.
• Álvarez-García, D., Barreiro-Collazo, A., & Núñez, J. C. (2017). Cyberaggression among adolescents: Prevalence and gender differences. Comunicar, 25(50), 89-97. https://doi.org/10.3916/C50-2017-08
• Anderson, C. A., & Bushman, B. J. (2002). Human aggression. Annual review of psychology, 53. 27-51. https://10.1146/annurev.psych.53.100901.135231
• Baldry, A. C., Sorrentino, A., & Farrington, D. P. (2019). Cyberbullying and cybervictimization versus parental supervision, monitoring and control of adolescents' online activities. Children and Youth Services Review, 96, 302-307. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2018.11.058
• Bauman, S., Underwood, M. K., & Card, N. A. (2012). Definitions: Another perspective and a proposal for beginning with cyberaggression. In Principles of Cyberbullying Research: Definitions, Measures, and Methodology (pp. 41-45). Taylor and Francis. https://doi.org/10.4324/9780203084601
• Corcoran, L., Guckin, C. M., & Prentice, G. (2015). Cyberbullying or cyber aggression?: a review of existing definitions of cyber-based peer-to-peer aggression. Societies, 5(2), 245-255. https://doi.org/10.3390/soc5020245
• Crick, N. R., & Grotpeter, J. K. (1995). Relational aggression, gender, and social‐psychological adjustment. Child development, 66(3), 710-722. https://doi.org/10.2307/1131945
• Elsaesser, C., Russell, B., Ohannessian, C. M., & Patton, D. (2017). Parenting in a digital age: A review of parents' role in preventing adolescent cyberbullying. Aggression and violent behavior, 35, 62-72. https://doi.org/10.1016/j.avb.2017.06.004
• Erdur-Baker, Ö., & Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eurasian Journal Of Educational Research (EJER), 27. 31-42
• Goldstein, S. E. (2015). Parental regulation of online behavior and cyber aggression: adolescents’ experiences and perspectives. Cyberpsychology: Journal Of Psychosocial Research On Cyberspace, 9(4). Article 2. https://doi.org/10.5817/CP2015-4-2
• Goldstein, S. E. (2016). Adolescents’ disclosure and secrecy about peer behavior: links with cyber aggression, relational aggression, and overt aggression. Journal Of Child And Family Studies, 25(5), 1430-1440. https://doi.org/10.1007/s10826-015-0340-2
• Gökler, R. (2009). Okullarda akran zorbalığı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 511-537.
• Grigg, D. W. (2010). Cyber-aggression: definition and concept of cyberbullying. Journal Of Psychologists And Counsellors İn Schools, 20(2), 143-156. https://doi.org/10.1375/ajgc.20.2.143
• Güleç, İ., Çelik, S., & Demirhan, B. (2012). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal Of Education, 2(3), 34-48.
• Hinduja, S.& Patchin, J.W. (2009). Bullying beyond the schoolyard: preventing and responding to cyberbullying, California: Carwin Pres.
• Hinduja, S., & Patchin, J. W. (2014). Bullying beyond the schoolyard: Preventing and responding to cyberbullying, California: Corwin Press.
• Horner, S., Asher, Y., & Fireman, G. D. (2015). The impact and response to electronic bullying and traditional bullying among adolescents. Computers in human behavior, 49, 288-295. https://doi.org/10.1016/j.chb.2015.03.007
• Hosseinmardi, H., Mattson, S. A., Rafiq, R. I., Han, R., Lv, Q., & Mishra, S. (2015). Detection of cyberbullying incidents on the instagram social network. arXiv preprint arXiv:1503.03909.
• Hoşgörür, V., & Orhan, A. (2017). Okulda zorbalık ve şiddetin nedenleri ve önlenmesinin yönetimi (Muğla merkez ilçe örneği). Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 859-880.
• Karasar, S. (2004). Egitimde yeni ıletisim teknolojileri-ınternet ve sanal yüksek egitim. TOJET: The Turkish Online Journal Of Educational Technology, 3(4).117-125
• Katz, I., Lemish, D., Cohen, R., & Arden, A. (2019). When parents are inconsistent: Parenting style and adolescents' involvement in cyberbullying. Journal of Adolescence, 74, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2019.04.006
• Kepenekçi, Y. K., & Çınkır, Ş. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34(34), 236-253.
• Koçer, M. (2012). Erciyes üniversitesi öğrencilerinin internet ve sosyal medya kullanım alışkanlıkları. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 18. 70-85
• Kopecký, K., & Szotkowski, R. (2017). Cyberbullying, cyber aggression and their impact on the victim–the teacher. Telematics And Informatics, 34(2), 506-517. https://doi.org/10.1016/j.tele.2016.08.014
• Kwan, G. C. E., & Skoric, M. M. (2013). Facebook bullying: An extension of battles in school. Computers in human behavior, 29(1), 16-25. https://doi.org/10.1016/j.chb.2012.07.014
• Law, D. M., Shapka, J. D., & Olson, B. F. (2010). To control or not to control? Parenting behaviours and adolescent online aggression. Computers İn Human Behavior, 26(6), 1651-1656. https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.06.013
• Legate, N., Weinstein, N., & Przybylski, A. K. (2019). Parenting strategies and adolescents’ cyberbullying behaviors: evidence from a preregistered study of parent–child dyads. Journal of youth and adolescence, 48(2), 399-409. https://doi.org/10.1007/s10964-018-0962-y
• Mesch, G. S. (2009). Parental mediation, online activities, and cyberbullying. CyberPsychology & Behavior, 12(4), 387-393. https://doi.org/10.1089/cpb.2009.0068
• Mishna, F., Regehr, C., Lacombe-Duncan, A., Daciuk, J., Fearing, G., & Van Wert, M. (2018). Social media, cyber-aggression and student mental health on a university campus. Journal Of Mental Health, 27(3), 222-229. https://doi.org/10.1080/09638237.2018.1437607
• Modecki, K. L., Barber, B. L., & Vernon, L. (2013). Mapping developmental precursors of cyber-aggression: trajectories of risk predict perpetration and victimization. Journal Of Youth And Adolescence, 42(5), 651-661. https://doi.org/10.1007/s10964-012-9887-z
• Nocentini, A., Fiorentini, G., Di Paola, L., & Menesini, E. (2018). Parents, family characteristics and bullying behavior: A systematic review. Aggression and violent behavior. 45, 41-50. https://doi.org/10.1016/j.avb.2018.07.010
• O'Keeffe, G. S., & Clarke-Pearson, K. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127(4), 800-804. https://doi.org/10.1542/peds.2011-0054
• Olweus, D. (1993). Bullying at school: what we know and what we can do?Oxford and Cambridge, MA: Blackwll Publishers.
• Pabian, S., De Backer, C. J., & Vandebosch, H. (2015). Dark triad personality traits and adolescent cyber-aggression. Personality ZAnd Individual Differences, 75, 41-46. https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.11.015
• Parti, K., Kiss, T., & Koplányi, G. (2018). Architecture of aggression in cyberspace. Testing cyber aggression in young adults in hungary. International Journal Of Cybersecurity Intelligence & Cybercrime, 1(1), 56-68. https://doi.org/10.52306/01010618QOSG3191
• Patterson, L. J., Allan, A., & Cross, D. (2016). Adolescent bystanders' perspectives of aggression in the online versus school environments. Journal Of Adolescence, 49, 60-67. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2016.02.003
• Peker, A., Eroğlu, Y., & Ada, Ş. (2012). Ergenlerde siber zorbalığın ve mağduriyetin yordayıcılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 185-206
• Pornari, C. D., & Wood, J. (2010). Peer and cyber aggression in secondary school students: the role of moral disengagement, hostile attribution bias, and outcome expectancies. Aggressive Behavior: Official Journal Of The International Society For Research On Aggression, 36(2), 81-94. https://doi.org/10.1002/ab.20336
• Pyżalski, J. (2012). From cyberbullying to electronic aggression: typology of the phenomenon. Emotional and behavioural difficulties, 17(3-4), 305-317. https://doi.org/10.1080/13632752.2012.704319
• Raskauskas, J. & Stoltz, A.D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology, 43, 564-575. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.3.564
• Runions, K. C., Bak, M., & Shaw, T. (2017). Disentangling functions of online aggression: The cyber‐aggression typology questionnaire (CATQ). Aggressive Behavior, 43(1), 74-84. https://doi.org/10.1002/ab.21663
• Sabancı, Y. (2018). Ergenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyetin yordayıcıları olarak akılcı olmayan inançlar psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaçlar. Gaziantep Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Schoffstall, C. L., & Cohen, R. (2011). Cyber aggression: The relation between online offenders and offline social competence. Social Development, 20(3), 587-604. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2011.00609.x
• Tokunaga, R. S. (2010). Following you home from school: a critical review and synthesis of research on cyberbullying victimization. Computers İn Human Behavior, 26(3), 277-287. https://doi.org/10.1016/j.chb.2009.11.014
• Toledano, S., Werch, B. L., & Wiens, B. A. (2015). Domain-specific self-concept in relation to traditional and cyber peer aggression. Journal Of School Violence, 14(4), 405-423. https://doi.org/10.1080/15388220.2014.935386
• Türkoğlu, S. (2013). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Urban Dictionary (2019). (Https://Www.Urbandictionary.Com/Define.Php?Term=Cyber%20Aggression . Adresinden 06.02. 2019 Tarihinde Alınmıştır. Vale, A., Pereira, F., Gonçalves, M., & Matos, M. (2018). Cyber-aggression in adolescence and internet parenting styles: a study with victims, perpetrators and victim-perpetrators. Children And Youth Services Review, 93, 88-99. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2018.06.021
• Vural, Z., & Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’ne yönelik bir araştırma. Journal Of Yasar University, 5(20). 3348-3382
• Whittaker, E., & Kowalski, R. M. (2015). Cyberbullying via social media. Journal of School Violence, 14(1), 11-29. https://doi.org/10.1080/15388220.2014.949377
• Wright, M. F., & Li, Y. (2013). Normative beliefs about aggression and cyber aggression among young adults: A longitudinal investigation. Aggressive Behavior, 39(3), 161-170. https://doi.org/10.1002/ab.21470
• Wright, M. F., Aoyama, I., Kamble, S. V., Li, Z., Soudi, S., Lei, L., & Shu, C. (2015). Peer attachment and cyber aggression involvement among Chinese, Indian, and Japanese adolescents. Societies, 5(2), 339-353. https://doi.org/10.3390/soc5020339
• Yaman, E., & Sönmez, Z. (2015). Ergenlerin siber zorbalık eğilimleri. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(1), 18-31.
• Ybarra, M. L., & Mitchell, K. J. (2004). Online aggressor/targets, aggressors, and targets: a comparison of associated youth characteristics. Journal Of Child Psychology And Psychiatry, 45(7), 1308-1316. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2004.00328.x
• Ybarra, M. L., Diener-West, M., & Leaf, P. J. (2007). Examining the overlap in Internet harassment and school bullying: Implications for school intervention. Journal of Adolescent Health, 41(6), S42-S50. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2007.09.004
• Yılmaz, K., & Horzum, M. B. (2005). Küreselleşme, bilgi teknolojileri ve üniversite. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 103-121.