Bilimsel Öyküler İçeren Eğitsel Oyunlar ile Fen Öğretimine Yönelik Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 269 - 297, 15.08.2022

Melike Beker Baş Orhan Karamustafaoğlu

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1075698

Öz

Fen bilimlerinde soyut düşünme becerisi gerektiren konu ve kavramların anlaşılmasına yönelik alternatif öğretim ortamları hazırlamak öğretmenler için kaçınılmazdır. Bu çalışmada 6. Sınıf kuvvet ve hareket ünitesi kazanımlarına yönelik bilimsel öyküler içeren eğitsel oyunlar ile desteklenen bir öğretim ortamı oluşturularak, bu öğretim ortamına yönelik öğrenci ve öğretmenlerin görüşlerini anlamak ve bu görüşleri paylaşmak amaçlanmıştır. Ünite kazanımlarına yönelik 4 eğitsel oyun ve 4 bilimsel öykü geliştirilerek, uygulanmış ve paylaşılmıştır. Uygulama 2019-2020 eğitim-öğretim yılında 37 altıncı sınıf öğrencisinin katılımı ile gerçekleştirilmiş ve video kaydına alınıp düzenlenerek öğretmenler ile yapılacak mülakatlara hazırlanmıştır. Eylem araştırması olarak planlanan ve tamamlanan çalışmada, öğretmen ve öğrencilerle yapılan odak grup görüşmeleri ile veriler toplanarak NVivo12 programında analiz edilmiştir. Araştırmada eğitsel oyunların üç boyutlu düşünmeye yardımcı olarak öğrenmenin somutlaştırıldığı eğlenceli bir ortam sunduğu, ilgi ve dikkati artırması yönünden bilimsel öykülerle desteklenmesinin fayda sağlayacağı sonucuna ulaşılmıştır. Bilimsel öykülerle desteklenen eğitsel oyunlar ders kitaplarına dâhil edilerek örnek uygulamalar öğretmenler ile paylaşılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel öykü, Eğitsel oyun, Fen öğretimi, Kuvvet ve hareket

English Title Educational Games with Scientific Stories and Teacher and Student Opinions on Science Teaching

Öz

It is designed to teach to teach from exemplary design, which is used to make use of the design technique in science. A teaching can be created with educable games within the trainings from the 6th and from this education for the gains from the movement. 4 out of 4 educational games for the units and their use have been developed, implemented and shared. The application is prepared for what will be done with the training by taking the videos made with the implementation of 37 training classes in the 2019-2020 education stage. Regarding the action and the intended study, it was completed and completed with targeted group interviews with students and analyzed with NVivo12. In the research, it was benefited from the introduction of educational games in an environment where learning is embodied as a three-dimensional useful, benefiting from use without increasing interest and attention. Instructional games with scientific stories should be taught to textbooks by teaching an educational practice.

Anahtar Kelimeler

Educational game, Force and motion, Scientific story, Science teaching

Kaynakça

• Arslan, M. (2007). Eğitimde yapılandırmacı yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 41–61.
• Bacanlı, H. (2001). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bayat, S., Kılıçarslan, H. & Şentürk, Ş. (2014). Fen ve Teknoloji dersinde eğitsel oyunların yedinci sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 204-216.
• Candan, A., Türkmen, L. & Çardak, O. (2006). Kavram haritalamanın ilköğretim öğrencilerinin hareket ve kuvvet kavramlarını anlamalarına etkileri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(1), 66-75.
• Chen, Y., Hand, B. & Mcdowel, L. (2013). The Effects of Writing-to-Learn Activities on Elementary Students’ Conceptual Understanding: Learning About Force and Motion Through Writing to Older Peers. Science Education, 97(5), 745–771.
• Coşkun, H., Akarsu, B. & Kariper, A. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD),13(1), 93-119.
• Çakar, A. (2007). Din ve ahlâk eğitiminde hikâyenin kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Rize Üniversitesi, Rize.
• Çakır, A. & Kurt, M. (2021). Eğitsel oyunlarla beş duyumuz konusunun öğretimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 25(86), 113-148.
• Çavuş, R., Kulak, B., Berk, H. & Öztuna Kaplan, A. (2011). Fen ve teknoloji öğretiminde oyun etkinlikleri ve günlük hayattaki oyunların derse uyarlanması. İGEDER Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Zirvesi, İstanbul, Türkiye.
• Ertuğrul, A. & Karamustafaoğlu, O. (2021). Mıknatıs konusunun öğretimine yönelik geliştirilen eğitsel bir oyun hakkında öğretmen görüşleri. Journal of Computer and Education Research, 9 (17), 16-38. DOI: 10.18009/jcer.794498
• Gökbulut Y. ve Yücel Yumuşak, E. (2014). Oyun destekli matematik öğretiminin 4. Sınıf kesirler konusundaki erişi ve kalıcılığa etkisi. Turkish Studies, 9(2), 673-689.
• Hanbaba, L. (2011). Oyunla öğretim yönteminin 3. sınıf öğrencilerinin hayat bilgisi dersi başarısı ve tutumuna etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Karamustafaoğlu, O. & Yaman, S. (2015). Fen Eğitiminde Özel Öğretim Yöntemleri I-II, 6. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karamustafaoğlu, O. & Baran, S. (2020). Kuvvet Kapmaca eğitsel oyunu ile fen öğretimine yönelik öğretmen görüşleri. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 8(1), 76-91.
• Kaya, S. & Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlarla desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
• Korkmaz, S. (2018). Eğitsel oyun geliştirerek desteklenen fen bilimleri öğretiminin öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Köklü, N. (2001). Eğitim Eylem Araştırması – Öğretmen Araştırması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1), 35-43.
• Kulalıgil, A. (2016). Sınıf dışı öğrenme ortamlarında gerçekleşen öğretim uygulamalarının 5. sınıf fen bilimleri dersinde öğrencilerinin akademik başarı, yaratıcılık ve motivasyonlarına etkisi. Yüksek lisans tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Küçükahmet, L. (2006). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Liu, E.Z.F. & Chen, P.K. (2013). The effect of game-based learning on students’ learning performance in science learning – A case of “conveyance go”. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 103, 1044-1051.
• Okur Akçay, N. (2012). Kuvvet ve hareket konusunun öğretilmesinde işbirlikli öğrenme yöntemlerinden grup araştırması, okuma-yazma-sunma ve birlikte öğrenmenin etkisi. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Özpınar, İ. ve Aydoğan Yenmez, A. (2019). Eylem (aksiyon) araştırması yöntemi. Özmen, H. ve Karamustafaoğlu, O. (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (ss. 461-482). Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Özsevgeç, T. (2006). Kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5e modeline göre geliştirilen öğrenci rehber materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(2), 36-48.
• Özyürek, A., & Çavuş, S. (2016). İlkokul öğretmenlerinin oyunu öğretim yöntemi olarak kullanma durumlarının incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 24, 2157-2166.
• Şahin Çakır, Ç., Adanaş, G., Naldemir, T., Soytürk, N. & Günay, K. (2020). Hücrepoli oyununun tanıtılması, oyun hakkında öğrenci, öğretmen görüşleri ve araştırmacı gözlemleri. Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 13(3), 174-196.
• Şaşmaz Ören, F. & Erduran Avcı, D. (2004). Eğitimsel oyunla öğretimin fen bilgisi dersi “güneş sistemi ve gezegenler” konusunda akademik başarı üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 67-76.
• Tezel, Ö. & Aksoy, K. (2020). Sekizinci sınıf ‘periyodik sistem‘ konusunda bilimsel öykü içeren eğitsel oyun etkinliğinin etkililiğinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 100. Yıl Eğitim Sempozyumu Özel Sayı,192-209.
• Tokgöz, E. Ö. (2017). Oyun temelli öğrenmenin beşinci sınıf öğrencilerinin fen akademik başarıları, fene karşı tutumları ve bilgi kalıcılığı üzerine etkisinin araştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tural, H. (2005). İlköğretim matematik öğretiminde oyun ve etkinliklerle öğretimin erişi ve tutuma etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Uluay, G. & Aydın, A. (2018). Yedinci sınıf öğrencilerine kuvvet ve hareket ünitesinin öğretilmesinde argümantasyon odaklı öğrenme sürecinin akademik başarıya etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1779-1799.
• Yenice, N. Alpak Tunç, G. & Yavaşoğlu, N. (2019). Eğitsel oyun uygulamasının 5. sınıf öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik tutumları üzerindeki etkisinin incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 87-100.
• Yıldız, E., Şimşek, Ü. & Araz, H. (2016). Dolaşım sistemi konusunda eğitsel oyun yönteminin kullanılmasının öğrencilerin akademik başarı ve fen öğrenimi motivasyonu üzerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13(36), 20-32.
• Zorlu, A. & Karamustafaoğlu, O. (2019). Fen öğretimine yönelik tasarlanan bir eğitsel oyun: Döngüyü tamamla. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Uluslararası 100. Yıl Eğitim Sempozyumu, Tam Metin Bildiriler Kitabı içinde (s. 50-62).