Yaşam Planı Refleksivite Ölçeği: Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 123 - 138, 24.04.2024

Muhammed Emir Akyol , Seher Balcı Çelik

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1324466

Öz

Bu araştırmanın hedefi, Yaşam Planı Refleksivite Ölçeği’nin (YPRÖ) Türkçeye uyarlanması ve psikometrik yapısının ele alınmasıdır. Araştırmanın örneklemi farklı devlet üniversitelerinde lisans öğrenimini sürdüren 285 öğrenciden (220 kadın, 65 erkek) meydana gelmektedir. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, orijinal faktör yapısıyla örtüşecek şekilde üç faktörlü modelin iyi uyuma işaret eden değerlere sahip olduğunu açığa çıkartmıştır. Eşdeğer ölçek geçerliği sonuçlarına göre ise YPRÖ alt ölçekleriyle Anlamlı Yaşam ve Otantiklik alt ölçekleri arasında çift yönlü anlamlı korelasyonlar saptanmıştır. YPRÖ’nün otantiklik, boyun eğme ve netlik alt ölçekleri için Cronbach alfa güvenilirlik katsayıları.86, .90 ve .90 olarak tespit edilirken, tüm ölçek için .84 olarak hesaplanmıştır. Madde-toplam korelasyonları ise .63 ile .89 arasında değişmektedir. Sonuç olarak, YPRÖ, üniversite öğrencilerinin yaşam planlarına dair refleksivite düzeylerinin tespitinde kullanılması uygun olan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır.

Anahtar Kelimeler

Yaşam planı, Refleksivite, Kariyer, Uyarlama

Adaptation of the Life Project Reflexivity Scale into Turkish: A Validity and Reliability Study

Öz

The aim of this research was to adapt the Life Plan Reflexivity Scale (LPRS) into Turkish and examine its psychometric properties. The sample of the study consisted of 285 undergraduate students (220 females, 65 males) studying at different state universities. The results of confirmatory factor analysis revealed that the three-factor model, parallel to the original factor structure, demonstrated good fit indices. According to the results of the equivalent scale validity, significant bidirectional correlations were found between the subscales of LPRS and the subscales of Meaningful Life and Authenticity. The Cronbach's alpha reliability coefficients were found to be .86, .90, and .90 for the authenticity, submission, and clarity subscales of LPRS, respectively, while it was calculated as .84 for the overall scale. Item-total correlations ranged from .63 to .89. In conclusion, LPRS is a valid and reliable measurement tool that can be used to assess the levels of reflexivity in university students' life plans.

Anahtar Kelimeler

Life project, Reflexivity, Career, Adaptation

Kaynakça

• Akgündüz, Y. E., Aldan, E., Bağır, Y. K., & Torun, H. (2018). Türkiye’de iş geçişkenliğinin betimsel bir analizi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Ekonomi Notları, 08, 1-13.
• Argyropoulou, K. (2022). Promoting Sustainability and reflexivity in the career of Greek university students. Open Journal of Social Sciences, 10, 384-400. https://doi.org/10.4236/jss.2022.1010025
• Arslan, G. (2020). Anlamlı Yaşam Ölçeğinin geliştirilmesi: Anlamlı yaşama ilişkin kısa ve etkili bir ölçme aracı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 227-242.
• Bryman, A. & Cramer, D. (2001) Quantitative data analysis with SPSS release 10 for Windows: A guide for social scientists. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203471548
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (28. baskı). Pegem Akademi.
• Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (7. baskı). Pegem Akademi.
• Comrey, A.L & Lee, H.L. (1992). A first course in factor analysis. Erlbaum.
• Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227-268. https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1104_01
• Deloitte. (2020, Nisan). İşin geleceği: Uzaktan çalışma sisteminde organizasyonel dayanıklılığı korumak.https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/human-capital/articles/_in-gelece_i--uzaktan-calma-sisteminde-organizasyonel-dayankll-k.html
• Di Fabio, A. (2015, Ekim). Life Project Reflexivity Scale: Un nuovo strumento orientativo per il XXI secolo [Life Project Reflexivity Scale: A new career counseling tool for the 21st century].Counseling. Giornale Italiano di Ricerca e Applicazioni, 8. http://rivistedigitali.erickson.it/counseling/archivio/vol-8-n-3
• Di Fabio, A. (2016). Life design and career counseling innovative outcomes. The Career Development Quarterly, 64(1), 35-48. https://doi.org/10.1002/cdq.12039
• Di Fabio, A., & Maree, J. G. (2016). A psychological perspective on the future of work: Promoting sustainable projects and meaning-making through grounded reflexivity. Counseling: Giornale Italiano di Ricerca e Applicazioni, 9(3). https://doi.org/10.14605/CS931619
• Di Fabio, A., Maree, J. G., & Kenny, M. E. (2019). Development of the Life Project Reflexivity Scale: A new career intervention inventory. Journal of Career Assessment, 27(2), 358-370. https://doi.org/10.1177/1069072718758065
• European Training Foundation. (2020, Kasım). International trends and innovation in career guidance. https://www.etf.europa.eu/en/publications-and resources/publications/international-trends-and-innovation-career-guidance-0
• Hirschi, A. (2018). The fourth industrial revolution: Issues and implications for career researc h and practice. The Career Development Quarterly, 66(3), 192–204. https://doi.org/10. 1002/cdq.12142
• Hu, L.T., & Bentler, P.M. (1999). ”Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives”. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Michael Page. (2023, Haziran). Geleceğin iş dünyası. https://www.michaelpage.com.tr/haberler-ve-ara%C5%9Ft%C4%B1rma/ara%C5%9Ft%C4%B1rmalar/fw-gelecegin-is-dunyasi
• Guichard, J. (2016). Reflexivity in life design interventions: Comments on life and career design dialogues. Journal of Vocational Behavior, 97, 78-83. https://doi.org/10.1016/j. jvb.2016.08.001
• Güngör, D. (2016). Psikolojide ölçme araçlarının geliştirilmesi ve uyarlanması kılavuzu. Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 104-112.
• Gürbüz, S. (2021). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi. Temel ilkeler ve uygulamalı analizler (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(40), 142 – 153.
• Laughland-Booÿ, J., Mayall, M., & Skrbiš, Z. (2015). Whose choice? Young people, career c hoices and reflexivity re-examined. Current Sociology, 63(4), 586-603. https://doi.org/10.1177/0011392114540671
• Maree, J. G. (2016). How career construction counseling promotes reflection and reflexivity: Two case studies. Journal of Vocational Behavior, 97, 22-30. https://dx.doi.org/10.101 6/j.jvb.2016.07.009
• McKinsey & Company. (2020, Ocak). İşimizin geleceği: Dijital çağda Türkiye’nin yetenek dönüşümü. https://www.mckinsey.com/tr/ourinsights/future-of-work-turkey
• Öztemel, K. (2020). Dördüncü sanayi devriminde çalışmanın anlamı ve kariyer psikolojik danışmanlığı. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3(2), 1-24
• Pope, M. (2015). Career intervention: From the industrial to the digital age. In P. J. Hartung, M. L. Savickas, & W. B. Walsh (Eds.), APA handbook of career intervention: Vol. 1. Foundations (pp. 3-19). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/14438-000
• Savickas, M. L., Nota, L., Rossier, J., Dauwalder, J. P., Duarte, M. E., Guichard, J., Soresi, S., Esbroeck, R. V., & Van Vianen, A. E. (2009). Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century. Journal of Vocational Behavior, 75(3), 239-250. http://dx.doi.org/10.1016/j.jvb.2009.04.004
• Savickas, M. L. (2011). Career Counseling. American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/0000105-000
• Savickas, M. L. (2013). Career construction, theory and practice. In S. D. Brown & R. W. Lent (Eds.), Career development and counseling: Putting theory and research to work içinde (pp. 147-183). John Wiley & Sons.
• Savickas, M. L. (2016). Reflection and reflexivity during life-design interventions: Comments on career construction counseling. Journal of Vocational Behavior, 97, 84-89. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2016.09.001
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci; SPSS ve LISREL uygulamaları. Anı Yayıncılık.
• Seligman, M. E. P. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. Free Press.
• Şeker, H., & Gençdoğan, B. (2020). Psikolojik ve eğitimde ölçme aracı geliştirme (3. baskı). Nobel Yayıncılık
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson Education.
• Whiston, S. C., & Blustein, D. L., (2013). The impact of career interventions: Preparing our citizens for the 21st century jobs. (Research Report). National Career Development Association (www.ncda.org) and the Society for Vocational Psychology www.div17.org/vocpsych/
• Wood, A. M., Linley, P. A., Maltby, J., Baliousis, M., & Joseph, S. (2008). The authentic personality: A theoretical and empirical conceptualization and the development of the Authenticity Scale. Journal of Counseling Psychology, 55(3), 385–399. https://doi.org/10.1037/0022-0167.55.3.385
• World Economic Forum. (2020). The future of jobs report. https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2020.pdf
• World Economic Forum. (2023). The future of jobs report. https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2023.pdf