Tuz Madenlerinin (Kaya tuzu) Sağlık Sektöründe ve Turizm Amaçlı Kullanımı; Sürkit Tuz İşletmesi (Tuzluca, Iğdır) ve Dünyadan Örnekler

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 1, 56 - 63, 30.04.2019

Pelin Güngör Yeşilova , Çetin Yeşilova

Öz

Tuz
tarih boyunca kullanılan, önemli potansiyele sahip besin kaynaklarından
biridir. İlk başlarda sadece yiyeceklere lezzet kazandırması amacıyla
kullanılan tuz, günümüzde neredeyse her alanda kullanılmaya başlanmış, ekonomik
girdileri çeşitlenmiştir. Hızla gelişen tıp dünyası sayesinde artık güzel
sanatlar da işin içine dahil ederek speleoterapi alanında kullanılmaya
başlanmıştır.

Tuz madenleri, günümüzde hammadde
ihtiyacına yönelik yapılan tuz işletmelerinin dışında, turizmden hediyelik
eşyaya kadar birçok farklı alanda ekonomiye katkı sunmaya başlamıştır. Bu
çalışmada Iğdır İli, Tuzluca İlçesi sınırları içerisindeki Sürkit Tuz
İşletmesine ait tuz mağaralarının hammadde olanağı dışındaki kullanılabilirliği
araştırılmıştır.

Bu bağlamda, işletme incelendiğinde, işletme
içerisinde yeterli alan ve terk edilmiş odaların çokluğu, burada speleoterapi
ve sadece turistik amaçlı gelecek ziyaretçilere geniş imkânlar sunabilecek
düzeydedir. Gerekli çevre düzenlemeleri, yapılacak sağlık kompleksleri, ihtiyaç
alanları ve tuzdan yapılacak eserlerin sergi - satışının yapılacağı bir müze
ile buradaki işletme, bölgenin ekonomik gelişimi bakımından çok daha elverişli
bir konuma gelecektir.

Anahtar Kelimeler

Speleoterapi, Tuzluca, Sağlık turizmi

Kaynakça

• Aydilek, R., Bozkanat, E., 1997. Bronşial astmada alternatif tedaviler. Tıp Bilimleri Dergisi. 17: 362–364.
• Ayyıldız, T., Varol, B., Karakaş, Z., Sözeri, K., 2018. Basic geochemical characteristics of lacustrine rocks in the Neogene Kağızman–Tuzluca Basin, Northeastern Turkey. Journal of Petroleum Exploration and Production Technology. https://doi.org/10.1007/s13202–018–0512-x
• Dede, Z., 2011. Çankırı Tuz Mağaralarının Tıbbi Jeoloji Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Niğde.
• Demir, B.M., 2009. Terapötik jeoloji (jeolojik malzeme, süreç ve mekânların insan sağlığında tedavi edici etkisi). Jeoloji Mühendisliği Dergisi. 33: 63–71.
• Eşder, T., 1967. Orta Aras Depresyon Bölgesinin 1 / 25000 Ölçekli Etüd Raporu. MTA Yayın No: 42543, Ankara.
• Halilova, H., Yusufov, Z., Ahundova, E., 2008. Türkiye ve Azerbaycan tuz mağaraları ve sağlık. Uluslararası Katılımlı Tıbbi Jeoloji Sempozyumu, 06–09 Şubat, MTA, Ankara.
• Kayseri-Özer MS, Sancay RH, Şen Ş, Sözeri K, Métais G, Ayyıldız T, Varol B 2017. Paleoenvironment of the Late Oligocene from the Kağizman–Tuzluca Basin (northeastern Anatolia) based on the micro-and macrofloras. Turkish J Earth Sci. 26: 227–248.
• Şen, Ş., Antoine P.O., Varol, B., Ayyıldız, T., Sözeri, K., 2011. Giant rhinoceros Paraceratherium and other vertebrates from Oligocene and Middle Miocene deposits of the Kağızman- Tuzluca Basin, Eastern Turkey. Naturwissenschaften. 98: 407- 423.
• Timur, P.T., Orhan, M., Aksüt, A., 2014. Çankırı kayatuzu mağarasının ve yakın çevresinin turizm ve rekreasyonel amaçlı kullanımının irdelenmesi. Ormancılık Dergisi. 10: 97 – 113.
• Varol, B., Şen, Ş., Ayyıldız, T, Sözeri K, Karakaş, Z., Métais, G., 2016. Sedimentology and stratigraphy of Cenozoic deposits in the Kağızman-Tuzluca Basin, northeastern Turkey. Int J Earth Sci. 105: 107–137.