Evaluation of Environmental and Functional Performance In Reuse of Cultural Heritage By Users: The Case of Hamamlı Mansion

Yıl 2024, Cilt: 29 Sayı: 1, 292 - 313, 30.04.2024

Fatma Seda Cardak , Gökhan Uşma

https://doi.org/10.53433/yyufbed.1315391

Öz

The goal of this study is to assess the environmental and functional performance of a cultural heritage site with civil architecture. This site has been repurposed and is currently serving a new function beyond its original construction purpose. The effect of the new function given to Hamamlı Konak, which could not fulfill its original function, on the sustainability of the building was investigated and evaluated within the scope of use process evaluation criteria such as environmental and functional performance, based on the results of the survey made with new users The research aims to reveal the advantages and disadvantages of the new function by determining the adaptability level of the building and spaces to the environmental and functional requirements of the building, which is used as the Metropolitan Municipality KUDEB office today. . Evaluating the functional performance of reused buildings is beneficial in terms of taking the necessary measures to make the given function sustainable, while the components and processes that need to be analyzed in the adaptation process in buildings with reuse potential, transportation, being an urban focal point, urban space formation and the adequacy of using existing spaces with their current function.

Anahtar Kelimeler

Cultural heritage, Conservation, Environmental performance, Functional performance, Reuse, Sustainability

Kültürel Mirasın Yeniden Kullanımında Çevresel ve İşlevsel Performansın Kullanıcılar Üzerinden Değerlendirilmesi: Hamamlı Konak Örneği

Öz

Bu çalışmada, yapım amacı dışında günümüzde yeni işleviyle yaşamını sürdüren bir kültürel mirasın çevresel ve işlevsel performansının belirlenmesi amaçlanmıştır. Özgün işlevini yerine getiremeyen Hamamlı Konak’a verilen yeni işlevin yapı sürdürülebilirliğine etkisinin, yeni kullanıcılarla yapılan anket sonuçlarına dayalı olarak çevresel ve işlevsel performans gibi kullanım süreci kriterleri kapsamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, günümüzde Büyükşehir Belediyesi KUDEB ofisi olarak kullanılan binanın çevresel ve işlevsel gereksinimlerine, yapının ve mekanların adapte edilebilme düzeyi belirlenerek, yeni işlevin avantaj ve dezavantajlarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Yeniden kullanılan binaların işlevsel performanslarının değerlendirilmesi, verilen işlevin sürdürülebilir kılınması için gerekli tedbirlerin alınması anlamında yarar sağlarken, değerlendirme ile yeniden kullanım potansiyeli olan binalarda adaptasyon sürecinde analiz edilmesi gereken bileşenler ve süreç; ulaşım, kentsel odak noktası olması, kentsel mekân oluşumu ve var olan mekânların mevcut işleviyle kullanımının yeterliliği olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevresel performans, İşlevsel performans, Koruma, Kültürel miras, Sürdürülebilirlik, Yeniden işlevlendirme

Teşekkür

Adana Büyükşehir Belediyesi KUDEB Müdürlüğü

Kaynakça

• Ahunbay, Z. (2013). 2013’ün tartışmalı yeniden kullanım ve ihyaları. TMMOB Mimarlık Dergisi, 374, 49-53.
• Akgün, A. S., Erdurcan, B., Mert Ç., Pişirgen, E., & Balıkçıoğlu, U. (2018). Adana Tepebağ Mahallesi Tarihi. Ankara: Bilkent Üniversitesi.
• Aydın, D., & Yaldız, E. (2010). Yeniden kullanıma adaptasyonda bina performansının kullanıcılar üzerinden değerlendirilmesi. METU JFA, 27(1), 1-22. doi:10.4305/METU.JFA.2010.1.1
• Caterina, G., Pinto, M. R., Fabbricatti, K., Oppudo, S., Bianchi, A., Medici, S., & Torro, P. (2004). Reusing and Managing the “Real Albergo De Poveri” of Naples; Evaluation and Re-Design For Improved Efficiency. Facilities Management Maintenence Human Elements in Facilities Management Understanding Need of Our Customer Proceeding the CIBW70, 129-139, Hong Kong.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16, 297-334. doi:10.1007/BF02310555
• Diaz, C.& Cornado, C&Vima Grau, S.&Ravetllat, P. J.&Almirall G, P. (2019) Intervenciones de rehabilitación en grandes conjuntos habitacionales construidos durante el periodo 1950-1975 [en línea] Fecha de consulta: dd-mm-aa. En: ACE: Architecture, City and Environment, 14 (41): 11-34, 2019. DOI: http://dx.doi.org/10.5821/ace.14.41.6538 ISSN: 1886-4805
• Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
• Ergün, R., & Halaç, H. (2021). Kırkkaşık Bedesteni’nin yapı kullanıcıları bazında kullanım sonrasında değerlendirilmesi. Online Journal of Art and Design, 9(3), 150-162.
• Gürsoy, D., Boğan, E., Dedeoğlu, B. B., & Çalışkan, C. (2019). Residents' perceptions of hotels' corporate social responsibility initiatives and its impact on residents' sentiments to community and support for additional tourism development. Journal of Hospitality and Tourism Management, 39, 117-128. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2019.03.005
• ICOMOS.(2013). http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ ICOMOSTR_0997208001496825715.pdf
• İslamoğlu, A. H., & Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, (4. Basım). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Kayri, M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (Post-Hoc) teknikleri. Fırat University Journal of Social Science, 19(1), 51-64.
• Lützkendorf, T., Speer, T., Szigetti, F., Davis, G., Roux, P. C., Kato, A., & Tsunekawa, K. (2005). A comparison of international classifications for performance requirements and building performance categories used in evaluation methods. CIB 2005 Helsinki Symposium Helsinki, Finland.
• Payaslı Oğuz, G., & Aksulu, I. (2007). Adana Tepebağ’daki tarihi yerleşim dokusunun incelenmesi, koruma sorunları ve öneriler. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(2), 207-216.
• Pereira, H. N. (2007). Contemporary trends in conservation: culturalization, significance and sustainability. City & Time, 3(2), 2.
• Preiser, W. F. E., & Schramm, U. (2005). A Conceptual Framework For Building Performance Evaluation. In W. F. E. Preiser & J. C. Vischer (Eds.), Assessing Building Performance (15-26). Elsevier.
• Reel, N. B. (2006). Adana Tepebağ höyüğü ve çevresinin tarihsel süreç içindeki gelişiminin incelenmesi ve bölgenin günümüze yeniden kazandırılması. (MSc), Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Scheffe, H. (1953). A method of judging all contrasts in the analysis of variance. Biometrika, 40, 87-104. doi:10.2307/2333100
• Scheffe, H. (1959). The Analysis of Variance. New York: John Wiley Press.
• Spina, D. L. (2020). Adaptive sustainable reuse for cultural heritage: A multiple criteria decision aiding approach supporting urban development processes. Sustainability, 12(4), 1363. doi:10.3390/su12041363
• SPSS. (2013). IBM SPSS Statistics 22.0 for Windows. Armonk,NY.
• Umar, N. (2011). Adana Tepebağ-Kayalıbağ kentsel ve arkeolojik sit alanı koruma projesi. (MSc), İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye.
• Yaldız, E., & Asatekin, G. (2016). Anıtsal yapıların kullanım sürecinde değerlendirilmesine yönelik bir model önerisi. METU JFA, 33(2), 161-182. doi:10.4305/metu.jfa.2016.2.13
• Yıldırım, T. (2010). Kentsel ve arkeolojik sit alanında Adana/Tepebağ höyüğü ve planlama sürecinde kentsel arkeoloji, kentsel dönüşüm, rehabilitasyon ile arkeopark kavramı. (MSc), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.