Buğday, dünyadaki en önemli besin ürünüdür ve insan
yerleşiminden bu yana önemli bir ürün olarak yetiştirilmektedir. Endemik buğday
genotipleri, hastalıklara karşı direnç açısından farklı kaynak genlerine sahip
olabilirler. Bununla birlikte, birçok çiftçi ulusal ve uluslararası ıslah
programlarından çıkan modern çeşitleri yetiştirmektedir. Önceki çalışmalar, bu
çeşitlerin bazılarının bir veya daha fazla hastalığa karşı direncinin
olmadığını göstermiştir. Bu nedenle, çeşit zenginliği programı yerel ve egzotik
buğday çeşitlerinin potansiyel donör ebeveynleri olarak değerlendirilmesine
yönelik bir girişimdir. Bu çalışma için Türkiye’de Van ve çevresinde sıklıkla
yetiştiriciliği yapılan lokal bir genotip olan Tir Buğdayının sarı pas direnci
moleküler düzeyde incelenmiştir. Basit ve pratik bir yaklaşım olarak Xgwm (Gatersleben wheat
microsatellite) ve Xbarc (Beltsville agricultural research) tarafından
belirlenmiş YR
direnç genleri ile bağlantılı olduğu bilinen ve kromozom üzerindeki ilgili gen
bölgeleri ile yakın ilişkili olan SSR markerleri ile hastalık direnç genlerine
sahip sarı pasa dayanıklılık geni Yr-26’yı barındırdığı bilinen R55 (6AL/6VS)
translokasyon hattı ile Yr-1, Yr-7, Yr-3a ve Yr-4a dayanıklılık genlerini
taşıdığı bilinen yakın izogenik hatlar bakımından incelenmiştir. Gözlenen pas
okumaları sonucu Cobb skala değeri “MS” orta duyarlı olarak belirlenmiştir.
Kullanılan SSR primerleri toplam 212 polimorfik bant vermiş ve Ortalama
polimorfik bant sayısı primer başına 5.2 olurken, değerlendirmeye alınmış primerlerin
polimorfik bilgi içerikleri ise 0.37 ile 0.41 arasında değişiklik göstermiştir.
Lokal Tir genotipinin Yr-2 ve Yr-3b,4b dayanıklılık genlerini barındırdığı
bilinen genotiplerle yakın ilgisi olduğu belirlenmiştir.
Bölüm | Makaleler |
---|---|
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2017 |
Kabul Tarihi | 15 Ağustos 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 27 Sayı: 4 |
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi CC BY 4.0 lisanslıdır.