Van Bölgesi Su Kaynaklarında Flor Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2007, Cilt: 18 Sayı: 1, 59 - 65, 01.03.2007

Sema Agaoglu Mustafa Alişarlı Süleyman Alemdar

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Van Bölgesi Su Kaynaklarında Flor Düzeylerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada, Van bölgesi sularının flor düzeyleri araştırılmıştır. Bu amaçla, merkez ve ilçelerdeki (Erciş, Özalp, Saray, Muradiye, Çaldıran, Gürpınar, Gevaş ve Edremit) kuyu, dere, kaynak/çeşme, musluk ve depo sularından alınan toplam 366 adet su örneği materyal olarak kullanılmıştır. Örneklerde flor düzeyinin belirlenmesinde spektrofotometrik yöntem kullanılmıştır. Van merkez ve ilçelerinden alınan içme suyu örneklerinde ortalama flor değerleri standartlara uygun şekilde 1.5 ppm’in altında belirlenmiştir. Ancak flor düzeyi, merkez ve ilçelerdeki kuyu suyu örneklerinde sırasıyla % 4 ve % 3, Çaldıran ilçesindeki depo suyu örneklerinde ise % 10 oranında standart değerlerin üzerinde bulunmuştur. Sonuç olarak, incelenen örneklerde belirlenen flor düzeylerinin genelde normal sınırlarda bulunması, bölge sularında flor toksikasyonu açısından bir risk olmadığını göstermiştir. Ancak, yine de bölgenin volkanik toprak yapısının kontaminasyona sebep olabileceği göz önüne alınarak düzenli ve yeterli denetimlerin yapılması toplum sağlığının korunması açısından önem taşımaktadır

Anahtar Kelimeler

Van bölgesi suları, flor, halk sağlığı

Kaynakça

• Akgül A (1997): Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri, SPSS Uygulamaları, YÖK Matbaası, Ankara.
• Anonim (1995): Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 19th Ed., American Public Health Association, A.P.H.A, AWWA & WEF, Washington.
• Anonim (1997): Sular-İçme ve Kullanma Suları, TS 266, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
• Anonim (2000): Doğal Kaynak, Maden ve İçme Suları ile Tıbbi Suların İstihsali, Ambalajlanması ve Satışı Hakkında Yönetmelik, T.C. Sağlık Bakanlığı, 26 Temmuz 2000/24121 sayılı Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
• Anonim (2004): Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 31 Aralık 2004/25687 Sayılı Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
• Balkaya N, Açıkgöz A (2004): İçme suyu kalitesi ve Türk içme suyu standardları. Standard Derg., Ocak 2004, 29-37.
• Blood DC, Radostits OM, Henderson JA (1983): Fluorine poisoninig, in “ Veterinary Medicine”, 6th Ed., London, England.
• Çağlar MK (2006): Ülkemizde çocuk diş sağlığının durumu.www.hipokrat.org/hnet/menu/tip/tipdal/pediatri/cocfl or.html, Erişim Tarihi: 12.04.2006.
• Dodurga HT, Or ME, Kayar A (2002): Kapadokya bölgesi içme suyu kaynaklarında fluor düzeyleri ve bu bölgenin koyunlarında fluorosis ile ilgili semptomların saptanması üzerine araştırmalar. Turk J. Vet. Anim. Sci., 26: 747-751.
• Dursun A, Coşkun T, Karatosun H, Özalp İ (1994): Bazı bebek mamalarında ve Ankara’da satılan inek sütlerinde flor düzeyi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Derg., 37: 129-133. 11. Eğri M, Erdemoğlu S, Türkdemir H, Genç M, Güneş G, Pehlivan E, Keven F (1999): Suyun florür içeriğinin çevrenin jeo-kimyasal yapısına bağlılığının incelenmesi. Turgut Özal Tıp Merkezi Derg., 6(3): 193-196.
• Erdoğan S (2002): Hatay bölgesi içme suyu örneklerinde flor düzeyleri. Vet. Bil. Derg., 18(1-2): 73-76.
• Ergun HS, Russel-Sinn HA, Bayşu N, Dündar Y (1987): Studies on the floride contens in water and soil, urine, bone and teeth of sheep and urine of human from eastern and western parts of Turkey. Dtsch.Tieraerztl. Wochenschr., 94: 416-420.
• Fidancı UR, Bayşu N, Ergun H (1994): The fluoride content of water sources in Kızılcaören village in Eskişehir. Turk. J. Med. Sci., 20: 15-17.
• Fidancı UR, Salmanoğlu B (1998): İç Anadolu bölgesinde doğal ve endüstriyel florozis ve bunun hayvan sağlığı üzerindeki etkileri. Turk J. Vet. Anim. Sci., 22: 537-544.
• Fidancı UR, Sel T ( 2001): The industrial fluorosis caused by a coal-burning power station and its effects on sheep. Turk J. Vet. Anim. Sci., 25: 735-741.
• Kalaycıoğlu L, Serpek B, Nizamlıoğlu M, Başpınar N, Tiftik AM (2000): Biyokimya, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kashani H, Birkhed D, Petersson LG (1998): Fluoride concentration in the approximal area after using toothpicks and other fluoride-containing products. Eur. J. Oral Sci., 106: 564-570. 19. Kaya S (1995): Veteriner Klinik Toksikoloji. Medisan Yay. No: 21, Ankara.
• Kılınçaslan T, Gülersoy NZ, Levent TB, Adızel Ö, Çiftçi Y (2003): Sürdürülebilir Gelişme Kapsamında Van Gölü Kapalı Havzası İçin Yatırım Alanlarının İrdelenmesi, Proje No: YDABAG-101Y094, İstanbul.
• Milhaud GE (1987): Effect of fluoride ingestion on dental fluorosis in sheep. Am. J. Vet. Res., 48: 873-879.
• Murray JJ, Breckon JA, Reynolds PJ, Tabari ED, Nunn JH (1991): The effect of residence and social class on dental caries experience in 15-16 year-old children living in three towns (natural fluoride, adjusted fluoride and low fluoride) in the North east of England. Br. Dent. J., 171: 319-322.
• Oto G (2002): Muradiye ve Çaldıran Yöresinden Alınan Su ve Koyunların Kan Örneklerindeki Flor Düzeyine Mevsimsel Değişimlerin Etkisi. Yüzüncü Yıl Üniv., Sağlık Bil. Enst., Yük. Lis. Tezi, Van.
• Özdemir H, Keçeci H (2003): Elazığ-Keban ilçesi Karamağra florit-molibdenit oluşukları çevresindeki su ve toprak örneklerinin flor düzeyleri. Fırat Üniv. Sağlık Bil. Derg., 17(3): 189-194.
• Sel T, Ergun H (1992): Doğu Anadolu bölgesinde normal ve florozis belirtisi gösteren koyunlarda serum spesifik karaciğer enzimleri (glutamat okzalasetat transaminaz, glutamat pruvat transaminaz, laktat dehidrogenaz) ve alkalen fosfataz düzeylerinin araştırılması. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 39(1-2): 30-40.
• Şendil Ç, Bayşu N (1973): İnsan ve hayvanlarda Ağrı ili Doğubeyazıt ilçesi köylerinde görülen flor zehirlenmesi ve bunu Van ili Muradiye ilçesi köylerinde de saptamamızla ilgili ilk tebliğ. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 10: 474-489.
• Tanyeri K (1976): Doğu Anadolu bölgesindeki endemik fluorosis. XIV. Türk Pediatri Kongresi Tebliğler Kitabı, Sermet Matbaası, s. 413-424, İstanbul.
• WHO (1984): Fluorine and fluorides. Environmental Health Criteria 36, World Health Organization, pp. 25-26, Geneva.
• Yaari AM (1982): Effect of fluoride on phosphatidylserine- mediated calcium transport. Biochim. Biophys. Acta., 686: 1-6.