Farklı Olum Dönemlerinde Domates Meyvelerinde Nezara viridula (L.) (Hemiptera: Pentatomidae)’nın Emgi Sayısı Üzerine Araştırmalar

Yıl 2015, Cilt: 52 Sayı: 3, 363 - 370, 24.12.2015

Sumru Eltez , Yusuf Karsavuran Raşit Eltez

https://doi.org/10.20289/euzfd.83719

Öz

Bu araştırma, Nezara viridula (L.) (Hemiptera: Pentatomidae)’nın laboratuvar koşullarında yeşil ve kırmızı olum dönemlerinde domates meyvelerinde oluşturduğu emgi sayıları belirlenmiştir. N. viridula’nın 2., 3., 4. ve 5. dönem nimfleri ile erginlerinin 24 saat süreyle bir adet meyvede beslenmesi sonucu oluşan emgi sayısı saptanmıştır. Ayrıca, zararlının nimf ve ergin dönemlerinde farklı sayıdaki bireylerin (3, 6, 9 ve 12 birey) beslenmesi sonucunda oluşan emgi sayıları da belirlenerek birey sayısı ile emgi sayısı arasındaki ilişki de incelenmiştir. Araştırmalar sonucunda, birey sayısındaki artış ile meyvelerde meydana gelen emgi sayısı 3. dönem nimflerinden itibaren artış göstermiş, 5. dönem nimflerinde ise en yüksek düzeye ulaşmıştır. Domatesin yeşil olum döneminde en fazla emgi zararını oluşturan 5. dönem nimflerde; 3 birey beslendiğinde 48.00 adet emgi sayısı oluşurken 6 bireyde 132.50, 9 bireyde 154.25 ve 12 bireyde de 267.50 adet emgi sayısı oluşmuştur. Domatesin kırmızı olum döneminde ise en fazla emgi zararını oluşturan 5. dönem nimflerde 3 birey beslendiğinde 37.50 adet emgi sayısı oluşurken 6 bireyde 91.00, 9 bireyde 105.75 ve 12 bireyde de 132.50 adet emgi sayısı oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler

Nezara viridula, pis kokulu yeşil böcek, domates, emgi sayısı, meyve olum dönemi

Kaynakça

• Avidov, Z. and I. Harpaz, 1969. Plant Pests of Israel. Israel Universities Press., Jerusalem, 549 pp.
• Birgücü, A. K., 2012. Nezara viridula (L.) (Hemiptera: Pentatomidae)’nın Besin Tercihi, Beslenme Davranışı ve Zarar Miktarı Üzerine Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Doktora tezi, Bornova-İzmir, 145s.
• Birgücü, A. K. ve Y. Karsavuran, 2013a. Nezara viridula (L.) Hemiptera: Pentatomidae)’nın fasulye baklasındaki beslenme davranışı. Türk. entomol. derg., 37 (3): 343-358.
• Birgücü, A. K. ve Y. Karsavuran, 2013b. Nezara viridula (L.) Hemiptera: Pentatomidae)’nın fasulye baklasındaki zarar miktarı üzerine araştırmalar. Türk. entomol. derg., 37 (3): 375-388.
• Clarke, A. R., 1992. Current distribution and pest status of Nezara viridula (L.) (Hemiptera: Pentatomidae) in Australia, J. Aust. Ent. Soc., 31: 289-297.
• Hori, K., 1968. Feeding behaviour of the cabbage bug, Eurydema rugosum Motschulsky (Hemiptera: Pentatomidae), on cruciferous plants. Appl. Ent. Zool., 3(1): 26-36.
• Jones, W.A., 1988. World review of the parasitoids of the southern green sting bug Nezara viridula (L.) (Heteroptera: Pentatomidae), Ann. Entomol. Soc. Am., 81 (2): 262-273.
• Karsavuran, Y., 1986. Bornova (İzmir) koşullarında çeşitli kültür bitkilerinde zarar yapan Dolycoris baccarum (L.) (Het.: Pentatomidae)’un biyolojisi ve ekolojisi üzerinde araştırmalar, Türk. Bit. Kor. Derg., 10 (4): 213-230.
• Karsavuran, Y., 1991. Laboratuvarda Bazı Bitkilerin Tohumları ile Beslenen Nezara viridula (L.) (Heteroptera, Pentatomidae) Nimflerinin Gelişme Süreleri ve Canlı Kalma Oranları Üzerinde Araştırmalar, Türk. entomol. derg., 15 (1): 43-50.
• Karsavuran, Y., A. K. Birgücü ve A. Almadık, 2012. Fasulyede beslenen Nezara viridula (L.) (Hemiptera:Pentatomidae)’nın yaprak ve bakla organları arasındaki tercihi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 49(2): 113-118.
• Karsavuran,Y., Ş. N. Çelik ve S. Eltez, 2013. Domates Meyvesinin Farklı Gelişme Dönemlerinde Nezara viridula (L.) (Hemiptera: Pentatomidae)’nın Beslenme Davranışı. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 50(2): 171-182.
• Karsavuran,Y., Ş. N. Çelik ve S. Eltez, 2014. Domates Meyvesinin Farklı Gelişme Dönemlerinde Nezara viridula (L.) (Hemiptera: Pentatomidae)’nın Beslenme Davranışının Sıklığı. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 51(3): 271-277.
• Kaya, E., 2003. Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera: Scutelleridae)'in Buğday Tanelerinde Oluşturduğu Zarar Oranları Üzerinde Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Bornova-İzmir, 75s.
• Kester, K. M. and C. M. Smith, 1984. Effects of diet on growth, fecundity and duration of tethered flight of Nezara viridula. Entomol. Exp. Appl., 35(1): 75-81.
• Kiritani, K., N. Hokyo, K. Kimura and F. Nakasuji,1965. Imaginal dispersal of the southern green stink bug, Nezara viridula L., in relation to feeding and oviposition. Jpn. J. Appl. Entomol. Zool., 9(4): 291-297.
• Knight, K. M. M. and G. M. Gurr, 2007. Review of Nezara viridula (L.) management strategies and potential for IPM infield crops with emphasis on Australia. Crop Protection, 26: 1-10.
• Köymen, H. ve Y. Karsavuran, 1995. Laboratuvar koşullarında Nezara viridula (L.) (Heteroptera, Pentatomidae)’nin yumurta verimine ve ömrüne bazı besinlerin etkileri üzerine araştırmalar, Türk. entomol. derg., 19 (2): 151-160.
• Lodos, N., F. Önder, E. Pehlivan ve R. Atalay, 1978. Ege ve Marmara Bölgesinin Zararlı Böcek Faunasının Tespiti Üzerinde Çalışmalar, Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bak., Zir. Müc. Kar. Gn. Md., Ankara, 301s.
• Lodos, N., 1986. Türkiye Entomolojisi (Genel, Uygulamalı ve Faunistik), Cilt 2, Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları, Bornova, 580s.
• Lye, B. H. and R. N. Story, 1988, Feeding performance of the southern green sting bug (Hemiptera: Pentatomidae) on tomato fruit, J. Econ. Entomol. 81(2): 522-526.
• Lye, B. H., R. N. Story and V. L. Wright, 1988a. Southern green stink bug (Hemiptera: Pentatomidae) damage to fresh market tomatoes, J. Econ. Entomol., 81(1): 189-194.
• Lye, B. H., R. N. Story and V. L. Wright, 1988b. Damage threshold of the southern green stink bug, Nezara viridula (Hemiptera: Pentatomidae) on fresh market tomatoes. J. Entomol. Sci., 23 (4): 366-373.
• Önder, F., Y. Karsavuran, S. Tezcan ve M. Fent, 2006. Türkiye Heteroptera Kataloğu, META Basım Matbaacılık, İzmir, 164s.
• Özsaydı, N., ve A. F. Özgür, 1993. Soyada Nezara viridula (L.) (Het., Pentatomidae)’nın bitki ve dane gelişmesine etkisinin saptanması, Türk. entomol. derg., 17 (3): 157-168.
• Panizzi, A. R., 1987. Nutritional ecology of seed-sucking insects of soybean and their management, Mem. Inst. Oswaldo Cruz, 82 (3): 161-175.
• Panizzi, A. R., 2000. Suboptimal nutrition and feeding behavior of Hemipterans on less preferred plant food sources, An. Soc. Entomol., 29 (1): 1- 12.
• Passlow, T. and G. K. Waite, 1971. Green vegetable bug as a soybean pest. Qld. Agric. J., 97(9): 491-493.
• SPSS, 2000. Sigma Plot User’s Guide. SPSS inc., Chicago.
• Sosa-Gómez, D. R., J. J. da Silva, F. Costa, E. Binneck, S. R. R. Marin and A. L. Nepomuceno, 2005. Population structure of the Brazilian southern green stink bug, Nezara viridula. J. Insect Sci., 5: 23-23.
• Squitier, J. M., 2010. Southern Green Stink Bug, Nezara viridula (Linnaeus) (Insecta: Hemiptera: Pentatomidae), http://edis.ifas.ufl.edu/in142 (Erişim tarihi: 10 Nisan 2012).
• Suzuki, N., N. Hokyo and K. Kiritani, 1991. Analysis of injury timing and compensatory reaction of soybean to feeding of the southern green stink bug and bean bug. Appl. Ent. Zool., 26(3): 279-287.
• TAGEM, 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları III. Tarım ve Köyişleri, Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 332s.
• Todd, J. W., 1989. Ecology and behavior of Nezara viridula, Ann. Rev. Entomol., 34: 273-292.
• Türkmen, Ş., 1984. İzmir ve Manisa İlleri Sebze Alanlarında Zarar Yapan Pis Kokulu Yeşil Böcek (Nezara viridula L.) (Heteroptera: Pentatomidae)’in Zararı, Biyolojisi ve Doğal Düşmanları Üzerinde İncelemeler, T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, İzmir Bölge Zirai Mücedele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Araştırma Eserleri Seri No: 46, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Ofset Tesisleri, Ankara, 93s.