Kapalı Borulu Sulama Sistemine Geçişin Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi : Truva Sulama Birliği Örneği

Yıl 2016, Cilt: 53 Sayı: 2, 133 - 137, 22.06.2016

Duygu Aktürk Murat Metiner İlkin Shırvanlı Batuhan Çobanoğlu

https://doi.org/10.20289/zfdergi.388853

Öz

Bu çalışmada, yüzey sulama sistemi yerine kapalı
borulu sulama sistemi kullanıldığında suyu yöneten birliğin ve su
kullanıcıların ekonomik açıdan elde edeceği katma değer ile birliğin ve su
kullanıcıların, sistem dönüşüm maliyetinin ne kadarını karşılayabileceği ortaya
konulmuştur. Bu durumu belirleyebilmek için Çanakkale ilinde bulunan Truva
Sulama Birliğinde çalışılmıştır. Birliğin 2009 yılı verilerine göre, hali
hazırda açık kanallı sulama sistemi ile sulama randımanının %54, sulama
oranının %92, birim alana verilen suyun 9 343 m³/ha ve tahakkuk eden
su ücretinin 171 839 $ olduğu buna karşın şebeke borulu sisteme dönüştürüldüğü
ve sulama randımanının %90 olduğu varsayımıyla sulama oranı %100’e çıkacak,
birim alana verilen su 5 081 m³/ha’a düşecek ve tahakkuk eden su
ücreti 187 050 $’a yükselecekti. Ayrıca 4 624 502 m³ su bir sonraki yıla kalarak tasarruf edilmiş
olacaktı. Kapalı sisteme dönüşüm masrafının hektara 5 000 $ olarak
gerçekleştiğini ve birlik yönetiminin elde edeceği su ücretlerinin tamamını
dönüşüm masrafında kullanacağını düşündüğümüzde
sistem maliyetinin geri ödemesini 42 yılda gerçekleştirebileceği
hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Borulu şebekeye dönüşüm, ekonomik değerlendirme, su kullanım etkinliği

Economic Assessments for Transition to Closed-Piped System: The Case of Truva Irrigation Association

Öz

In this study, 
 the increase in water-user
revenues with transition to closed-piped system was calculated and the how much
of the transition cost can be met with this increase in association and
water-user revenues were assessed. Truva Irrigation Association was used as the
study material. Based on 2009 data, the association was using open-canal irrigation
scheme with irrigation efficiency of 54%, irrigation ratio of 92%, amount of
water applied to per unit area of 9 343 m³/ha and accrued water fee
of 171 839 $. Assuming a transition to closed-piped system and an irrigation
efficiency of 90%, irrigation ratio would increase to 100%, amount of water
applied to per unit area will decrease to 5 081 m³/ha and accrued
water fee will increase to 187 050 $. A water saving of 4 624 502 m³
will also be possible with this transition. Considering the cost of transition
to closed-piped system as 5 000 $/ha, it was calculated that the association
could reimburse this transition cost in 42 years in case it used all the
revenues for reimbursement of transition costs.

Anahtar Kelimeler

Transition to piped network, economic assessment, water use efficiency

Kaynakça

• Aküzüm, T., Çakmak, B., Gökalp, Z., 2010. Türkiye’de Su Kaynakları Yönetiminin Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi. 3 (1): 67–74.
• Anonymous. 2014. Truva Sulama Birliği Denetim Raporu. Çanakkale Valiliği Sulama Birlikleri Denetim Raporları. Çanakkale
• Çakmak B., Yıldırım, M. ve Aküzüm, T. 2008. Türkiye’ de Tarımsal Sulama Yönetimi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Su Politikaları Kongresi. Ankara.
• DSİ. 2010. 2009 Yılı DSİ’ce İşletilen ve Devredilen Sulama Tesisleri Değerlendirme Raporu. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• DSİ. 2015. 2014 Yılı DSİ’ce İşletilen ve Devredilen Sulama Tesisleri Değerlendirme Raporu. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, s. 64. Ankara.
• T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. 2015. Güncel Haberler. http://www. ormansu.gov.tr/osb/haberduyuru/guncelhaber/14-09- 06/Prof_Dr_Veysel_Ero%C4%9Flu_%E2%80%9CKapal%C4%B1_Sulama_Sistemlerinin_Tercih_Edilmesiyle_Her_Y%C4%B1l_Ortalama_10_Milyar_Metrek%C3%BCp_Su_Tasarruf_Edilebilir%E2%80%9D.aspx?sflang=tr (Erişim Tarihi 7.5.2015).
• TCMB. 2009. Döviz Kurları. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/ connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Doviz+Kurlari/Gosterge+Niteligindeki+Merkez+Bankasi+Kurlarii (Erişim Tarihi 15.04.2015)
• Tekiner, M., Aktürk, D. 2010. Çanakkale’deki Bayramiç–Ezine Ovaları Sulama Birliğinde Kapalı Borulu Sulama Sistemine Geçişin Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi. I. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. 27–29 Mayıs, Kahramanmaraş.
• Körpe, N., Tekiner, M. 2014. Mustafakemalpaşa Köyleri Sulama Birliğine Ait Şebekenin Kapalı Sisteme Dönüştürülmesiyle Ekonomide Meydana Gelecek Değişikliğin Belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Sayı:2 Cilt: 2.