Farklı Organik ve İnorganik Azotlu Gübre Uygulamalarının Roka Bitkisininin (Eruca sativa Mill.) Azot Fraksiyonları ve Bitki Besin Maddesi İçeriği Üzerine Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 57 Sayı: 3, 433 - 440, 30.09.2020

Bülent Yağmur Bülent Okur Özlem Tuncay Dursun Eşiyok

https://doi.org/10.20289/zfdergi.583458

Öz

Öz

Amaç: Bu çalışmada; roka
bitkisinin (Eruca sativa Mill.)
farklı azot formlarını içeren gübrelerle 2 yıl boyunca yetiştirilmesi sonucu
yapraklarındaki nitrat, nitrit ve toplam azot birikimi ile bitki besin
maddelerinin değişimi incelenmiştir.

Materyal
ve Metot: Sera
çalışması olarak yürütülen denemede farklı azot kaynakları olarak;  çiftlik gübresi (100 ton ha^-1),
Ca(NO₃)₂ (150 kg N ha^-1) ve (NH4)₂SO₄
(150 kg N ha^-1) kullanılmıştır. Tesadüf parselleri deneme desenine
göre 3 tekerrürlü olarak yürütülen denemede roka yapraklarının hasat edilmesi
sonrası azot fraksiyonları ile diğer besin madde içerikleri ve verimi
saptanmıştır.

Bulgular
ve Sonuç: Her
iki yıl için de rokanın verimi, azot, nitrat ve nitrit içerikleri üzerine
özellikle nitratlı gübrelerin etkisi istatistiksel olarak % 5 düzeyinde ve
önemli olarak belirlenmiştir. Amonyumlu gübre ve çiftlik gübresi de nitratlı
gübreyi izlemiş ve daha az etkili olmuşlardır. Ekim zamanı ve azotlu gübre
çeşitlerinin rokanın makro ve mikro besin elementi içeriği üzerine etkileri
önemli olmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Roka, azotlu gübreler, nitrat, nitrit

Kaynakça

• Açıkgöz, N. Aktaş, M. E., Moghaddam, A ve Özcan, K.,1994. PC’ ler için Veri Tabanı Esaslı İstatistik Paketi: TARİST, Tarla Bitkileri Kongresi, 24-28.04.1994. E.Ü.Ziraat Fak. Ofset Basımevi, Bornova- İzmir, S. 264-267.
• Baker, A.V. Mills, H.A. 1980. Ammonium and nitrate nutrition of horticultural crops.Hort Rev. 2, 395–423.
• Balks, R and Reekers, I., 1955. Bestimmung des Nitrat und Ammoniakstickstoffs im Boden (Determination of nitrate and ammonium nitrogen in soil). Landwirt. Forsch. 8(1): 7-13.
• Bingham, F.T., 1949. Soil Test for Phosphorus, Calif. Agri. 3 (8), 11-14.
• Bouyoucos, G.J. A., 1955 . Recalibration of the Hydrometer Method for making Mechanical Analysis of the Soil.Agronomy Journal,Vol:4, No:9 434.
• Bremner, J.M., 1965. Total Nitrogen Edito C.A. Black Methods of Soil Analysis. Part 2. Amer. Soc.Argon Inc. Publisher Madison Wisconsin, U.S.A. pp:1149-1178.
• Colla, G. Cardona Suárez, C.M., Cardarelli, M., Rouphael, Y., 2010. Improving nitrogen use efficiency in melon by grafting. HortScience 45, 559–565.
• Colla, G. Rouphael, Y., Mirabelli, C., Cardarelli, M., 2011. Nitrogen-use efficiency traits of mini-watermelon in response to grafting and nitrogen-fertilization doses. J. Plant Nutr. Soil Sci. 174, 933–941.
• Eşiyok, D., 2012. Kışlık ve Yazlık Sebze Yetiştiriciliği. Mete Basım Matbaacılık Hizmetleri,140-145.
• European Food Safety Authority (EFSA). 2008. https://www.efsa.europa.eu.
• Hildebrandt, N., 1976. Zur Problematik der Nitrosamine in der Pflanzenernährung. Dissertation Justus Liebig Universität Giessen.
• Jakson , M. L., 1967. Soil Chemical Analysis Prentice Hall of India Priv. Ltd. New Delhi.
• Kacar, B., 1984. Bitki Besleme, A.Ü.Z.F. Yayınları. No: 899 Ankara.
• Kacar, B., 1978. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri AÜ. Ziraat Fak. No:453 Ankara.
• Lindsay, W., L and Norwell, W. A., 1978. Development of a DTPA Soil Test for Zinc. Iron, Mn and Copper Soil sci. Soc. Of Amer. Jour. Vol:42, 421-428.
• Lundberg, J.O., Weitzberg, E., Gladwin, M.T., 2008. The nitrate-nitrite-nitric oxide pathway in physiology and therapeutics. Nat. Rev. Drug Discovery 7, 156–167.
• Mansuroğlu,G., Bozkurt, S., Telli, S., Kara,M.,2018. Farklı Doz ve Formlarda Uygulanan Azot Gübrelemesi Koşullarında Üretilen Rokada Verim Tepkileri ve Depolama Önce ve Sonrasındaki Nitrat-Nitrit Birikimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(1):1-11.
• Nielsen, J.D., 1972. Fixation and Relase of Potassium and Ammonium Ione in Danish Soils, Plant and Soil, Vol:36, pp:71-88.
• Pavlou GC, Ehaliotis CD, Kavvadias VA. , 2007. Effect of organic and inorganic fertilizers applied during successive crop seasons on growth and nitrate accumulation in lettuce. Sci. Hortic. Amsterdam 111(4): 319–325.
• Pratt, P.F. Potassium, ed. Black, C.A. ,1965. Methods of Soil Analysis Part 2 Amer. Soc. of Argon. Inc.Pub. Madison, Wisconsin, U.S.S- 1022.
• Rathod, K.S. Velmurugan, S., Ahluwalia, A., 2016. A ‘green’ diet-based approach to cardiovascular health Is inorganic nitrate the answer Mol.Nutr.Food Res.60,185–202.
• Reuterberg, E. und Kremkus, F., 1951. Bestimmung von Gesamtm Humus und Alkalilöslichen Humus Stoffon in Bodden. Zeitschrift Pflanzenernahrung Dungung und Bodenkinde. Verlag Chemie. Gmbh, Weinheim.
• Santamaria, P., 2006. Nitrate in Vegetables, Toxicity, Content, Intake and EC Regulation, Journal of the Science of Food and Agriculture, Vol:86,10-17.
• Sclichting, E. und Blume E. H.P., 1966. Bodenkundliches Prakticum. Verlag Paul Parey, Hamburg und Berlin, pp: 121-125.
• Stagnari F, Di Bitetto V, Pisante M ., 2007. Effects of N fertilizers and rates on yield, safety. U.S. Soil Survey Staff., 1955. Soil Survey Manuel Handbook, 18 U.S. Gov. Print Off.Washington D.C.340-3434.
• Wang,Z., Li,S., 2007. Effects of Nitrogen and Phosphorus Fertilization on Plant Growth and Nitrate Accumulation in Vegetables. Journal of Plant Nutrition Vol. 27, 3 539-556. Wierdak, N. R., 2006. The effect of nitrogen fertilization on yield and chemical composition of garden rocket (Eruca sativa Mill.) in autumn cultivation. Acta Scientiarum Polonorum, Horturum Cultus, 5(1): 53-63.
• Yağmur B., Bozokalfa M.K., Eşiyok D., 2005. Fosfor ve Potasyum Uygulamalarının Sap Kerevizinde (Apium graveolens L. var. dulce) Verim Mineral Madde Nitrat ve Nitrit Miktarı Üzerine Etkisi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27: 121-130.