Effects of conventional and ridge planting methods at different plant densities on yield and yield components in chickpea

Yıl 2025, Cilt: 62 Sayı: 1, 77 - 86, 14.03.2025

İrfan Erdemci , Medeni Yaşar , Murat Koç

https://doi.org/10.20289/zfdergi.1491122

Öz

Objective: This study was carried out to determine the applicability of the ridge sowing method and the appropriate sowing density for chickpeas on existing ridges after cotton under rain-dependent conditions.
Material and Methods: The trials were carried out at split randomized block design with three replications. Two planting methods (ridge planting and conventional planting), and five planting density (30, 35, 40, 45 and 50 seed per square meter) were discussed as application issues.
Results: It was determined that ridge planting method was better than conventional planting method in terms of investigated characters as days to 50% flowering, days to maturity, plant height, first pod height, primary branches plant-1 and anthracnose disease value in the study. It was seen that seed yields were affected less from environmental climate changes for ridge planting method, and anthracnose disease value occurred at lower ratio compared to conventional planting. It was determined that the convenient planting density of chickpea was 40 seed per square meter for conventional planting and 45 seed for ridge planting in the economic analysis.
Conclusion: The average yield of the conventional planting method after cotton using the appropriate planting density (2081.7 kg ha-1) was found to be 6.2% higher than the yield of the ridge planting method (1960.0 kg ha-1). However, in the economic analysis, it was determined that ridge planting was 9.2% more profitable than the conventional planting method in terms of net income.

Anahtar Kelimeler

Chickpea, planting density, planting method, ridge planting, yield

Destekleyen Kurum

This study was supported by the General Directorate of Agricultural Research and Policies with the project number TAGEM/TA/11/12/02/001. The authors thank the financial support.

Proje Numarası

TAGEM/TA/11/12/02/001

Nohutta farklı bitki sıklıklarında konvansiyonel ve sırta ekim yönteminin verim ve verim bileşenleri üzerine etkisi

Öz

Amaç: Bu çalışma yağışa dayalı koşullarda pamuk sonrası mevcut sırtlara nohutta doğrudan ekim yönteminin uygulanabilirliği ve uygun ekim sıklığının belirlenmesi amacıyla ürütülmüştür,
Materyal ve Metot: Tarla denemeleri tesadüf bloklarında bölünmüş deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Uygulama konuları olarak iki ekim yöntemi (sırta ve konvansiyonel ekim) ve beş ekim sıklığı (metrekareye 30, 35, 40, 45 ve 50 tohum) ele alınmıştır.
Bulgular: Araştırmada %50 çiçeklenmeye kadar geçen gün sayısı, olgunlaşma gün sayısı, bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, bitkide ana dal sayısı ve antraknoz hastalık değeri açısından sırta direk ekim yönteminin geleneksel ekim yöntemine göre daha iyi olduğu belirlenmiştir. Doğrudan sırta ekim yönteminde tohum veriminin çevresel iklim değişikliklerinden daha az etkilendiği ve geleneksel ekime göre antraknoz hastalık çıkışının daha düşük oranda oluştuğu görülmüştür. Yapılan ekonomik analizde geleneksel ekim için metrekareye 40 tohum yeterli olurken, doğrudan sırta ekimde 45 tohumun yeterli olduğu ortaya konulmuştur.
Sonuç: Sonuç olarak, nohutta uygun ekim sıklığı kullanılarak pamuk sonrası geleneksel ekim yöntemin ortalama verimi (2081.7 kg ha-1) sırta ekim yöntemi veriminden (1960.0 kg ha-1) %6.2 daha yüksek bulunurken, yapılan ekonomik analizde net kazanç bakımından ise sırta ekiminin geleneksel ekim yöntemine göre %9,2 daha karlı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nohut, ekim sıklığı, ekim yöntemi, sırta ekim, verim

Destekleyen Kurum

TAGEM

Proje Numarası

TAGEM/TA/11/12/02/001

Teşekkür

Thank you for your support

Kaynakça

• Akçin, A., 1988. Yemeklik Dane Baklagiller. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 8, Konya, 98 s.
• Akdağ, C., 1985. Ekim Sıklığının Tokat Yöresinde Üç Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşidinde Verim ve Verim Unsurlarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, (Unpublished) Yüksek Lisans Tezi. Adana, Demirbaş No: 280, 163 s.
• Akdağ, C., 2001. Tokat’ta Yüksek Verim Sağlayacak Nohut Çeşitleri ile Ekim Zamanlarının Belirlenmesi. Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 59, Araştırma Serisi No: 19, Tokat.
• Anonymous, 2013. Meteoroloji 15. Bölge Müdürlüğü. (Web page: https://diyarbakir.mgm.gov.tr/) (Date accessed: Kasım 2017).
• Anonymous, 2022. Bitkisel Üretim İstatistikleri, 2022. (Web page: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2022-45504) (Date accessed: September 2022).
• Aykas, E., H. Yalçın & E. Çakır, 2005. Koruyucu toprak işleme yöntemleri ve doğrudan ekim. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42 (3):195-205.
• Aykut Tonk, F., E. İlker, Ö. Tatar, A. Reçber & M. Tosun, 2011. Farklı yağış miktarı ve dağılımlarının ekmeklik buğday verimi üzerine etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48 (2): 127- 132.
• Banjara, T.R., G.P. Pali, B.K. Tigga, S. Kumar & A. Shori, 2017. Effect of different tillage practices on growth, yield and economics of chickpea (Cicer arietinum L.) under rainfed condition of Chhattisgarh. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 6 (2): 1464-1470.
• Bozoğlu, H., 1995. Kuru Fasulyede (Phaseolus vulgaris L.) Bazı Tarımsal Özelliklerinin Genotip × Çevre interaksiyonu ve Kalıtım Derecelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Arastırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, (Unpublished) Doktora Tezi, Samsun, 109 s.
• Brandon, N., J. Russell, J. Brady, T. Clark & R. Jettner, 1998. Crop Updates 1998: Pulses. Department of Agriculture, Western Australia, 130 pp.
• Düzdemir, O., C. Akdağ & Y. Yanar, 2007. Bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşitlerinin farklı çevrelerde antraknoz (Ascochyta rabiei)’a dayanımları ve tane verimleri üzerine bir araştırma. Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24 (2): 87-97.
• Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu & F. Gürbüz, 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları-II). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1021. Ders Kitabı: 295, Ankara, 380 s.
• FAOSTAT, 2014. Agriculture statistics. (Web page: http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E) (Date accessed: September 2022).
• Jukanti, A. K., P. M. Gau, C. L. L. Gowda & R. N. Chibbar, 2012. Nutritional quality and health benefits of chickpea (Cicer arietinum L.): A review. British Journal of Nutrition 108 (Suppl. 1): 11-26. doi: 10.1017/S0007114512000797
• Kanouni, H., A. Taleei & M. Okhovat, 2011. Ascochyta blight (Ascochyta rabiei (Pass.) Lab.) of chickpea (Cicer arietinum L.): breeding strategies for resistance. İnternational Journal of Plant Breeding and Genetics, 5 (1): 1-22.
• Liu, P.H. & Y. Gan, 2001. “Morphological plasticity of chickpea vs. water availability, 5-6”. Abstracts of Oral Presentations Conference (October 28-30, 2001, Fargo, North Dakota), 436 pp. http://hermes.bionet.nsc.ru/pg/33/ 38.htm.
• Little, T.M. & F.J. Hills, 1978. Agricultural Experimentation: Design and Analysis. John Wiley & Sons, New York. 350 pp.
• Pramanık, M.H.R., M.A.H. Khan, A.A.A. Mushi. & M.A. Sadeque, 1990. Optimum plant population for chickpea in Bangladesh. Progressive Agriculture. Bangladesh, 1 (1): 61-67.
• Reddy, M.V. & K.B. Singh, 1984. Evaluation of a world collection of chickpea germplasm lines for resistance to ascochyta blight. Plant Diseases, 68: 900-901.
• Regan, K.L., K.H.M. Siddique & L.D. Martin, 1999. Response of Kabuli chickpea (Cicer arietinum L.) to sowing rate in mediterranean-type environments of South-Western Australia. Australian Journal of Agricultural Research. 43 (1): 87-97.
• Roy, R., A. Singh & J. S. Kang, 2014. Yield and quality of chickpea (Cicer arietinum) varieties as influenced by different planting techniques. Legume Research, 37 (3): 294-299.
• Smithson, J.B., Thompson, J.A., and Summerfield, R.J., 1985. Chickpea (Cicer arietinum L.). p. 312-390. In: Grain Legume Crops (Eds. R.J. Summerfield & E.H. Roberts), Collins, London, UK, 635 pp.
• Stringi, L., D. Giambalvo, P. Trapani, C. Scarpello & C. Attardo, 2004. Effect of soil management techniques on performance of different seed legumes in a Mediterranean environment. Options Mediterranean’s Series A, Seminaries Mediterranean’s, 60: 79-83.
• Tısdall, J.M. & A.S. Hodgson, 1990. Ridge Tillage in Australia a Review. Soil and Tillage Research, 18:127-144.
• Türk, Z. & A. Sağır, 2001. “Diyarbakır koşullarında yüksek verimli ve antraknoz hastalığı (Ascochyta rabiei)’na dayanıklı kışlık nohut (Cicer arietinum L.) genotiplerinin belirlenmesi, 403-407”. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi (17-21 Eylül, Tekirdağ), 869 s.
• Van Der Maesen, L.J.G., 1972. Cicer L. A Monograph of the Genus, with Special Reference to the Chickpea (Cicer arietinum L.), Its Ecology and Cultivation. WAU Dissertation, No.528, 354 pp.
• Yalçın, H., V. Demir, H. Yürdem & N. Sungur, 1997. “Buğday tarımında azaltılmış toprak işleme yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine bir araştırma, 415-423”. Tarımsal Mekanizasyon 17. Ulusal Kongresi (17-19 Eylül 1997, Tokat), 785 s.
• Yiğitoğlu, D., 2006. Kahramanmaraş Koşullarında Farklı Bitki Sıklıklarının Kışlık ve Yazlık Ekilen Bazı Nohut Çeşitlerinde (Cicer arietinum L.) Verim ve Verim ile İlgili Özelliklere Etkisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, (Unpublished) Yüksek Lisans Tezi, Adana, 177 s.
• Yuan, C., T. Lei, l. Mao, H. Liu & W. Yang, 2009. Soil surface evaporation processes under mulches of different sized gravel. CETENA 78 (2): 93-178.
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Köy hizmetleri Genel Müdürlüğü. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 121, Teknik Yayın No:56. Ankara, 575 s.