Buğday ve arpa üreticilerinin iklim değişikliği algıları ve uyum önlemleri

Yıl 2025, Cilt: 62 Sayı: 1, 63 - 75, 14.03.2025

Koffi Romaric Gassi , Hacer Çelik Ateş

https://doi.org/10.20289/zfdergi.1499619

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı üreticilerin iklim değişikliğine yönelik algılarını ölçmek ve üreticilerin uyguladıkları uyum önlemlerini ortaya koymaktır.
Materyal ve Yöntem: Örnek hacminin belirlenmesinde tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmış, örnek hacminin tabakalara dağılımında ise Neyman yöntemi kullanılarak toplam 116 kişi ile anket yapılmıştır. Toplanan verilerin analizinde oransal dağılımlar, khi-kare ve çoklu uyum analizleri kullanılmıştır.
Araştırma Bulguları: Sonuçlar, ortalama üretici yaşının 46 olduğunu, %56.1'inin lise veya daha yüksek eğitime sahip olduğunu ve ortalama çiftçilik deneyiminin 22 yıl olduğunu göstermektedir. Çoğu üretici (%90.5) buğday/arpa verimlerinin azaldığını bildirmiş ve bu eğilimi ağırlıklı olarak iklim değişikliği etkilerine, özellikle artan sıcaklığa (%92.2) ve kuraklığa (%95.7) ve azalan yağışa (%100) ve su kaynaklarına (%95.7) bağlamıştır. Tahminler, bu eğilimlerin %70'in üzerinde bir mutabakatla devam edeceğini göstermektedir. İklim değişikliğinin sürekli etkileriyle başa çıkmak için, üreticilerin çoğunluğu sonbaharda toprağı sürüm tarihini (%82.8), gübre uygulamasını (%83.6), ekim tarihini (%88.8) ve buğday ve arpanın hasat tarihini (%69) değiştirmiştir.
Sonuç: Üreticilerin algısını geliştirmek ve iklim değişikliği risklerine uyumlarını güçlendirmek için farkındalık çalışmaları yapılması önerilmektedir. Çalışmanın bulguları, politika yapıcılara üreticilerin algıları ve uyum stratejilerindeki eksiklikleri ele alacak hedefli eğitim programlarını tasarlamak ve uygulamak için gerekli bilgileri sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Uyum önlemleri, iklim değişikliği, üretici algısı, Türkiye, Yalvaç

Etik Beyan

This research was approved by the ethics committee of Isparta University of Applied Sciences with document number E.62155, dated 10.24.2022.

Perceptions of climate change and adaptation measures among wheat and barley producers

Öz

Objective: This study aims to assess producers' perceptions of climate change and identify the adaptation strategies adopted by them.
Material and Methods: Stratified sampling was used to determine sample size, with the Neyman method used to allocate participants by strata, resulting in a total of 116 respondents. Analytical techniques including proportional distributions, chi-square tests and multiple correspondence analysis were used.
Results: Results indicate an average producer age of 46 years, with 56.1% having attained high school or higher education, and an average farming experience of 22 years. The majority (90.5%) reported declining wheat/barley yields, attributing this trend predominantly to climate change effects, notably increased temperature (92.2%) and drought (95.7%), alongside decreased rainfall (100%) and water resources (95.7%). Forecasts suggest these trends will persist, with over 70% agreement. To address these challenges, most producers have adjusted autumn tilling dates (82.8%), fertilizer application (83.6%), sowing dates (88.8%), and wheat and barley harvesting schedules (69%).
Conclusion: Awareness campaigns are recommended to improve the perception of producers and strengthen their adaptation to climate change risks. The study’s findings will provide policymakers with the insights needed to design and implement targeted training programs that address gaps in producers' perceptions and adaptation strategies.

Anahtar Kelimeler

Adaptation measures, climate change, producer perception, Türkiye, Yalvaç

Etik Beyan

This research was approved by the ethics committee of Isparta University of Applied Sciences with document number E.62155, dated 10.24.2022.

Kaynakça

• Abid, M., J. Scheffran, U.A. Schneider & M. Ashfaq, 2015. Farmers' perceptions of and adaptation strategies to climate change and their determinants: the case of Punjab province, Pakistan. Earth System Dynamics Discussions, 6: 225-243. https://doi.org/10.5194/esd-6-225-2015.
• Akyüz, Y. & E. Atiş, 2022. Üreticilerin iklim değişikliğine uyum çerçevesinde çevresel tutumlarının belirlenmesi: Küçük Menderes havzası örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 59 (3): 557-566. https://doi.org/10.20289/zfdergi.1063327.
• Arimi, K., M.F. Kolayemi, O. Fatufe & A.T. Joshua, 2020. Cowpea farmers’ vulnerability and adaptation to climate change in Iddo local government area of Oyo State, Nigeria. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Science, 30 (3): 601-610.
• Assi, Y.F., 2022. Impact du changement climatique sur la production du riz dans les différentes régions de Côte d’Ivoire : cas du Haut Sassandra, de Gôh, de Poro, de Tonkpi, de Gbêkê et de N’zi. European Scientific Journal, 10: 697-708. https://doi.org/10.19044/esipreprint.10.2022.p697.
• Batungwanayo, P., V. Habarugira, M. Vanclooster, J. Ndimubandi, A.F. Koropitan & J-D. Nkurunziza, 2023. Confronting climate change and livelihood: smallholder farmers’ perceptions and adaptation strategies in northeastern Burundi. Regional Environmental Change, 23 (47): 1-20. https://doi.org/10.1007/s10113-022-02018-7.
• Bolat, Y. & M. Bakirci, 2022. Erbaa Ovasında (Tokat) Tarımsal üreticilerin iklim değişikliğine yönelik bilgi ve algı düzeylerinin belirlenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 27 (48): 37-48.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2020. Bölgesel İklim Değişikliği Eylem Planları. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayınları. Ankara, Türkiye.
• Chukwu, V.A., O.O., Osuafor, I. Ukwuaba, J. Enyigwe & P. Chinenye Chinaza, 2023. Farmers’ adaptation strategies to the effect of climate variation on yam production in Ebonyi State, Nigeria. Journal of Agriculture and Crops, 9 (2): 240-249. https://doi.org/10.32861/jac.92.240.249.
• Çiçek, A. & O. Erkan, 1996. Tarım Ekonomisinden Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12: 118 s.
• Djellouli, F., A. Bouanani & K. Baba-Hamed, 2019. Caractérisation de la sécheresse et du comportement hydrologique au niveau du bassin versant de l’oued Louza (Algérie occidentale). Techniques Sciences Méthodes, (6): 23-30. https://doi.org/10.1051/tsm/201906023.
• Doğan, H.G. & G. Karakaş, 2018. The effect of climatic factors on wheat yield in Turkey: a Panel Dols Approach. Fresenius Environmental Bulletin, 27 (6): 41624168. https://hdl.handle.net/20.500.12513/4067.
• Fujisawa, M., K. Kobayashi, P. Johnston & M.G. New, 2015. What drives farmers to make top-down or bottom-up adaptation to climate change and fluctuations? A comparative study on 3 cases of apple farming in Japan and South Africa. PLoS ONE, 10 (3): e0120563. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0120563.
• Geren, R.Ü.H. & H. Geren, 2008. Ege Bölgesi sahil kuşağında buğday verimini etkileyen iklim faktörleri ve çeşitlerin adaptasyonları. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 18 (2): 1-10. https://dergipark.org.tr/tr/pub/anadolu/issue/1765/21757.
• IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), 2022. “Annex II: Glossary, 2897-2930”. In: Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Eds. H.-O. Pörtner, D.C. Roberts, M. Tignor, E.S. Poloczanska, K. Mintenbeck, A. Alegría, M. Craig, S. Langsdorf, S. Löschke, V. Möller, A. Okem & B. Rama). Cambridge, 3068 pp.
• Karakaş, G., 2022. Determination of climate change adaptation behavior of wheat producing farmers; the case of Çorum Province in Turkiye. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 10 (8): 1459-1467. doi: https://doi.org/10.24925/turjaf.v10i8.1459-1467.5337.
• Kaya, Y., 2021. Winter wheat adaptation to climate change in Turkey. Agronomy, 11 (4): 689. https://doi.org/10.3390/agronomy11040689.
• Kızmaz, Z., 2020. İklim değişikliğinin kırsal alandaki etkisi ve alternatif arayışlar: sosyolojik bir yaklaşım. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (1): 431-453. https://doi.org/10.18069/firatsbed.827702.
• Korkmaz, M. & H. Şahin, 2023. İklim değişikliği endişesini etkileyen faktörler: Mersin iline yönelik bir araştırma. Turkish Journal of Forest Science, 7 (2): 210-222. https://doi.org/10.32328/turkjforsci.1333268.
• Korres, N.E., J.K. Norsworthy, N.R. Burgos, & D.M. Oosterhuis, 2017. Temperature and drought impacts on rice production: An agronomic perspective regarding short- and long-term adaptation measures. Water Resources and Rural Development, 9: 1227. https://doi.org/10.1016/j.wrr.2016.10.001.
• Krishnan, P., B. Ramakrishnan, K.R. Reddy & V.R. Reddy, 2011. High-temperature effects on rice growth, yield, and grain quality. Advances in Agronomy, 111: 87-206. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-387689-8.00004-7.
• Kumar, S. & B.K. Sidana, 2018. Farmers’ perceptions and adaptation strategies to climate change in Punjab agriculture. Indian Journal of Agricultural Sciences, 88 (10): 1573-1581.
• Naseri, Z., 2015. Uşak Ilinde Kuru Koşullarda Buğday Üretimi Yapan Üreticilerin Olası Kuraklık Sigortasını Benimsemesinde Etkili Olan Faktörlerin Analizi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ege Üniversitesi, (Unpublished) MSc Thesis, Uşak, 189 s.
• Polat, K. & İ. Dellal, 2016. Ramsar alanlarda iyi tarım uygulamaları yapan üreticilerin iklim değişikliği algısı: Göksu Deltası örneği. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 2 (1): 51-62.
• Shahbaz, P., 2018. Factors Affecting Farmers’ Adaptation Strategies to Climate Change in Central Punjab, Pakistan. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Unpublished) MSc Thesis, Samsun, 92 pp.
• Süner, A. & C.C. Çelikoğlu, 2010. Toplum tabanlı bir çalışmada çoklu uygunluk analizi ve kümeleme analizi ile sağlik kurumu seçimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25 (2): 43-55.
• TOB (Tarım ve Orman Bakanlığı), 2021. İklim Değişikliği ve Tarım Değerlendirme Raporu. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları, Çankaya, Ankara-Türkiye, 114 s.
• Tokgöz, M., 2022. Sakarya İli Adapazari İlçesi Merkez ve Köylerindeki Siğircilik İşletmelerinde Buzaği Yetiştiriciliği, Beslenmesi ve Sorunlarinin İşletme Büyüklüğü Açisindan İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Unpublished) MSc Thesis, Sakarya, 120 pp.
• Tsujii, H. & U. Gültekin, 2018. “An Econometric and Agro-meteorological Study on Rain-fed Wheat and Barley in Turkey Under Climate Change, 343-374”. In: Climate Change Impacts on Basin Agro-ecosystems. The Anthropocene: Politik Economics Society Science (Eds. T. Watanabe, S. Kapur, M. Aydın, R. Kanber & E. Akça). Springer, Cham, Gewerbestrasse, Switzerland, 433 pp.
• TÜİK, 2023. Tarımsal İstatistik Verileri. (Web page: https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Tarım-111) (Date accessed: March 2023).
• Yamane, T., 2018. Temel Örnekleme Yöntemleri. (III. Basım) Literatür Yayıncılık. Istanbul. Türkiye, 509 s.
• Yang, Y., J. Yu, Q. Qian & L. Shang, 2022. Enhancement of heat and drought stress tolerance in rice by genetic manipulation: A systematic review. Rice, 15. https://doi.org/10.1186/s12284-022-00614-z.
• Yüzbaşıoğlu, R., 2019. Tokat İli merkez ilçe kırsalında üreticilerin toprak analizi yaptırma eğilimleri. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 8 (1): 163-169.
• Zhang, C., J. Jin, F. Kuang, J. Ning, X. Wan & T. Guan, 2020. Farmers’ perceptions of climate change and adaptation behavior in Wushen Banner, China. Environmental Science and Pollution Research, 27: 26484-26494. https://doi.org/10.1007/s11356-020-09048-w.